Eserin ilk cildini hazırlayan Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fevzi Günüç, Fatih Külliyesi'ni yeni çağın başlangıcındaki Osmanlı'nın kültür ve medeniyet penceresinden incelemeye çalıştıklarını ifade etti.
Günüç, eserde Fatih Camisi'ni mimari, sanat tarihi ve güzel sanatlar açısından ele almaya çalıştıklarını vurgulayarak, şöyle konuştu:
"Fatih devri devlet olma, hukuk, mimari ve güzel sanatlar açısından bir çok ilkin yaşandığı bir dönem ve Fatih Camisi de bu devrin en önemli eseridir. Bu nedenle Fatih Camisi'ni kültür ve medeniyet penceresinden incelemeye aldık. Fatih Camisi farklı idi. Biz kitapta eski Fatih Camisi'ni, geçirdiği evreleri -ki depremde yıkıldıktan sonra ilaveler yapılmıştır- ve yeni Fatih Camisi'ni yazılı kaynaklara bağlı kalarak ele aldık. Gerek güzel sanatlar, gerek tezyinat ve gerekse hat sanatı açısından ilklerin yaşandığı, beylikle imparatorluk dönemi arasının bir mihenk taşı eseri, güzel bir yorumudur Fatih Camisi."
"Fatih Külliyesi"ni yeniden yayımlayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş Genel Müdürü Nevzat Bayhan, İstanbul'un değerine layık "prestij" kitaplar hazırlamayı kurumsal bir görev kabul ettiklerini belirtti.
Bayhan, bu zamana kadar bastıkları 100 adet eserle önemli bir kütüphaneye kavuştuklarını vurgulayarak, İstanbul Büyükşehir Belediye Ba şkanı Kadir Topbaş'ın teşvikleriyle önemli bir hacme ulaşan bu çalışmaların yurt içi ve yurt dışında katıldıkları organizasyonlarda büyük ilgi gördüğünü söyledi.
Özellikle Türkiye Yazarlar Birliği ve ESKADER'den aldıkları kamusal ve kurumsal yayıncılık ödüllerinin çalışmalarına verilen anlamlı hediyeler olduğunu belirten Bayhan şöyle konuştu:
"Fatih Külliyesi ve haziresi de bu çalışmalarımız içerisinde 3 ciltlik bir kitap. Değerli araştırmacılarımız ve konunun uzmanları sayesinde, Fatih bölgesinin nasıl bir aydınlanma modeline şahitlik ettiğini gördük. Fatih dönemini ve sonrasını anlamak isteyenler ve İstanbul'un fethine uzanan sürecin kodlarını merak edenler açısından önemli bir çalışma olduğunu söyleyebilirim"
Bayhan, devrinin en önemli eseri olan Fatih Camisi'nin külliyesinin işlevi, medreseleri, türbeleri, kütüphane ve sair yapılarıyla devrinin aydınlanma modelinin mimari ve ruhani bir bütünü olduğunu vurgulayarak, İstanbul'un kültür ve sanatı için önemli çalışmalara imza atan Kültür A.Ş. olarak, gelecek kuşaklara da kalacak bu çalışmayı İngilizce ve Türkçe olarak okurun dikkatine sunmaktan mutluluk duyduklarını söyledi.
Nevzat Bayhan, bugünün genç nesli ve kitap okurunun, bu çalışma sayesinde o dönemin kalbinin attığı yer olan Fatih'ten yola çıkarak, geçmişini ve güzellikler başkenti olan İstanbul kültürünü daha yakından tanıma ve anlama fırsatı yakalayacaklarını belirtti.
Görsel zenginliğiyle dikkati çeken eserin, II. ve III. ciltlerini Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Ali Rıza Özcan hazırladı. Editörlüğünü ise hattat Hüseyin Kutlu üstlendi.
Ali Rıza Özcan, Fatih Külliyesi haziresiyle ilgili çalışmalarını şöyle anlattı:
"Fatih haziresiyle ilgili herhangi bir çalışma daha önceden yapılmamıştı. Burası Fatih Sultan Mehmed'in türbesi önündeki haziredir. Burada metodolojik bir çalışma başlattık. Hazireden herhangi bir taşın başına birşey gelse bu kitaptan hareketle tesbit edebileceğiz. Hazire çok önemli isimlerin yattığı bir yer. İlk defin buraya 1887 yılında yapılmış. O tarihten sonra Osmanlı'nın en önemli paşaları ve sanat adamları defnedilmiş.
Özcan, hazirede yer alan 425 mezar taşı kitabesini üç açıdan fotoğrafladıklarını, okunuşlarını yazdıklarını, mimari ve sanatsal özelliklerini incelediklerini belirtti.
Hazirede, Osmanlı kültür ve medeniyetinde önemli yerleri olan Ahmed Mithat Efendi'den Ali Emiri Efendi'ye, hattat Sami Efendi'den Filibeli Ahmed Hilmi Bey'e kadar bir çok isim bulunuyor.
Ali Rıza Özcan, kitabın sonuna haziredeki tüm mezarları tek tek gösteren bir harita ile artık unutulan meslekleri ve unvanları anlatan bir de sözlük hazırladı.
Time Türk