Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yazılı açıklamasında, tarladan markete, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye devam ettiklerini ifade etti.
Ürün grupları itibarıyla bakıldığında, üretici-market fiyatları arasındaki farkın maydanozda yüzde 437,25, nohutta yüzde 181,34, pirinçte yüzde 142,76, zeytinyağında yüzde 85,28 ve sütte yüzde 178,84'e kadar çıktığına işaret eden Bayraktar, mart ve nisan ayında olduğu gibi mayısta da üretici market fiyat farkında birinci olan kuru incirde, farkın yüzde 498'i geçtiğini aktardı.
Bayraktar, kuru incirin 6, maydanozun 5,4, salatalığın 4,9, kabağın 4,6, karpuzun 4,4, sivri biberin 4,2, kuru kayısının 3,1, marulun 3,1, domatesin ise 3 katı fiyata satıldığını belirterek, şöyle devam etti:
"Bu kadar fahiş fiyat farkı olur mu? Üreticide 5 lira 50 kuruş olan kuru incir, markette 32 lira 90 kuruştur. Yine tarlada adedi 17 kuruş olan maydanoz, markette 91 kuruşa satılmaktadır. 34 kuruşluk salatalığın fiyatı 1 lira 66 kuruşa, 49 kuruş olan kabağın fiyatı 2 lira 26 kuruşa, 55 kuruş olan karpuzun fiyatı 2 lira 43 kuruşa, 55 kuruş olan sivri biberin fiyatı ise 2 lira 30 kuruşa çıkmaktadır. Bu düzene son verilmeli, aradaki zincir kırılmalı, fiyat makası daralmalı, üretici kazanmalı, tüketici de fahiş fiyata ürün tüketmemelidir."
- Market ve üretici fiyatlarındaki değişim
Mayıs ayında market fiyatlarında sadece kuru kayısı fiyatında değişim görülmezken, fiyat düşüşünün yüzde 42,82 ile en fazla domateste meydana geldiğine dikkati çeken Bayraktar, domatesteki fiyat düşüşünü yüzde 31,91 ile patates, yüzde 31,50 ile sivri biber, yüzde 22,61 ile patlıcan, yüzde 20,37 ile marul ve yüzde 20,25 ile kuru soğanın izlediğini bildirdi. Bayraktar, markette en fazla fiyat artışının ise yüzde 21,61 ile limonda görüldüğü bilgisini verdi.
Söz konusu ayda üretici fiyatlarında maydanoz, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir ve süt fiyatlarında değişim olmadığını aktaran Bayraktar, "Fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 54,17 ile sivri biber oldu. Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 53,56 ile salatalık, yüzde 49,13 ile domates, yüzde 45,25 ile kabak, yüzde 42,89 ile yeşil soğan ve yüzde 34,95 ile çilek izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı ise yüzde 31,19 ile elmada görüldü" değerlendirmesinde bulundu.
- Fiyat değişimlerinin nedenleri
Limonda, mevsimsel özellikler nedeniyle arzdaki azalmaya bağlı olarak fiyatların artış gösterdiğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
"Elma ve havuçta da benzer bir durum söz konusu. Arzdaki daralma nedeniyle fiyatlar yükseldi. Kuru kayısı ve kuru üzümde meydana gelen don nedeniyle rekoltenin düşük beklenmesi fiyatları artırdı. Üreticide fiyatı en fazla düşen ürünlerden sivri biber, salatalık, domates, kabak, yeşil soğan, çilek, marul, patates, kuru soğan ve patlıcanda hasat edilen ürün miktarının artmasıyla birlikte fiyatlar geriledi. Daha önce de dile getirdiğimiz gibi özellikle kuru soğan ve patateste yeni ürün hasadının başlamış olması fiyatları düşürdü. Kilogram fiyatı kuru soğanda 1 lira 45 kuruşa, patateste 2 lira 56 kuruşa indi."
AA