Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB), okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise müfredatının düzeltilmesi işlemleri kapsamında, öğretim programlarının ana felsefesini içeren metin güncellendi.
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca (TTKB), tüm eğitim kademelerindeki 51 ders ve 176 sınıf düzeyinde güncellenen müfredat, "mufredat.meb.gov.tr" internet sitesinden kamuoyuyla paylaşıldı.
Buna göre, eğitim paydaşlarından gelen görüşler doğrultusunda, öğretim programlarının ana felsefesini içeren metin güncellenerek, tüm programlar için ortak bir giriş metni hazırlandı.
Bilim ve teknolojide yaşanan hızlı değişimin, bireyin ve toplumun değişen ihtiyaçlarının, öğrenme öğretme teori ve yaklaşımlarındaki yenilik ve gelişmelerin bireylerden beklenen rolleri de doğrudan etkilediği vurgulanan metinde, bu değişimin, bilgiyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen, problem çözebilen, eleştirel düşünen, girişimci, kararlı, iletişim becerilerine sahip, empati yapabilen, topluma ve kültüre katkı sağlayan niteliklerdeki bir bireyi tanımladığına işaret edildi.
Bu nitelik dokusuna sahip bireylerin yetişmesine hizmet edecek öğretim programlarının salt bilgi aktaran bir yapıdan ziyade, bireysel farklılıkları dikkate alan, değer ve beceri kazandırma hedefli, sade ve anlaşılır bir yapıda hazırlandığı belirtilen metinde, bu amaç doğrultusunda bir taraftan farklı konu ve sınıf düzeylerinde sarmal bir yaklaşımla tekrar eden kazanımlara ve açıklamalara, diğer taraftan bütünsel ve bir kerede kazandırılması hedeflenen öğrenme çıktılarına yer verildiği bildirildi.
Metinde, üst bilişsel becerilerin kullanımına yönlendiren, anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi sağlayan, sağlam ve önceki öğrenmelerle ilişkilendirilmiş, diğer disiplinlerle ve günlük hayatla değerler, beceriler ve yetkinlikler çevresinde bütünleşmiş bir öğretim programları toplamının oluşturulduğu kaydedildi.
Eğitim sisteminin temel amacı
Öğretim programlarının, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 2. maddesinde ifade edilen "Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları" ile "Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri" esas alınarak hazırlandığı aktarılan metinde, eğitim ve öğretim programlarıyla sürdürülen tüm çalışmaların okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim seviyelerinde birbirini tamamlayıcı bir şekilde belirtilen amaçlara ulaşmaya yönelik olduğu vurgulandı.
Metinde, eğitim sisteminin temel amacının, değerler ve yetkinliklerle bütünleşmiş bilgi, beceri ve davranışlara sahip bireyler yetiştirmek olduğu belirtildi.
Değerlerin, toplumun milli ve manevi kaynaklarından damıtılarak dünden bugüne ulaşan ve yarınlara aktarılan "öz miras" olarak tanımlandığı metinde, yetkinliklerin ise bu mirasın hayata ve insanlık ailesine katılmasını ve katkı vermesini sağlayan eylemsel bütünlükler olduğu kaydedildi.
Öğretim programlarında 10 "kök değer" yer aldı
Bir toplumun geleceğinin, değerlerini benimsemiş ve bu değerleri sahip olduğu yetkinliklerle birleştirip hayata geçirmiş insanlara bağlı olduğunun altı çizilen metinde, bu kapsamda eğitim sistemindeki her bireye, uygun ahlaki kararlar alma ve bunları davranışlarında sergileme yeterliliği kazandırılmasının amaçlandığı bildirildi.
Eğitim sisteminin, sadece akademik açıdan başarılı, belirlenmiş bazı bilgi, beceri ve davranışları kazandıran bir yapı olmadığı belirtilen metinde, "kök değerlere" vurgu yapıldı.
"Kök değerler" müfredatta "adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik" olarak belirlendi. Bu değerler, öğrenme öğretme sürecinde, hem kendi başlarına hem ilişkili olduğu alt değerlerle hem de öteki kök değerlerle birlikte ele alınacak.
Yetkinlikler de belirlendi
Metinde, öğrencilerin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde, kişisel, sosyal, akademik ve iş hayatlarında ihtiyaç duyacakları beceri yelpazeleri olan yetkinliklerin, "anadilde iletişim", "yabancı dillerde iletişim", "matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler", "dijital yetkinlik", "öğrenmeyi öğrenme", "sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler", "inisiyatif alma ve girişimcilik", "kültürel farkındalık ve ifade" olduğu kaydedildi.
Her insanın birbirinden farklı olması sebebiyle, öğretim programlarının ve buna bağlı olarak ölçme ve değerlendirme sürecinin "herkese uygun", "herkes için geçerli ve standart" olmasının, insanın doğasına ters olduğu belirtilen metinde, öğretmenlerden özgünlük ve yaratıcılık beklendiğine işaret edildi.
Metinde, öğretim programlarında ölçme ve değerlendirmeye ilişkin, "Ölçme ve değerlendirme çalışmaları öğretim programının tüm bileşenleri ile azami uyum sağlamalı, kazanım ve açıklamaların sınırları esas alınmalıdır. Öğretim programı, ölçme sürecinde kullanılabilecek ölçme araç ve yöntemleri açısından uygulayıcılara kesin sınırlar çizmez, sadece yol gösterir." ifadesi kullanıldı.
Programlar 2018-2019 eğitim öğretim yılında uygulanacak
Öğretim programlarının, insan gelişiminin belirli bir dönemde sonlanmadığı ve gelişimin hayat boyu sürdüğü ilkesiyle hazırlandığı belirtilen metinde, programlarda, her yaş döneminde, bireylerin gelişim özellikleri çerçevesinde destekleyici önlemler alınması önerildi.
Gelişim evreleri ve bireylerin gelişim özelliklerinin farklılıklar gösterdiği aktarılan metinde programların amaç ve kazanımlarını gerçekleştirme sürecinde gerekli uyarlamaların öğretmen tarafından yapılmasının beklendiği ifade edildi.
Programların tüm derslerde ve bütün sınıflarda uygulanmasına 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibarıyla geçilecek ve sonrasında yapılacak izleme değerlendirme sonuçlarına göre gerekli güncellemeler yapılacak. Böylelikle, programların gelişmeler ve bilimsel, sosyal, teknolojik ihtiyaçlar çerçevesinde sürekliliği sağlanacak.
AA