Evliya Çelebi, Seyahatname'sinde sadece şehirleri değil, camii, çeşme, türbe gibi tarihi yapılar, bunun yanı sıra gerçeküstü olaylar ve tıbbi operasyonlara da yer vermesiyle biliniyor.
17. yüzyılın önde gelen gezginlerinden Evliya Çelebi 25 Mart 1611'de İstanbul'da doğdu. Tam ölüm tarihi bilinmemekle birlikte 1685'ten sonra Mısır'da öldüğü tahmin ediliyor.
KÜLTÜR HAZİNESİ DİJİTALE AKTARILDI
Günümüzde Topkapı Sarayı'nda bulunan 10 ciltlik bu kültür hazinesine göz atabilmek için yapılan çalışmalardan biri de onu dijital dünyaya uyarlamak.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, geçtiğimiz aylarda İstanbul Kalkınma Ajansı'nın desteğiyle Seyahatname'nin birinci cildinde anlattığı 800 mekandan 102'sini haritalandırarak dijital bir envanter oluşturmuştu.
Mustafa Başaran ise bu kültür hazinesinin daha geniş bir alanı kapsayan bölümünü dijitale aktardı.
Başaran'ın haritasında Balkanlar, Kafkasya, Türkiye, Ortadoğu, Asya ve Afrika'dan 3 binden fazla eser yer alıyor.
Haritada merak edilen noktaya tıklandığında eserle ilgili Evliya Çelebi'nin kendi anlatımını okuyabilmek mümkün.
"EN BÜYÜK MOTİVASYONUM HER AN ULAŞILABİLİR BİR BİLGİ HAZİNESİ OLMASIYDI"
Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sini dijitale aktaran Mustafa Başaran, ne bir akademisyen ne de bir tarihçi.
1988 Bulgaristan doğumlu Başaran, 1996'da ailesiyle Türkiye'ye gelerek İstanbul'a yerleşmiş.
Şu an kozmetik sektöründe lojistik alanında çalışan Başaran, "Lise mezunu biri olarak tarihe ilgi duyuyorum" dedi.
"NE KADAR UZUN SÜRSE DE EVLİYA ÇELEBİ’NİN ANLATIMIYLA DA ZENGİNLEŞTİRMEK İSTEDİM"
Seyahatname'yi okumaya başladığında Evliya Çelebi'nin gezdiği yerleri kafasında görselleştirmek için harita eşliğinde okuma yapmaya başladığını dile getiren Başaran, "Bir süre sonra anlatılan yerleri bulamamaya başladığımda araştırma yapma ihtiyacı hissettim. Bu araştırmalarımın birinde Hırvatistan kalelerini işaretleyen bir haritayla karşılaştım. O an bu çalışmayı yapmaya karar verdim. Ne kadar uzun sürse de Evliya Çelebi’nin anlatımıyla da zenginleştirmek istedim" diye konuştu.
"EVLİYA ÇELEBİ’NİN HİKAYECİ YÖNÜNDEN ZİYADE SEYYAH TARAFINI GÖSTERMEK İSTEDİM"
Yaklaşık 1 yıldır harita üzerinde çalıştığını ve hala da sürdüğünü aktaran Başaran, şu ifadeleri kullandı:
"Bu çalışmayı yapmamdaki en büyük motivasyon her an ulaşabileceğiniz bir bilgi hazinesi olmasıydı. Evliya Çelebi’nin hikayeci yönünden ziyade seyyah tarafını göstermek istedim. Hak ettiği ilgiyi de bu sayede sağlar diye umuyorum."
"DEĞİŞEN YER İSİMLERİ VE GÜNÜMÜZE ULAŞMAYAN YAPILAR OLDUKÇA FAZLA VAKTİMİ ALDI"
Haritayı hazırlarken değişen yer isimlerinin kendisini çok zorladığını ifade eden Başaran, "Değişen yer isimleri ve günümüze ulaşmayan yapılar oldukça fazla vaktimi aldı. Özellikle Kafkasya ve İran topraklarındaki yerlerde zorlandım. İnternette kaynak sıkıntısı yaşadım" değerlendirmesini yaptı.
Hazırladığı haritada her geçen gün yenilikler yaptığını ve bunu sürdüreceğini dile getiren Başaran, sözlerini şöyle noktaladı:
Bugün dahi yeni eklemeler yapıldı. Bulamadığım yerler için de bir liste oluşturup yardım almayı düşünüyorum. Şehir veya yapı için görsel ekleyebilirim belki ama önceliğim haritayı daha fazla zenginleştirmek olacak. Ayrı bir internet sitesi hazırlamayı da çok istiyorum."
Başaran'ın hazırladığı haritaya bağlantıyı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Independent Türkçe