Ömer Çiftçi'nin Haberi
RİSALEHABER- Ebu Zeyd el-Balkhi, yazıları coğrafya, tıp, felsefe, teoloji, siyaset, şiir, etik, sosyoloji, dilbilgisi, edebiyat ve astronomi gibi konulara değinen dokuzuncu yüzyılın Müslüman ilim adamı.
Ebu Zeyd, el-Balkhi adını bugün modern Afganistan'ın bir parçası olan Balkh şehrinden alıyor. 9. yüzyılda bu topraklarda yaşayan ilim adamı, yazdığı kitaplar ile hem döneme, hem de günümüze damga vurmuş isimlerden biri. Fakat Ebu Zeyd'in pek çok önemli eseri günümüze gelene kadar kaybolmuş durumda. Buna rağmen kendisinin günümüze ulaşan eserleri bile çağın çok ötesinde görünüyor.
Ebu Zeyd'in en önemli çalışmaları ise psikoloji alanında olmuş. Günümüzde batı dünyasının üstüne kafa yorduğu ruh sağlığı ile ilgili önemli çalışmalara imza atmış olan Zeyd'in çalışmaları modern psikolojide de kullanılıyor. İşte o Psikolojik tespitler ve Ebu Zeyd'in çığır açan tespitleri;
Vücut ve Ruhlara Yardımcı Olma
Ebu Zeyd'in en ünlü eseri Vücut ve Ruhlar için Sadakat adlı kitabıdır. Bu anıtsal el yazmasında El-Balkhi önce fiziksel sağlıkla (bedenler için) konuşur ve sonra ruhun alanına girer. Bu eserde özellikle inançtan uzaklaşmış zihinlerin yaşadığı bunalımlara dikkat çeker ve inanç açısından zayıflayan zihnin psikolojik bunalımlara ön ayak olduğunu 8 bölüm ile açıklar.
Psikolojik Hastalık ve Stres
Ebu Zeyd, Psikolojik hastalıklar konusunda çağının çok ilerisine giderek, bu hastalıkların pek çok açıdan 'normal' olduğunu, pek çok kişinin dönem dönem bu hastalıklara yakalanabileceğini belirtir. Özellikle batı dünyasında o dönem psikolojik rahatsızlıkların tabu olduğu, hatta şeytani görüldüğü bir dönemde bunları yazmış olması bile kendisinin çalışmalarının ne kadar kıymetli olduğunu ortaya koyar.
Hastalığın normale döndürülmesi, terapide çok önemlidir, çünkü psikolojik rahatsızlık yaşayan çoğumuz kendimizi anormal, olağandışı ve tamamen doğal olmayan olarak değerlendirir. Hastalığı normalleştirerek, bir müşteri bu gibi etiketleri kendine atfetmeyi bırakabilir. Ebu Zeyd, okuyucularına bu hastalıkların stres kaynaklı olabileceğini de belirtmiştir.
El-Balkhi'nin çalışmalarından okuyanlar, kullandığı dile erişilebilir ve anlaşılması kolay olduğunu fark edecektir. Bu, El-Balkhi'nin çalışmalarını okuyucuların her seviyesine anlaşılabilir kılmasına yönelik bilinçli bir kararın sonucuydu.
Zihin-Vücut Bağlantısı
El-Balkhi, zihin ve beden arasında yaygın olarak yaygınlaşmış ve kabul gören bir bağlantı kurar; Birinin sağlığı, diğerinde önemli sonuçlar doğurur: "Beden rahatsızlığı ortaya çıktığı zaman ... öğrenmeyi ve diğer (zihinsel faaliyetleri) önler veya görevleri uygun bir şekilde yerine getiremez. Ve ruh hastalığı etkisi altına girdiğinde, vücut doğal kabiliyetini kaybedecek ve hayatını sıkıntılı ve rahatsız bulacak." Ayrıca, "psikolojik ağrı bedensel hastalığa neden olabilir" diyerek psikosomatik hastalığın gerçeğini de tanır.
El Balkhi, ruhani hastalıkları dünyevi olarak açıkladığı kesimler dışında, kitaplarında bu hastalıkların bazılarının manevi kaynaklardan olduğunu kabul etmiştir. Bazı ruhani hastalıkları bizi yanlışa götürmek isteyen 'şeytanın' oyununa bağlamıştır.
İlm Feed'in haberine göre Ebu Zeyd El Balkhi, depresyon konusunda da önemli detaylar vermiştir. Dünyada zevk için yaşayan ruhun ve zihnin zaman zaman bu zevklerden de tatmin olamama ve manevi yönden eksik kalma durumunun zihnimize olan etkilerini yazan Ebu Zeyd, bu konuda dini bilimler ile bilimsel gelişmeleri çok yönlü ve bağlantılı olarak aktarmıştır.