Dikey değil binaları yatay hâle getirin,
Bu keşmekeş gidişi, bedbinliği, bitirin.
Hep üst-üste insanlar, alt katından bîhaber,
Asansörde görürse; sadece “merhaba” der.
Aynı bahçe içine; ayrı bina kuralım,
Baba evlat yan-yana; beraber oturalım.
Kadîm kültürü versin; dedesi torununa,
Gelin çare arayalım, bu asrın sorununa.
Aileler hep ayrı, dede torun ayrı safta,
“Büyük bir aileyiz” inan ki; kaldı lâfta.
Alış-veriş yok arada, dede-torun hep üzgün,
Ellerde telefonlar, kültür; oradan süzgün.
Herkes zaman fukarası, düşünmeye vakit yok,
Sığ bilgi, sathi görüş, fikir desen zerre yok.
İletişim mekanik, vücut dili desen; yok,
Ne makamda okundu, ne söylendi bilen yok.
Kim-kime, dum-duma, söyleyen çok duyan yok,
Bir derbederliktir ki; anlayan yok, bilen yok.
Mektep ezber hamalı, medreseler kayıpta,
Araştırma tahkîk yok, bulmak için sayıp da.
Yazı kayıp, bilgi eksik, raflarda kaldı bilgi,
Nasıl bir medeniyet, eskiye çekti silgi.
Eskiyi bil, tadat et, yeniye ilham versin,
Eskiyi tanır isen, sen; kendini seversin.
Senin yitik değerin, nerde bulsan almalısın,
Yine eskisi gibi, sen; örnek olmalısın.
Beklenen bir nesil ol, barış ve huzur götür,
Cehaleti, zarureti, tüm İhtilâfı bitir.
İslâm’ın hoşgörüsü, müsamahası gelsin,
Herkes yekdiğerini, gönülden, candan sevsin.
***
Medeniyet, Arapça’da “şehir” anlamına gelen ve müdûn köküne dayanan medîne isminden Osmanlı Türkçesi’nde türetilen medeniyyet kelimesinin, kök itibariyle “yönetmek” (es-siyâse) ve “mâlik olmak” anlamları da bulunan deyn (dîn) masdarıyla ilişkili olduğu da ileri sürülmüştür.
Medenî (medeniyye) ve medînî ise “şehre mensup olan, şehirli” manasına gelmektedir. (Lisânü’l-Arab, “mdn”, “dyn” md.leri) Medine’de nâzil olmuş sûreler de “Medenî” adını alır. Daha sonra medîne kelimesinden temeddün masdarı türetilerek “şehirli veya medenî hayat yaşamak” anlamında kullanılmıştır.
Medenî ve medeniyyenin terim olarak kullanılması büyük ölçüde tercüme faaliyetleri dönemine rastlar.
Bu çalışmalar esnasında Grekçe’de “şehir ve şehir devleti” manasındaki polis kelimesi medîne, “devlet ve yönetim” anlamına gelen, aynı zamanda Eflâtun’un diyaloglarından birinin adı olan politeia kelimesi “es-siyâsetü’l-medeniyye” tabiriyle ifade edilmiştir.