Her yazarın bu şehrin ayrı bir noktasına odaklandığı beş kitap yana yana dizildiğinde büyük bir "İstanbul" manzarası ortaya çıkıyor. "Türk Edebiyatında İstanbul" üst başlığı altında yayımlanan bu dizi, geçmişten günümüze isimleri, eserleri "İstanbul" ile özdeşleşmiş edebiyatçılarımızın bu şehri nasıl anladıklarını ve nasıl anlattıklarını gözler önüne seriyor.
Öykülerle bir şehrin portresi
Ahmet Rasim'in İstanbul'unda dolaşırken ev ve toplum hayatı; Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'unda halk inançları, merasimler, ev halleri, mahalle hayatı, Ramazanlar, bayramlar; Abdülhak Şinasi Hisar'ın İstanbul'unda Boğaziçi medeniyeti; Ahmet Mithat Efendi'nin İstanbul'unda şehrin mimari özellikleri, semtleri, mevsimler ve konak hayatı; Ahmet Rasim'in İstanbul'unda hayatın devreleri, şehrin eğlence hayatı, adab-ı muaşeret, bayramlar; Sait Faik'in İstanbul'unda ise öyküleri üzerinden bir İstanbul portresi çiziliyor. Şehir ve edebiyat ilişkisinin etraflıca anlatıldığı bu beş eserin editörlüğünü Sait Faik'in İstanbul'unda Yeşim Özdemir, Ahmet Mithat Efendi'nin İstanbul'unda Mehmet Doğanay, Ahmet Rasim'in İstanbul'unda Çilem Tercüman, Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'unda Zeynep Uymur ve Abdülhak Şinasi Hisar'ın İstanbul'unda Şafak Güneş Gökduman yaptı.
Ahmet Rasim'in İstanbul'u
Bu çalışmada ise Ahmet Rasim'in eserlerine günlük hayat çerçevesinden bakmak; bu şekilde hem bir İstanbul yazarının ve eserlerinin önemli bir yönünü farklı bir bakış açısı ile tespit etmek, hem de bir kaynak çalışma ortaya koymak istenmiş. Çalışmaya Ahmet Rasim'in bir kitapta toplanmamış, gazete ve dergilerde kalmış olan yazılarını dışarıda bırakarak sadece yaşarken kitap halinde yayınlanmış olan eserleri dahil edilmiş.
Sait Faik’in İstanbul’u
Sait Faik eserlerinde, çağının İstanbul'unu küçük büyük, zengin yoksul, iddialı silik, mütekebbir mütevazi çeşit çeşit, hemen yanıbaşımızda soluk alıp verirmiş, kolumuza girip bizimle sıcak bir sohbete koyuluverirmiş gibi canlı ve sahici insan portreleri ile dikkat çeker. Ünlü yazarın kitaplarında İstanbul'a en fazla yer veren yazarlarımızdan biri olduğu gerçeğinden hareket edilerek, bu çalışmada da onun İstanbul'u ele alış tarzı, İstanbul'a yaklaşımı, İstanbul'la ilişkisi, eserlerinde yer verdiği ölçüde değerlendirilip, Sait Faik'in İstanbul'u, yazarın bakış açısından yansıtılmış.
Abdülhak Şinasi Hisar’ın İstanbul’u
Abdülhak Şinasi Hisar'a dek Ruşen Eşref'in Boğaziçi Yakından, Boğaziçi Uzaktan adlı kitaplarından başka, bilimsel çalışmalar dışında, Boğaziçi'ni anlatan bir çalışma yapılmamıştır. Ancak Abdülhak Şinasi Hisar'ın eserleriyle birlikte İstanbul'un özellikle Boğaziçi'nin gündelik hayatı tüm ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Boğaziçi yalılarında yaşayanların bir günü nasıl geçirdiklerini, bayramlar, donanmalar gibi özel günlerde neler yaptıklarını Abdülhak Şinasi Hisar inceden inceye anlatmıştır.
Ahmed Midhat Efendi’nin İstanbul’u
İlk romancılarımızdan Ahmed Midhat Efendi, Namık Kemal ve Şemsettin Samî'nin eserlerindeki İstanbul etkisi, kendilerinden önceki edebi eserlerden farklı bir durum arzeder. Çalışmanın bu cildinde de, Ahmed Midhat Efendi'nin romanlarında yer alan İstanbul'a ait yansımaları önce topluca, daha sonra bütün ayrıntılarıyla gösteriliyor.
Bugün