Risale Akademi'de Siyaset Bilimci Doç. Dr. Ahmet Yıldız’ın moderatörlüğünde başlayacak olan “Münazarat Okumaları”nın ilk konusu “Osmanlı Modernleşmesinin Problemleri ve Bediüzzaman.”

Risale Akademi’nin Ankara’daki merkezinde 18 Kasım Cuma günü başlayacak olan seminer 10 hafta sürecek. Başvurular arasında kabul edilenlerin katılacağı “Münazarat Okumaları Seminerine Giriş” açıklaması şöyle:

18. Yüzyıldan başlayarak Osmanlı toplumunun bütünlüğünü ve devletin bekasını istihdaf eden Osmanlı modernleşmesi, bu süreç içinde güçlü bir sekülerleştirici dalga oluşturmuş, emperyal emellerin tazyiki altında İslam’ı da araçsal olarak seferber etmiş, devletin ideolojisini ve rejimini tadil ederek ittihat ve terakkiyi temine yönelmiş ancak milliyetçiliğin toplumsal mozayiği parçalayıcı gücü, emperyal devletlerin ekonomik kaynaklar üzerindeki tasallutu ile birleşince, ittihat ve terakkiyi sağlayamamış, mülkün bekası ve tamamiyeti hedefini gerçekleştirememiştir.

Bu sürecin II. Meşrutiyetin ilanından sonra Kürtler arasındaki yansımaları üzerinden, Osmanlı ve İslam dünyası ekseninde, dağdaki çobandan tekyedeki şeyhe, medresedeki alimden tarladaki köylüye, at sırtındaki askerden yeni bilimlere aşina mekteplilere kadar uzanan müzakere halkasındaki soru-cevaba dayalı “Münazarat” diyalogları, bu seminerin konusunu oluşturmaktadır.

Bediüzzaman’ın Münazaratı, Osmanlı modernleşmesinin Kürtler, Osmanlı Devleti ve Müslüman Ümmetinin karşı karşıya kaldığı problemleri ve meydan okumaları ele alma biçimi açısından, İslam siyasi pratiğinde bir ilki temsil ediyor. Siyasi rejim değişikliğinin ürettiği dini, siyasi ve toplumsal istifhamları doğrudan “Kürt” “Müslüman” “vatandaşlarla” müzakere ediyor. Bu müzakere hem Kürtler, hem Türkiye, hem de Müslüman dünya açısından güncelliğini sürdürüyor. Soru sorma hakkının “sınırsız” olarak kullanıldığı, kah dağ ve ova menzillerinde, kah camilerde, kah köy odalarında gerçekleşen ve “hakikat kaygısı” dışında kaygı taşımayan bu münazaralarda, siyasete vatandaş kimliği üzerinden eşit katılım, bürokraside gayrımüslimlerin temsili ve askerliğin herkese zorunlu kılınması  ile devletin İslami niteliğinin nasıl bağdaştırıldığı, meşveretin hesap verebilirliği gerekli kılıp kılmadığı, yönetimde adaletle hükmetmek kadar yönetime meşru bir usulle de gelmenin önemi, hukuk devletinin mahiyeti, kişilerle temsile dayanan meşihat ve hilafet gibi kurumların şahs-ı manevi kazandırılarak yeniden örgütlenme ihtiyacı, ferdi murakabe ve teşebbüsün hem emeğe hem de yöneten-yönetilen ilişkisine nasıl yansıtılacağı, “dinde mübalatsızlık” tezahürleriyle Meşrutiyet rejiminin ilişkisi, siyasette pozisyonel değil ilkesel tavır almanın imkanı ve örnekleri, iktidar-muhalefet ilişkisinin tarafgirlikten uzak, azami müşterekler üzerine oturtulmasının ehemmiyeti, Meclis, Kanun-ı Esasi, cemiyet ve fırka gibi kurumların mahiyeti ve yeni siyasetteki zorunlu konumları, Kürtlerin ağalara, özellikle de şeyhlere ve devlete karşı hürriyetlerini nasıl koruyabilecekleri, Kürtlerin insani güvenlik ve gelişim ihtiyacı ve Bediüzzaman’ın buna çözüm önerisinin en önemli unsuru olan Medreset-üz Zehra tasavvuru , Kürtlerin Ermenilerle barış içinde yaşayabilmesinin yolları, milli hamiyetin teşviki ve bunun itibariliği üzerinden hakiki hamiyet olan İslami hamiyetin tezahür ettirilmesinin mübremiyeti,  milliyetçilik karşısında Müslüman topluluklar ve bu çerçevede Kürtlerin durumu, milliyet duygusunun  ittihad-ı islama basamak yapılması, devletin bütünlüğü korunurken adem-i merkeziyete olan ihtiyacın derkedilmesi, memuriyet ve askerliğin Müslümanları düşürdüğü ekonomik asalaklığın teşebbüs kültürüyle ikame edilerek sanat, ziraat ve ticarete yönlendirilmesi ve daha birçok konu “demokratik bir müzakere” ortamına yansıyan “duygusal atmosfer” içinde ele alınıyor.

Münazarat Okumaları, tüm bu problemleri müellifin “bedi’” üslubu üzerinden bağlam-metin-kavram ve ilke eksenlerinde günceli gözeterek, ilm-i hilafı da istima makamında değerlendirerek ele almayı amaçlıyor. Bu okumalarda haftalara sari olarak ele alınacak tematik başlıklar ve bunların tazammunları da şunlar olacak:

1. MEŞRUTİYET

1. Meşrutiyet ve istibdadın tanımları, mahiyetleri, çeşitleri, yönetim biçimi olarak tazammunları, Osmanlı tarihinin bu açıdan değerlendirilmesi
2. İslam tarihinin istibdad/kuvvet ve hak ekseninde değerlendirilmesi ve istibdada muhalefetin tezahürleri
3. Meşruti yönetimin özellikleri ve vasıfları
4. Meşrutiyet, Demokrasi ve Cumhuriyet ilişkisi
5. Meşrutiyet-Şeriat ilişkisi. Meşrutiyet Şeriata aykırı durumlara izin verir mi? Meşruti yönetimin hakimiyet çerçevesi olarak İslamiyet.
6. Meşrutiyetin Osmanlı genelinde ve Kürdistan’da doğurduğu sonuçlar
7. Meşrutiyeti engelleyen faktörler, gelişini kolaylaştırmak için yapılması gerekenler
8. Merkeziyetçilik-adem-i merkeziyetçilik(Siyasi ve idari açıdan)
9. Hürriyet düşüncesi, meşrutiyet ve milliyet fikri arasındaki ilişkiler, tarihi ve teorik bakımdan.
10. Şeriatın hakimiyeti ile Meclis-i Mebusan’da gayr-ı Müslim mebusların varlığı nasıl telif edilebilir?
11. Meşrutiyet ile ekonomik kalkınma ve refah arasındaki ilişki: neden yoksulların yoksulluğu azalmadı?
12. Dinin korunması ve siyasi rejimlerin bu açıdan değerlendirilmesi
13. Meşrutiyete muhalefet edenler kimlerdir? Neden?
14. Kürtlerin Sultan Abdulhamid’le ilişkileri, aşiret liderlerinin onun yönetimine ve meşrutiyete bakış açıları ve bunun güncel anlamı üzerine değerlendirmeler

2. HÜRRİYET VE MÜSAVAT

1. Hürriyet nedir? Sefahet ve hürriyet arasındaki ilişki. Kulluk ve hürriyet arasındaki ilişki.
2. Hürriyet imanın bir özelliği nasıl olabilir?
3. Gayr-ı Müslimlerin, özellikle de Rum ve Ermenilerin hürriyeti Müslüman bir toplumda nasıl savunulabilir?
4. Osmanlının hürriyeti, İslam dünyasının hürriyete kavuşmasının fecr-i sadıkı nasıl olabilir?
5. Müslümanlarla Müslüman olmayanların eşitliği nasıl savunulabilir? Rum-Ermeni-Kürt-Türk nasıl eşit ve dost olabilir?
6. Gayr-ı Müslimlere muhabbet nasıl olmalı?
7. Açıklık, hesap verebilirlik ve Meşrutiyet/Demokrasi arasındaki ilişki ve bu ilişkinin yansımaları
8. Gayr-ı Müslimlerin asker, bürokrat, siyasetçi olmaları nasıl mümkün olmaktadır?

3.  EKONOMİK GELİŞME ve MEŞRUTİYET

1. Ekonomik gelişme ile İslam arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Müslümanların geri kalması İslam’la mı ilişkili?
2. Ekonomik gelişme ile Meşrutiyet/Demokrasi arasında nasıl bir ilişki kurulabilir?
3. Teşebbüs-ü Şahsi ve Adem-i Merkeziyet
4. Memuriyet kültüründen Ticaret ve Sanayiye Yönelme İhtiyacı

4. MİLLİYET FİKRİ VE MEŞRUTİYET

1. Meşrutiyet milliyet fikrini nasıl uyandırdı?
2. Toplumsal/siyasi değişim liderlerden mi, toplumdan mı başlamalı?
3. Milliyetin İslamiyeti ışıklandırması/ihtizaza getirmesi ne demektir?
4. Şeyhlik, aşiret ağalığı, devletin babalığı ve Meşrutiyet?

5. İTTİHAD-I İSLAM

1. İttihad-ı İslam nedir?
2. Müslümanlar ayrılıklarını bırakıp birbirleriyle nasıl ve neyin üzerinde ittihad edecekler?
3. Müslüman alimler ve kanaat önderleri arasındaki ihtilafların kaynağı nedir? Bunlar nasıl aşılabilir?
4. Batılıların İslamiyet hakkında besledikleri şüpheler (çok kadınla evlilik, tesettür, heykel yasağı, kadının şahitliği ve miras hakkı vs..) neden haksızdır?

6.  MEDRESET-ÜZ ZEHRA

1. Şark vilayetlerinin gelişmesi için Medreset-üz Zehra modeli
2. Kürt “meselesi” ve Medreset-üz Zehra
3. İttihad-ı İslam ve Medreset-üz Zehra
4. İslam ilim ekollerinde Büyük Sentez: Medreset-üz Zehra
5. İlimde sekülerleşmenin reddi olarak Mana-yı Harfi perspektifi ve Medreset-üz Zehra
6. Medreset-üz Zehranın gelir kaynakları, organ,zasyonel yapısı, öğrenim dilleri, dönemsel ve güncel karşılığı. 

Katılım şartları ve müracaat için TIKLAYINIZ