Merhum İsmail Çetin Hocaefendi'nin hatıralarının derlendiği "Şimdi" adlı eserde, Üstad Bediüzzaman Said Nursi'nin gençlik dönemine ait bir hatıraya denk geldim. Dikkatimi çeken bu hatırayı sizlerle paylaşmak arzu ettim. Eserde bu hatıra iki yerde bazı ufak farklılarla anlatılıyor. Ben ikisini karşılaştırıp bir metin haline getirdim.
Merhum İsmail Çetin Hocaefendi anlatıyor; "Mecnasarlı Üstad Molla Musa Rahimehullah şöyle anlattı: "Ben talebe olduğum zaman bir arkadaşımla Bismil'de Dicle'den geçmek istedik. Orada köprü yoktu, kayıkla geçiliyordu. Kayıkçıya vardık. Ne bakalım ki, orada iki tane derviş kıyafetli adam.
Kayıkçı bize yönelerek "Siz talebesiniz galiba? Ben sizden para talep etmem" dedi. O iki kişiye yöneldi; "Siz keşkül topluyorsunuz, sizden para alacağım" dedi. Onlardan para aldı. Kayıkla nehirden geçtikten sonra büyük bir tarla vardı.
Tarlanın kenarından geçiyorduk. Ancak yolcular tarlanın ortasından ekine basarak yol açmışlardı. Biz birbirimize "Nasılsa buradan yolcular geçmiş, ekine basıp bu kestirme yoldan biz geçersek günahkar olmayız" dedik ve oradan geçtik. Vardığımız yerde bir pınar vardı. Orada abdest aldık. Bakalım ki o iki derviş kıyafetli adam kestirme yolun başında durdular. Birbirleriyle konuştular. Bizim geçtiğimiz kestirme yoldan değil, büyük tarlayı dolanıp uzun yoldan geldiler.
Ben ve arkadaşım gıpta ettik. "Bunlar derviş ama bizden daha takva, bizim yolumuzdan değil, uzun yoldan geldiler" dedik.
Onlar da geldiler, abdest aldılar, pınarın üzerinde oturdular, istirahat ettiler.
Birisine yönelerek "İsmin ne" dedim. "Said" dedi. Diğerine sordum. O da "Said" dedi. Benimle alay ediyorlar diye düşündüm. Baktım heybelerinde kitaplar var. Sırtında heybe olana "siz okuyor musunuz" diye sordum. "Evet" dedi. Diğeri konuşmadı.
"Sizin heybenizdeki kitap mıdır?" dedim.
Benle konuşan Said "Evet" dedi. "Ne kitabı" diye sordum. "Buhari" dedi. O zamanda ben Buhârî'nin birinci cildini ezberlemiştim.
"Derviş, okuyayım mı size?" dedim. Benimle konuşan "Evet." dedi. Kitaplardan birini çektim. Baktım ki ezberimde olan Buhari cildi. Zaten ezberimde olan ibareyi okudum. Benimle konuşan Said öbür Said'e "Nasıl?" diye sordu.
Ellerini kaşlarını oynatarak, alay edercesine, şöyle böyle diye, elle işaret ederek "geçerlidir" dedi.
Ben çok sinirlendim. "Hele derviş bir de sen oku" dedim. Kitaba bakmadan ibaresini okudu. "Mana eder misin derviş?" dedim. Normal bir manayla mana etti. Bana "nasıl" dedi. "Güzel" dedim. Bir daha mana etti. "Nasıl" dedi. "Güzel" dedim. Böylece altıncı kereye kadar "nasıl" deyişine "daha güzel, daha güzel" demekle yetindim. Sonra başka vecihlerle mana etti. "Nasıl" demesine cevap veremedim ve anlayamadım.
Aklıma geldi. Molla Said-i Kürdi meşhur ile Molla Said Cimzerki dolaşıyorlarmış. Buhari okuyup mana edene yöneldim; "Yoksa sen Molla Said-i Kürdi misin?" dedim. Arkadaşı olan Cimzerkli (Siirt'e bağlı) Molla Said "Evet dedi." Nereye gidiyorsunuz?" dedim. "Farkin-Silvan'a gidiyoruz" dedi. "Biz de Farkin'e gidiyoruz" dedim.
Arada elimi cebime attım. Üç mecidiyemden bir mecidiye para çıkardım." "Üstadım, elhamdulillah sizinle tanıştım, yüzünüzü gördüm. Bu da bir talebe olarak üstadıma hediyemdir" dedim. Elini cebine götürdü. Bir sarı lira çıkardı. "Bir lirası olan bir kimse üç mecidiyesi olandan bir şey alamaz" dedi.
"Efendim, kabul ederseniz sizinle beraber gelmek istiyoruz?" dedim. "Bizi bildirirseniz, hayır! Bizi bildirmezseniz, evet!" "Bildirmeyeceğiz" dedim.
Vakit akşam namazına yakındı. Kenbeli köyüne vardık. Yatsı namazından sonra iki kişi bize geldi. Birisi "Benim evim müsait, sizden iki kişi götürebilirim" dedi. İkinci adam "Evim yatmaya müsait değil ama size yorgan yastık getirebilirim, Allah bana ne nasip ettiyse ondan size getiririm" dedi. Üstad Molla Said dedi ki; "Siz gidiniz, size ağa yemeği verilecek, bizler burada kalacağız, Allah yemeği bize gelecek."
Artık adamla gittik. Adam bulgur pilavı ile dolu bir tavuk bize ikram etti. Sabahleyin namaza camiye gittik. Ne bakalım ki bir yorgan bozulmuş, bir yorgan bozulmamış. Anladım ki üstad uyumamış. Baktım oraya, eşyalarında bayat ekmek var. "Bu, Allah yemeği, sizin yediğiniz ağa yemeği" buyurdu.
Namazdan sonra biraz uyuduk. Yola devam ettik. Kenbeli ile Silvan arası beş yahut sekiz saat çeker. Nihayet o gün akşama doğru Silvan'a vardık. "Molla Hüsevin Küçük'ün yanına gidiyoruz. Bilir misin?" diye benden sordular. "Evet, ben onun talebesiyim" dedim.
Edeb olarak, medresesine varınca kapıdan geçtik, selam verdik. Selamı aldı ve derse devam etti. Hürmeten ellerimizi bağlayıp bekledik.
Üstad Molla Hüseyin Küçük, "Muhtasar" dersi veriyordu. O kadar çok ayakta kaldık ki neredeyse yere düşecektik. Ders bittikten sonra Molla Hüseyin onlara bakarak; "Galiba siz hoca yahut talebesiniz. Dikkatiniz bendeydi. (Üstada hitap ederek) Sen çok dikkatli bakıyorsun. Verdiğim dersi nasıl gördünüz" dedi. Üstad Bediüzzaman rahimehullah "Muhtasar'ı paramparça ettiniz... Teftezâni, kitabının senin gibilerin eline geçeceğini bilseydi bu kitabı yazmazdı" dedi.
Molla Hüseyin dikkatli dikkatli baktı ve sordu;
-"Sen Molla Said misin?"
Bediüzzaman cevap vermedi. Arkadaşı;
-"Evet" dedi.
Üstad Molla Hüseyin "Siz nereye gitmek istiyorsunuz" diye sordu. "Ferhand'a Seyda Molla Yahya'ya gitmek istiyoruz" dedi. Üstad Molla Hüseyin ayağa kalktı, dışarıya çıktı, biraz yürüdü "Bu yol Ferhand'a gider" diyerek döndü. Herhangi bir ikramda bulunmadı. Ben de onları uğurlamak için biraz yürüdüm. Onlarla beraber gitmek istedim. Kabul etmediler.
Zaten Üstad Molla Huseyin rahimehullah'ın yanında okuyordum, döndüm. Kapıdan geçtikten sonra ayakta bekledim. İşaretle "otur" dedi. Oturdum. Ben "Seydam-Hocam, neden o misafirlere ikramda bulunmadın" dedim. Üstad Molla Hüseyin rahimehullah; "biliyorsunuz ben, sufi meşrepliyim. İşittim ki meşhur Molla Said-i Kürdi ile Molla Said Cimzerki dolaşıyorlarmış. Onlar da sûfi değil, felsefidirler. Benden soru sorarlarsa, hakkından çıkamayacağım diye korktum. En iyisi ne ben onların kalbini kırayım, ne de onlar benim kalbimi kırsın. Korktuğumdan dolayı bir şey söylemedim" dedi.
Üstad Molla Hüseyin Küçük rahimehullah hadiste çok büyük bir âlimdi ve birçok icazeler vermişti.
Kaynak: Ahmed Mücteba Çetin, Şimdi; Hayatım, Hicretim, Dilara Basımevi, Isparta, 2020, Birinci Baskı
Salih Okur/cevaplar.org