Müslüman'ın yol haritasını çizen, iman, ibadet ve ahlaki konuları izah eden ilmihal kitapları, her zaman başvurulması gereken eserlerdir. İlmihal kitapları tartışma konularına girmeden açık ve sade bir dille kişilere temel dinî bilgileri verir. Bu anlamda ilmihal kitapları her evde mutlaka bulunması gereken eserlerdendir.
Kelime manası itibarıyla davranış bilgisi demek olan ilmihal, bir Müslüman'ın nasıl davranması gerektiğini anlatan kitaplara denir. İlmihallerde iman ve İslam esasları herkesin rahat anlayabileceği şekilde verilir. Peygamberimiz (sas) döneminde ilmihal kitapları yoktu. Asr-ı Saadet'te yaşayan müminler dinlerini bizzat Peygamberimiz'den, daha sonraki üç-dört asırda yaşayanlar ise peygamber mirasına sahip sahabe, tâbiin ve devrinin alimlerinden öğreniyorlardı. Dini sorularını sorup en güzel şekilde cevap alabilecek insanları da rahatlıkla bulabiliyorlardı. Zamanla nüfus artınca insanlara temel dini meseleleri onların rahat anlayabilecekleri şekilde anlatan eserler yazma ihtiyacı doğdu. İşte bu ihtiyaç ilmihal kitaplarının yazılmasını netice verdi. İlmihal kitapları, insanların yaşadıkları dönemin sorularını da içine alan İslam'ın iman, ibadet ve ahlak gibi temel konularını ihtiva eden kitaplardır.
İlmihaller yaşanılan dönemlere göre bazı farklılıklar içeriyor. Çünkü bazı devirlerde bazı konular öne çıkabilir. İlmihallerde de o konular daha ayrıntılı incelenir. İlmihaller akademik eserler gibi değildirler. İhtilaflara çok fazla girmeden konular anlaşılır ve uygulanabilir bir şekilde takdim edilir. Okuyanların kafasını karıştıracak konulardan uzak durulur.
İlmihallerin konularını genel olarak üç başlık altında inceleyebiliriz. Bunlar iman, İslam ve ihsandır. Paralel bir tanımlamayla buna inanç, ibadet ve ahlak da diyebiliriz. İman, inanç esaslarını ele alan akait ve kelam konularının üst başlığıdır. İslam, dine teslim olmanın en önemli göstergesi olan ibadetleri ifade eder. İhsan ise, Allah'ı görüyor gibi O'na ibadet etmek demek olup iman ve İslam esaslarının kâmil manada yaşanmasının unvanıdır. İhsan ahlakıyla şahsın dini kemale ermiş olur. Bazı ilmihallerde muamelat dediğimiz alışveriş, nikah, talak hukuku gibi konular da vardır. Pek çok ilmihalde haram ve helaller genişçe yer alır. Dinin en önemli temsilcileri ve ahlak önderleri peygamberlerin hayat hikâyeleri de bazı ilmihallerin konuları arasındadır.
Zaman