Hac tavafla başlar, tavafla biter; daire, yörünge, dönüş. Elektron döner, ay döner, dünya döner, güneş döner, Kehkeşanlar döner, gün döner, devirler döner, nesiller döner.
S'ay ile aynı çizgi üstünde gidilir gelinir; sırat-i müstakim; ümit ve korku dengesi; ifrat ve tefrit savrulmalarına düşmemek. S'ay u gayretten sonra lütfedilir zemzem. Unutulmaz Kabe'nin Rabbi; S'ay sırasında da istilam edilir.
Her ikisi hareketin değişik hali, hakikatin farklı görüntüsü; Arafat öyle değil; duruş, nokta. Muzdelife de aynı şekilde; biri gündüzde, diğeri gecede vakfe, duruş.
Namaz sabittir, kıpırdanmaz, hareket namazı bozar. Bir nevi miraçtır namaz; Arafat’ta da Rabbine hazirana muhatap olunur, duanın ayakta yapılması daha makbuldür.
Arafat'ı bilen Arif olur; Nefsini ve Rabbini bilen arif.
Arif gönüller bulundukları yerlerde sabit dağlar gibidir; savrulanları sükun duruş mihverine çekerler.
Müzdelife‘de gece şuurlanması Muhabbetullah'a dönüşür ve yürünür Mina'ya; yolun sonu; bütün merhalelerden geçilmiş, cihada hazırlık tamamlanmıştır.
Şeytaniyet taşlanır; küçüğü, orta olanı, büyüğü. Tağutlar, Calut'lar, Firavunlar yeryüzünden temizleninceye kadar Müslümanlar cihad halindedir.
Bunun için kurban verirler saçlarını verdikleri kolaylıkta, hayvanları kurban ettikleri kolaylıkta.
Bugünün cihadın kolay olanı boykot; parasına, kıyafetine, içeceğine, malına, kendisine benzetmeye çalıştığı her şeye boykot. Boykot yetmez karşı atak; medeniyet tavafına başlamak, S’ay ile sürdürmek, Vakfe ile buna sabitlenmek ve Mina ile neticeye ulaşmak.
Evet Hac tavafla başlar, tavafla biter;
İnnelillahi ve inneileyhi raciuun.