ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde yer alan University Ranking by Academic Performance (URAP) Araştırma Laboratuvarının, üniversitelerin güçlü ve geliştirmeye açık yönlerine dikkati çekmek için hazırladığı 2017-2018 alan sıralamasında, dünyadaki en iyi üniversiteler 61 farklı alana göre listelendi. Alanlara göre açıklanan üniversite sayısı, o alanda yayınlanan makale yoğunluklarına göre 50 ila 1000 arasında değişiyor.
URAP'ın 61 bilim alanını kapsayan sıralamasında bu yıl, 61 alanın 24'ünde ABD üniversiteleri dünya birincisi oldu. Çin 13 alanda, Hollanda 8 alanda, İngiltere 7 alanda, Singapur 4 alanda, Brezilya 2 alanda birinci olurken, Kanada, Malezya ve Hong Kong ise birer alanda birinci oldu.
Listede, tüm alanların 15'inde birinci olan Harvard Üniversitesi dünya liderliğini sürdürdü. Harvard'ı 6 alanda birinciliği elde eden Çin'den Tsinghua Üniversitesi izledi. İngiltere'den Oxford Üniversitesi 5 alanda dünyanın en iyisi iken, Hollanda'dan Amsterdam Üniversitesi ve Singapur'dan Nanyang Teknoloji Üniversitesi 4'er alanda ilk sıraya yerleşti.
Sıralanan 61 alanda, birincilik 9 ülkeden 27 farklı üniversite tarafından paylaşıldı. ABD, İngiltere, Hollanda ve Avustralya'dan en az birer üniversite 61 alanın 61’inde de yeralma başarısını gösterdi.
URAP'ın 2017-2018 alan sıralamasında 89 farklı ülkeden bin 771 üniversite en az bir alan sıralamasında yer aldı. Bu üniversitelerin 263'ünün ABD'de olduğu görüldü. ABD'yi 249 üniversite ile Çin ve 115 üniversite ile Japonya izledi.
Türkiye ve Brezilya, sıralamalarda yer alan 41'er üniversiteleri ile bin 771 üniversite arasında 11. sırayı paylaştı. Brezilya üniversitelerinin yer aldığı alan sayısı 45 iken Türk üniversiteleri ise 29 alanda yer aldı.
Türkiye'deki başarılı alanlar
Türk üniversiteleri geçen yıl, 41 alan sıralamasının 25'inde yer almıştı. Bu yıl açıklanan 61 alanın 29'unda 41 Türk üniversitesi bulunuyor. Türk üniversitesinin en fazla sayıda yer aldığı alanlar tıp ve mühendislik alanları oldu. Türkiye'den 27 üniversite tıp ve sağlık bilimleri alanında, 25 üniversite mühendislik alanında sıralamaya girme başarısı gösterdi.
Tıp ve sağlık bilimleri alanında en iyi dereceyi 299. sıradan listeye giren Hacettepe Üniversitesi aldı. Hacettepe'yi 301. sıradan listeye giren İstanbul Üniversitesi, 495. sıradan listeye giren Ankara Üniversitesi izledi.
Mühendislik alanında da en iyi dereceyi 264. sıradan listeye giren İTÜ aldı. İTÜ'yü, 340. sıradan listeye giren ODTÜ, 461. sıradan listeye giren Yıldız Teknik Üniversitesi izledi.
Öte yadan, Türkiye'den 15 üniversite kimya, 14 üniversite fizik, 11 üniversite teknoloji, 9 üniversite enformatik ve bilgisayar, 8 üniversite matematik, biyolojik bilimler, 7 üniversite elektronik ve elektronik mühendisliği, 6 üniversite inşaat mühendisliği, eczacılık ve farmakoloji, 5 üniversite diş hekimliği ve jeoloji, 4 üniversite ticaret, yönetim, turizm ve hizmetler, makine mühendisliği, 3 üniversite malzeme mühendisliği, kimya mühendisliği, yer bilimleri, psikoloji ve bilişsel bilimler alanında, 2 üniversite nanobilim ve nanomalzemeler, beşeri bilimler, moleküler biyoloji ve genetik, havacılık ve uzay mühendisliği alanında 1 üniversite ise gıda mühendisliği, siyaset bilimi, nörobilim, ekonomi, eğitim, mimarlık alanında listeye girdi.
ODTÜ 19 alanda dünya listesinde
Bu yıl, ODTÜ 61 alanın 19'unda dünya alan sıralamasında yer aldı.
ODTÜ'nün ardından İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 15, Bilkent Üniversitesi 13, Gazi, Hacettepe, İstanbul 11'er, Ege ve Yıldız Teknik üniversiteleri 9'ar, Ankara, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri 8'er, Atatürk Üniversitesi ise 6 alanda dünya sıralamasına girdi.
İTÜ Mimarlık alanında 90'ıncı, Havacılık ve Uzay Mühendisliği alanında 112'inci ve İstanbul Üniversitesi de Diş Hekimliği alanında 120’nci olarak 61 alan içinde Türk üniversitelerinin bu yıl ulaştığı en iyi dereceleri aldı.
"Üniversitelerin altyapısı, çoğu ülkeden daha iyi durumda"
URAP Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, sıralamaya ilişkin yaptığı açıklamada, dünya üniversite sıralamalarının tüm ülkelerdeki eğitim ve araştırma stratejilerini belirleyen kurumlar, üniversite yöneticileri, öğrenciler ve velileri tarafından yakından izlendiğine işaret etti.
Çoğu ülkede, üniversitelerin üst sıralara yükselmesi için çeşitli önlemler alındığına dikkati çeken Akbulut, üniversite sıralamalarının ülke içindeki ve yurt dışındaki üniversitelere girmek için tercih yapacak olan aday öğrencilerin ve velilerinin kararlarını etkilediğini ifade etti.
Akbulut, son yıllarda alan sıralamalarına yoğun ilgi gösterilmesi nedeniyle URAP dünya sıralamasındaki alan sayısını bu yıldan itibaren 61'e çıkardığını, 2017-2018 URAP Alan Sıralaması'nda tüm alanlardaki 1000 ve daha fazla yazarlı makalelerin değerlendirme dışı bırakıldığını belirtti.
Yükseköğretim kurumları sıralanırken, listelerde yer alan üniversitelerin sayısı ve dünyadaki konumlarının, ilgili ülkelerin yükseköğretim performanslarını değerlendirme olanağını da doğurduğunu anlatan Akbulut, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu yılın alan sıralamasında, ABD, İngiltere, Avustralya ve Hollanda, 61 alanın tümünde en az bir üniversitesi yer alan dünyanın en başarılı ülkeleri olmuştur. Belçika ve İsviçre 60 alanda, Almanya ve Kanada ise 59 alanda en az bir üniversiteye sahiptir. Türkiye'nin ise 61 alan sıralamasından 29'unda en az bir üniversitesi yer almıştır. "
Akbulut, Türk üniversitelerinin dünya sıralamalarındaki yükselişinin yavaşladığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Atıf sayılarını artırmak için akademisyenlerin etki değeri yüksek dergilere yönelmeleri sağlanabilirse, üniversitelerimiz dünya sıralamalarında hızla yükselecektir. Üniversitelerimizin alt yapısı, yetenekli öğrencilerinin sayısı, akademisyenlerimizin saygınlığı ve sayıları çoğu ülkeden daha iyi durumdadır. Üniversite yöneticilerimizin dünyanın en saygın dergilerinde makale yayınlayan ve dünyanın önde gelen üniversitelerindeki bilim insanlarıyla ortak araştırmalar yapan akademisyenleri desteklemeleri çok yararlı olmaktadır. Yöneticilerin başarılı akademisyenleri motive etmeleri, üretken akademisyen sayısının artmasını sağlamaktadır. Bunu başaran üniversitelerimizin sıralamalarda yükselmesi hızlanmaktadır."
URAP 2017-2018 dünya alan sıralamalarına "www.urapcenter.org/2017_Fields/fields.php" adresinden ve etkileşimli sayfasına "www.urapcenter.org/2017_Fields/Field_Ranking_by_ Country_2017_2018.php" adresinden ulaşılabilecek.
AA