ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin ağustos 2021'de Afganistan'dan ayrılması ve Taliban'ın yönetime gelmesiyle ülke, uluslararası toplumun o zamana kadar sağladığı yardımlardan bir anda mahrum kalmış ve ekonomi ciddi oranda zarar görmüştü.
Bu nedenle derinleşen insani krizin giderilmesine katkı sunmak amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatları doğrultusunda İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonunda Türkiye'deki çeşitli sivil toplum kuruluşlarının (STK) desteğiyle organize edilen "İyilik Trenleri" Afganistan'a getirdiği tonlarca yardımla büyük bir boşluğu doldurdu.
Yardımlar 34 vilayette en az 3'er kez dağıtıldı
Şu ana kadar Afganistan'a ulaşan 4 trenle gelen 5 binden fazla insani yardım ülkedeki 34 vilayette en az 3'er kez dağıtıldı.
Vilayetlerde, ihtiyaç sahibi on binlerce aileye kışlık giyim, battaniye, un, şeker, yağ, makarna, çeşitli bakliyatlar, salça gibi temel gıda desteği sağlandı.
Bunun yanında, yetimhaneler, okullar, ibadethaneler, hastaneler ve çeşitli dezavantajlı gruplar için de kırtasiye malzemesi, halı, tekerlekli sandalye, ilaç ve sağlık malzemeleri gibi onlarca kalemde binlerce malzeme yardımı yapıldı.
Ayrıca, ülkede geçen ay yaşanan sel felaketleri nedeniyle zarara uğrayan yüzlerce Afgan aileye de söz konusu yardımlar ulaştırıldı.
Böylece, 4 "İyilik Treni" ile gelen yardımların dağıtımı sona erdi ancak yakın zamanda koordinasyon işlemleri devam eden 5'inci "İyilik Treni"nin de Afganistan'a doğru yola çıkması bekleniyor.
Yardımlar, Türk kurumları ve Afgan Kızılayı iş birliğiyle dağıtıldı
Yardımların ihtiyaç sahibi Afgan ailelere ulaştırılması, Türkiye'nin Kabil Büyükelçiliği gözetiminde Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türkiye Maarif Vakfı ve Türk Kızılay gibi Afganistan'da faaliyet gösteren Türk kurumlarıyla Afgan Kızılayının koordinasyonunda gerçekleştirildi.
Her dağıtım noktasında Türk kurumlarının temsilcileri hazır bulundu ve süreci gözetledi.
Dağıtımlar için kışın getirdiği olumsuzluklara rağmen Afganistan'ın ulaşılması zor en ücra bölgelerine dahi gidilip, yardımlar fakir ailelere ulaştırıldı.
50 bin aileye yardım ulaştırıldı
Türkiye'nin Kabil Büyükelçisi Cihad Erginay, ağustos ayından bu yana Türk kurumlarının zaman kaybetmeden yardım faaliyetlerine başladığını belirterek "Bunların en sembolik olanı sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla Afganistan'a gönderilen İyilik Trenleri olmuştur." dedi.
Söz konusu yardımların Afganistan'da yaşanan insani krizin hafifletilmesi yönündeki hedefine ulaştığını aktığını aktaran Erginay, "Afganistan'da 34 vilayete, en az 3'er kez dağıtım yapılmıştır. Burada önemli bir mesaj da vermek istedik. Mesajımız şudur: Biz Afganistan'ı bütünüyle kucaklıyoruz." ifadelerini kullandı.
Tüm bu dağıtım sürecinin zorlu ve meşakkatli olduğunu kaydeden Erginay, böylesi zahmetli bir işi başarıyla tamamlamaktan mutlu olduklarını söyledi.
Yardımlara destekte bulunan Türk halkına ve STK'lar ile Türk ve Afgan kurumlarının yetkililerine teşekkür eden Erginay, şöyle konuştu:
"50 bin civarında bir aileye ulaştığımızı biliyoruz. Fakat bunun ötesinde kurumlara yaptığımız yardımlar bağlamında, yetimhaneler veya diğer kurumlar gibi, onlarda da çok kişiye ulaşmış oluyoruz. Bazı yerlere ulaşmak gerçekten çok zordu. Çok ücra yerlere gittik, ilçelere, köylere ulaştık. Daha önce hiç ulaşılmayan yerlere ulaştık. Bu tabii çok zor oldu, kolay olmadı ama bunu yapmak gerekiyordu. İyilik trenleri burada çok güzel algılanmıştır. Çok önemli bir kitleye, on binlerce aileye dolayısıyla yüzbinlerce kişiye yardımımız olmuştur."
"Herkes memnun kaldı"
Afgan Kızılayı Başkanı Mevlevi Mutiulhak Halis de ülkede ciddi bir ekonomik krizin yaşandığını belirterek uluslararası topluma yardım çağrısı yaptı.
Halis, "İyilik Trenleri" yardımlarıyla ilgili, "İyilik Trenleriyle yardım gönderen Türk halkına ve devletine çok teşekkür ediyoruz. Herkes memnun kaldı. Biz İyilik Treni yardımlarının devam etmesini istiyoruz ve bunu durdurmasınlar. Halkın çok ihtiyacı var çünkü." diye konuştu.
Türk yetkililer zorlu bir işi başardı
İyilik Trenlerinin Afganistan'a ulaşmasıyla, burada faaliyet gösteren AFAD ve Türk Kızılay başta olmak üzere Türk kurumlarının yetkilileri dağıtımları ülkenin her bir köşesine ulaştırmak için büyük çaba sarf etti.
Türk Kızılay Afganistan Delegasyon Başkanı Farid Ahmed Ziya, yardım malzemelerinin trenden indirilip depolara aktarılması ve tasnif edilmesi, kamyonların ayarlanıp buradan her vilayete gönderilmesi, resmi işlemlerin tamamlanması gibi plan aşamalarının her biri için ekibiyle beraber büyük emek harcadığını aktardı.
Ziya, özellikle kış aylarında bazı bölgelere ulaşmakta çok zorlandıklarını ancak nihayetinde buradaki muhtaç Afgan ailelere de yardım götürmeyi başardıklarını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Bazı durumlarda ellerimizle götürerek kendimiz dağıtımları ulaştırmaya çalıştık. O yardımı teslim ettiğimizde onların gözündeki mutluluk, bize söyledikleri cümleler, geri bildirimler, ne kadar zor olsa bizi o kadar mutlu ediyordu ki diyorduk bir daha gidelim bu bölgeye ve bir daha aynı yardımı yapalım. Nihayetinde o şekilde de oldu."
Yardım alan ailelerden Türk halkına teşekkür
52 yaşındaki Habib Rahman 8 çocuğu ve eşiyle başkent Kabil'in kenar mahallelerinden birinde, inşaat halindeki binanın tek bir odasında yaşıyor.
18 yaşında o dönem meydana gelen çatışmalarda bir bacağını kaybettiğini belirten Rahman, Taliban öncesi bir bakanlıkta işçi olarak çalıştığını ancak önceki Afganistan hükümetinin düşmesiyle işini de kaybettiğini söyledi
Geçen hafta Türk Kızılayın dağıttığı, "İyilik Treni"nden gelen gıda yardımlarından alan Rahman, bunun ailesine yaklaşık iki hafta yettiğini aktardı.
Akrabalarının günlük gıda yardımlarıyla ayakta kaldığını ifade eden Rahman, söz konusu yardımlar için de "Türkiye Müslüman bir ülke ve her zaman Afganlara yardım elini uzattı. Bu nedenle Türkiye'den memnunuz ve teşekkür ediyoruz. Maddi durumumuz yok. Bu nedenle yardımların sürmesini istiyoruz." dedi.
Söz konusu yardımlardan geçen hafta alan, 28 yaşındaki Nazenin Muhammedi de 6 çocuğu, kayınvalidesi ve ölen eşinin kardeşiyle Kabil'in kenar mahallelerinden birinde iki göz oda bir evde yaşıyor.
Taliban'ın yönetime geldiği sırada Gazni vilayetinde yaşanan çatışmalarda asker olan eşini kaybettiğini aktaran Muhammedi, önceden maddi durumlarının iyi olduğunu ancak eşinin ölmesiyle çocuklarıyla açlığa mahkum bir hayata sürüklendiklerini anlattı.
Eşinin kardeşinin el arabasıyla yük taşıdığını ve günlük 100-200 afgani (yaklaşık 2-3 dolar) kazanabildiğini, bunun da kendilerine yetmediğini ifade eden Muhammedi, son 3 aydır da ev kirasını ödeyemediklerini söyledi.
Muhammedi, aldıkları gıda yardımının ailesine yaklaşık iki hafta yettiğini aktardı.
Söz konusu yardımlar nedeniyle Türkiye ve kurumlarına teşekkür eden Muhammedi, "Eşim öldüğünde bebeğim 40 günlüktü. Korumasız kaldık. Bize yardım edecek dost akraba, kimse yok. Yardımlar nedeniyle çok mutlu olduk ve devamı olsun istiyoruz." dedi.
aa