Üreticilerin, 2009'da seralarda arı kullandığını 15 Şubat 2010 tarihine kadar il ve ilçe müdürlüklerine başvurarak belgelemesi gerekiyor.
Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) tartışmaları sürerken, Tarım Bakanlığı seralarda hormonsuz sebze ve meyve için bombus arılarını destekleme kararı aldı. Seracılara ürettikleri bitkilerde döllenmeyi sağlayan bombus arıları için koloni başına ödeme yapılacak.
Bombus Arısı Kullanımına Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı Uygulama Tebliği, Resmî Gazete'nin dünkü sayısında yayımlandı. Seracıların keşfetmesiyle domateste hormon kullanımını azaltan arılar, sağlığa zararlı hormonun yerini almıştı. Yurtdışından her yıl ortalama 30 bin koloni ithal edilen bu arıların seralarda kullanılması için Tarım Bakanlığı destek verecek. Bakanlığın arıları destekleme tebliğinde "Bu tebliğ, bombus arıcılığını ve seralarda tarımsal üretimin geliştirilmesi, sağlıklı ve güvenilir ürünler elde edilmesi, insan ve çevre sağlığı ile yerli hayvan gen kaynaklarının korunması amacıyla hazırlanmıştır." deniliyor.
Destekler bu yıl içerisinde seralarda bombus arısı kullanan ve 15 Şubat 2010'a kadar il ve ilçe müdürlüklerine dilekçe ve koloni alımını belgeleyen faturayla başvuruda bulunan üreticilere verilecek. Müdürlükler gerekli incelemeyi yaptıktan sonra hak ediş belgesi düzenleyerek ilçe müdürlüklerinden alınan desteklemeye esas hak ediş belgeleri il müdürlüğünce üst yazı ile 15 Mart'a kadar TÜGEM'e gönderilecek. Ayrıca, hak ediş belgeleri excel ortamında istatistikî bilgi için aricilik@tarim.gov.tr adresine iletilecek. O yıla ait üretim sezonunda üreticinin 1 dekar serası için 2 koloniden fazlasına ödeme yapılmayacak. Sahte belge düzenleyerek haksız destekleme ödemesine sebep olan bombus arı kolonisi üreticisinin üretim, ithalat ve ihracat izinleri Bakanlıkça iptal edilecek. Aynı kişi ve kuruluşa ait işletmeler arasında yapılacak alım ve satım işlemleri destekleme ödemesine girmeyecek. 2010 yılı tarımsal destekleme bütçesinin ilgili kaleminden kaynak aktarılmasının ardından Ziraat Bankası aracılığıyla destekler verilecek.
Bombus arıları başta domates, biber, patlıcan, çilek, kiraz olmak üzere 25 çeşit kültür bitkisinin tozlanmasında ticari olarak kullanılıyor. 2002 yılında 11 bin dekar alanda 24 bin kovan kullanılırken, 2006'da bu rakam 32 bin dekarda 65 bin koloniye çıktı. 2010'da yılda kullanılacak bombus kolonisi sayısının 100 bin adede, kullanım alanının da 50 bin dekara ulaşabileceği tahmin ediliyor. Bu arılar bal arılarına göre daha dayanıklı ve bitkilerdeki tozlanmanın tabii yollardan yapılmasını sağlıyor.
Cihan