Son dönemde gıda fiyatlarında yaşanan artış, taklit ve tağşiş ürün üretimini âdeta patlattı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 2020’de yayınladığı raporda 229 firmanın 386 ürününde taklit ve tağşiş tespit edilirken, son yayınlanan raporda 317 firmanın 559 ürününde bu tür usulsüzlükler tespit edildi. Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, bakanlıktan üretim izni olmasına rağmen gıda ürünlerine farklı içerik karıştıran şirketlerin arttığına dikkat çekerek, “Yasal izni olan firmalarda bunu tespit etmek daha kolay. Bakanlık raflardan aldığı ürünleri laboratuvarlarda inceleyebiliyor ve gerekli cezayı kesiyor. Ancak bir de bu işin merdiven altı boyutu var. Semt pazarları veya internet üzerinden yapılan satışlarda taklit ve tağşiş ürün satışının daha fazla olduğunu görüyoruz” dedi.
İÇİNDE HER ŞEY VAR
Tüketici merkezlerine gelen şikâyetlerin arttığını söyleyen Ağaoğlu “Baharatlarda gıda boyası, peynirde nişasta, zeytinyağında bitkisel yağ, sucuklarda kanatlı eti veya sakatat, yoğurtta jelatin kullanımı olduğu görülüyor. Maliyetlerin artması nedeniyle işletmeler bu yönteme başvuruyor. Bazen en güvenilir markalarda bile bunu görüyoruz. Yaptırımların ve cezaların artırılması gerekiyor” diye konuştu.
ÇOK UCUZ İSE ALMAYIN
Mevcut fiyatlar göz önüne alındığında bir litre zeytinyağı, bir kilo kaşar veya 250 gram sucuğun fiyatlarının aşağı yukarı belli olduğunu söyleyen Ağaoğlu “Fiyatlar her gün değişiklik gösterse de ortalaması bellidir. 250 gram sucuğu marketlerde ortalama 40 TL, bunu 20 liraya satıyorsa bir sorun olduğu ortadadır. Ya da 400 gram kaşar peyniri ortama 30-35 lira. Bunu 15 liraya satamazsınız” ifadelerini kullandı. Taklit ve tağşiş ürünlerin halkın sağlığı ile oynadığına işaret eden Ağaoğlu, şöyle konuştu: Hakkınızı arayın. Market market, bakkal bakkal, manav manav dolaşın. Çok ama çok dikkatli olun. Hile hurda gördüğünüzde de mutlaka ve mutlaka Alo 174 gıda hattına bildirin. Bakanlık tarafı ise bu gıda sahtekârlarına karşı cezalarını artırmalı. Denetimler yaygınlaştırılmalı. Hilecilere ağır müeyyideler uygulanmalı.
GIDADA İHALE 157 MİLYON CEZA
Geçen yıl 81 ilde gıda kontrol görevlileri tarafından toplam 1 milyon 378 bin 185 gıda denetimi gerçekleştirildi. Tarım ve Orman Bakanlığından edindiği bilgilere göre, bu kontrollerin 14 bin 353'üne idari para cezası uygulandı, 146'sı için Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunuldu. Para cezalarının toplam tutarı 157 milyon 71 bin 469 liraya ulaştı. Geçen yıl ALO 174 Gıda Hattına gelen toplam 175 bin 618 çağrıdan 84 bin 972'si sonuçlandırıldı. Hattın faaliyete geçtiği 14 Şubat 2009'dan bugüne kadar 2 milyon 687 bin 138 arama gerçekleştirildi. Bu aramalardan 847 bin 397'si başvuru olarak alındı ve 845 bin 197'si neticelendirildi.
Türkiye