Kültür ve Turizm Bakanlığınca sanatın ve sanatçıların haklarını korumak amacıyla telif haklarına yönelik hazırlanan yasa taslağında, özellikle gençlerin sık başvurduğu yöntem olan, korsan film ve dizilerin farklı mecralarda paylaşılmasına "internet yavaşlatma" cezası verilmesi öngörülüyor. Taslakta, internetten korsan filmi izleyenlere yönelik ise bir yaptırım yer almıyor.
Bakanlıkça kamuoyunun görüşüne açılan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda değişiklik yapılmasına yönelik hazırlanan yasa taslağında bulunan cezai yaptırımların nasıl uygulanacağına yönelik detaylar netleşmeye başladı.
Yasa taslağıyla dijital dünyada yaşanan hak ihlallerine yönelik iki önemli tedbirin getirilmesi planlanıyor.
Bu kapsamda, kamuoyunda "internetten film izleyene ceza" olarak algılanan internet yavaşlatma cezası, esasında korsan filmleri izleyen değil, yayan bireysel internet kullanıcılarını kapsıyor. Buna göre, bireysel internet abonelerinin internetten herhangi bir filmi izlemeleri veya indirmeleri, cezai yaptırımların içerisinde yer almayacak. Fakat bir abone, indirdiği filmi "Torrent" gibi dosya paylaşım programları üzerinden yükleyip, farklı kullanıcılarla paylaşıyorsa "internet yavaşlatma" cezasıyla da karşı karşıya kalacak.
Genç neslin bilinçlendirilmesi hedefleniyor
Bakanlıkça taslağın yasalaşması durumunda hayata geçirilecek bu yaptırım, "önce iki defa uyar" prensibine dayanacak.
Yine taslak kapsamında kurulması planlanan "Dijital Telif Hakkı İhlalleriyle Mücadele Merkezleri" tarafından bu tip dosya paylaşımlarında bulunduğu belirlenen bireysel internet aboneleri, iki kez uyarılacak. Kişinin bu eylemlerine devam etmesi durumunda ise internet hızı 6 aya kadar yavaşlatılabilecek.
İki kez uyarıp sonrasında internet yavaşlatma yaptırımının uygulanmasına yönelik bu düzenlemeyle özünde özellikle genç neslin bilinçlendirilmesi hedefleniyor. Düzenlemede iki kez uyarı yapılmasının nedeni ise ihlalde bulunanın internet abonesinden farklı bir kişi olması ihtimaline karşı abonenin gerekli tedbirleri almasına olanak tanımak.
Erişim tamamen engellenebilecek
Dijital alanda getirilmesi planlanan ikinci kritik düzenleme ise ihlalci internet sitelerine erişimin engellemesine yönelik olacak.
Bu kapsamda "Uyar-kaldır" olarak bilinen ve internet ortamında çeşitli web siteleri aracılığıyla eserleri izinsiz kullanılan ve paylaşılan hak sahipleri, bu yasa dışı kullanım veya paylaşımın kaldırılması için doğrudan internet sitesini uyarabileceği gibi doğrudan savcılığa da başvurabilecek.
Ayrıca vizyona girmek üzere olan bir sinema filminin izinsiz bir şekilde internet üzerinden paylaşılması durumunda filmin yapımcısı zaman kaybetmeden ve uyarı prosedürünü işletmeden de savcılıktan derhal siteye erişimin engellenmesini talep edebilecek. İnternet sitesi faaliyetlerinin genel olarak izinsiz içerik ve eserlerin paylaşılmasına yönelik olması halinde ise sitenin tamamına erişimin engellenmesi kararı verilebilecek.
AA