Bayram telaşı ve ziyaretleri nedeni ile öğün saatlerimiz ve öğün düzenimiz değişir, Kurban Bayramı’nın en önemli değişikliklerden biri de kırmızı et tüketiminin artmasıdır.
Beslenme düzeninde oluşan değişikliklere karşı uygun tedbirler alınmazsa, bayramda istemediğimiz bir takım sıkıntılar yaşayabiliriz.
Bayram süresince beslenme konusunda tedbir almalıyız. Böylece sindirim güçlüğü, mide ağrısı ve krampları, bulantı, kabızlık, reflü gibi sindirim sistemi sorunları, kalp çarpıntısı ve tansiyon yükselmesi gibi genel sağlık sorunları ve besin zehirlenmeleri riski azalmış olur.
KURBAN BAYRAMI’NIN EN ÖNEMLİ KONUSU: ET
Kurban Bayramı’nda hepimiz misafirlerimize ve ailemize et ikram etmek isteriz. Fakat yapılabilecek kimi hatalar sağlık sorunlarına yol açabilir. Kurban Bayramı’nı sağlıklı geçirmek istiyorsanız aşağıda yer alan püf noktalarına dikkat etmelisiniz.
* Kurban eti, kesildikten hemen sonra tüketilmemelidir. Çünkü kesimden hemen sonra et lezzetsiz ve sert olur, ayrıca sindirimi de oldukça zordur. Kesimden sonra 24 saat buzdolabında bekleyen et ise, lezzetli olur, kolay pişer ve kolayca sindirilir.
* Et ve et ürünleri, proteinden zengin olduklarından ötürü sıcaklığa oldukça duyarlıdırlar ve kolayca bozulurlar. Bu nedenle etleri buzdolabında buzdolabı poşetlerinde veya yağlı kağıda sararak maksimum 2-3 gün, buzlukta -2 derecede 7 gün, derin dondurucuda -32 derecede dondurulduğunda maksimum üç ay saklamalıyız. Dondurulmuş etleri, akan soğuk su altında, mikrodalga fırında veya buzdolabında çözdürün. Kalorifer üzerinde veya açık havada et çözdürmenin besin zehirlenmelerine yol açabileceğini unutmayın. Çözdürülmüş etleri yeniden dondurmayın.
* Etlerin hazırlanması da dikkat gerektiren bir süreçtir. Etlerin görünür yağlarının tamamı temizlenmelidir. Hazırlama işlemi sırasında, etler ve diğer besinler ayrı doğrama tahtalarında ayrı bıçaklar ile doğranırsa besin zehirlenmesi ihtimali oldukça azalır. Çiğ etten damlayan suların hiçbir besinle temas etmediğinden emin olun.
* Etleri pişirirken doğru pişirme yöntemlerini tercih edin. Kızartma ve kavurma, sağlık risklerini artıran pişirme yöntemleridir. Bu nedenle bu pişirme yöntemlerini tercih etmeyin. Bunun yerine ızgara, haşlama, fırında veya sebzeler ile birlikte tencerede pişirme yöntemlerini tercih edin. Izgara yaparken, vitamin kaybını en aza indirmek ve dumanın içinde yer alan zehirli maddelerin ete geçmesini engellemek için, etlerin ateşten en az 15 santimetre uzakta olmasını sağlamalısınız. Etleri kömürler tam olarak yandıktan ve yarı kor halini aldıktan sonra pişirmeliyiz.
¥ İçerisine et veya kıyma giren yemeklere ekstra yağ eklenmesine gerek yoktur. Çünkü etlerin dokuları arasında yer alan doku içi yağlar ısının etkisi ile erir ve yemeğe karışarak lezzet katar. Pişirdiğiniz etli sebze veya kurubaklagil yemeklerine ekstra yağ eklemeyin.
¥ Etler, çok yüksek ısıda pişirilmemelidir. Çünkü yüksek ısıda etin sadece dış yüzeyi pişer ve hızla katılaşır. Bu nedenle iç yüzeyi çiğ kalabilir. Etlerin çiğ tüketilmesi besin zehirlenmelerine yol açabilir.
¥ Sofrada, etler dışında diğer besin gruplarına da yer verilmelidir. Sebze yemekleri, salatalar ve süt, yoğurt, ayran ve cacık gibi süt ürünleri de sofrada yerini almalıdır. Ekmek olarak tam buğday veya tam çavdar ekmeği veya ekmek yerine bulgur, makarna ve kabuklu pirinç tercih edilebilir.
¥ Et tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır. Öğünde 90 gram et tüketimi yeterli olacaktır.
KURBAN BAYRAMI’NA ÖZEL BESLENME ÖNERİLERİ
¥ Güne 2 bardak su ve hafif bir kahvaltı ile başlayın. Eğer kahvaltı yapacak vaktiniz yoksa önce bir bardak süt içebilir veya küçük bir avuç fındık, badem veya ceviz ya da 4–5 adet kuru kayısı veya biraz kuru üzüm atıştırabilirsiniz.
¥ Az ve sık beslenmeye özen gösterin. Gün içerisinde 4 saatten uzun aç kalmayın.
¥ Öğünlerde aşırı besin tüketmemeye gayret edin. Eğer bir öğün çok besin tüketti iseniz, hangi besin grubundan fazla yediyseniz o besin grubundan yiyecek hakkınızı bir sonraki öğünde azaltmalısınız.
¥ Bayram süresince de günde 8–15 su bardağı su içmeye özen gösterin.
¥ Çay, kahve ve asitli içeceklerin tüketiminde aşırıya kaçmayın. Ihlamur, ada çayı ve rezene gibi bitki çaylarını tercih edebilirsiniz. Eğer mide ve tansiyon sorununuz yok ise günde 1–2 şişe doğal maden suyu da içebilirsiniz.
¥ Ana öğünlerde tabağınızın yarısını salata ve sebze yemekleri ile doldurun. Diğer yarısına ise 2-3 parça et ve 2-3 yemek kaşığı pilav, makarna ve bulgur gibi tahıl ürünlerinden alın. Pilav, makarna, bulgur ve çorba tüketiyorsanız yanında ekmek tüketmenize gerek yoktur.
¥ Şekerlemelerden ve çikolatalardan uzak durmaya çalışın. Ağır hamur tatlıları yerine, sütlü veya meyveli tatlıları tercih edin. Günde 1 porsiyondan fazla tatlı tüketmemeye özen gösterin.
¥ Bayram ziyaretleri genelde belli bir düzen içerisinde yapılır. Bu nedenle de ikram edilecek yiyecekler ve öğün planı hakkında fikir yürütmeniz mümkündür. Ziyarete gideceğiniz yerlerde ikram edilecek besinlere göre günün geri kalanında tüketeceğiniz besini hesaplamanız sağlıklı bir yol olacaktır.
¥ Günde en az yarım saat orta tempolu yürüyüş yapın. Ev içindeki hareketliliğinizi artırmaya çalışın.
¥ Her şeye rağmen bir gün içinde düşündüğünüzden çok fazla yediniz, besin haklarınızı aştıysanız üzülmeyin, afiyet olsun. Bunun telafisi kendinizi aşırı yormadan olabildiğince çok enerji harcayarak aldığınız fazla enerjiyi vücudunuzdan atmak olmalıdır. Yalnız böyle bir davranışı her zaman tekrarlamayın. Bayram süresince 1 günden fazla olmasın. Üst üste birkaç gün boyunca yapacağınız bu tür kaçamaklar ile vücudunuzun kilo almaktan başka çaresi kalmaz. Bayramı artı kilolar ile bitirmek kaçınılmaz olur.
Yeni Akit