Gazze ve Ötesi

Nizamettin MELİKOĞLU

7 Ekim tarihinde, Hamas’ın 5 bin roketle İsraile yönelik başlatmış olduğu saldırı ile Ortadoğu sayfasında kuşkusuz yeni bir sayfanın açılmasını da beraberinde getirmiştir. İsrail, delinmez sanılan demir kubbesini bir şekilde geçip içerisinde sivillerin de olduğu bir çok hedefi vuran bu saldırıyı bahane ederek, Gazze ve Hamas’a karşı çok kapsamlı bir harekatı, arkasına özellikle ABD ve İngiltere’yi de alarak başlatmıştır.

Birkaç gün geçmeden ABD savaş filosunu, İngiltere kraliyet donanmalarını göndererek İsrail’den taraf olduklarını resmen deklere etmişlerdir. 1988’de Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı dışında Filistin devletini tanıyan tek devlet olan Çin de 6 savaş gemisini bölgeye göndererek olayın kapsamının salt İsrail ile Filistin odaklı olmadığı, aksine bu olayın küresel bir mahiyetinin olduğunu teyit ettirmiştir.

Sorunun küresel odaklı oluşunun en bariz sebeplerinden biri, tarihi ticari ipek yolunun İsrail lehine yeniden tanzim edilmesiyle alakalıdır. 15 yy.’dan beri Hint okyanusundan gelen ticari gemilerin Afrika kıtasını alttan dolanarak Avrupa’ya ulaşma yerine, Kızıldeniz üzerinden Süveyş kanalının açılmasıyla yeni bir küresel ticari rota ortaya çıkmıştır.

İsrail-Filistin çatışmasının temelinde, aslında biraz bu kanalın da etkisinin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Yani amaç, Süveyş kanalının alternatifini oluşturmak için Gazze’nin ya göçertilmesi ya da Hamas’ın etkisinin Gazze’den geçecek olan Ben Gorion kanalı üzerinde olabilecek negatif etkisini izale etmek.

Ben Gorion kanalı projesi, adını ilk İsrail devleti başbakanı olan David Ben Gorion’dan almaktadır. Ben Gorion, İsrail’in ekonomik ve siyasi açıdan stratejik önemini daha da artırmak amacıyla, Süveyş kanalına bırakalım alternatif olmayı, onun stratejik mahiyetini baltalamak amacıyla Kızıldeniz’deki Eilat körfezinden Akdenize uzanacak bir kanal projesini ortaya atmıştır. Ancak bu projenin güzergahının çok sert kayalıklardan oluşmasından dolayı bir türlü gerçekleşememiştir. Mısırlı milletvekili Mustafa Bekri’nin Gazze harekatından hemen sonra Mısır parlamentosunda yaptığı konuşmaya göre de Gazze harekatının asıl amacı, 2022 yılının kasım ayında yapımına başlanan Ben Gorion kanalını tamamlamaktır.

Yapımı tasarlanan Ben Gorion kanalı, Kızıldeniz’de Eilat limanından başlayarak İsrail sınırları içerisinden gidişli ve dönüşlü olmak üzere Gazze’nin yanından geçerek Akdeniz’e ulaşmaktadır. Süveyş kanalı tek istikametli yapılmıştır. Yani bir gün Akdeniz’den gelen gemilerin Kızıldeniz’e geçmelerine müsaade edilirken, ertesi gün ters istikamette gelen gemilere müsaade verilmektedir. Yapımı tasarlanan Ben Gorion kanalı ise gidiş ve gelişli olmak üzere, çift taraflı olması planlanmaktadır. Ayrıca takip ettiği güzergah dikkate alındığında, Süveyş kanalından daha çabuk Akdeniz’e ulaşmaktadır. Bu manada Süveyş kanalının gerçek bir rakibi durumundadır. Yıllık elde etmesi planlanan 6 milyar dolarlık geliriyle, Süveyş kanalının yaklaşık 10 milyar dolarlık gelirini 4 milyar dolara indirerek Mısır ekonomisini de bir çıkmaza sokacaktır. 16 milyar dolarlık bu kanalın finansörlüğünü yüzde bir faiz karşılığında otuz yıl içerisinde ödenmek üzere ABD’nin yapmış olması, savaş gemisini bölgeye neden gönderdiğinin cevabıdır.

Gazze’ye operasyonun ikinci hedefi Mısır’daki Sina yarımadasıdır. İsrail, Gazze halkını Hamas hareketini bahane ederek, Refah kapısından Sina yarımadasına göç ettirmek istiyor. Ancak planın arkasındaki hedefe vakıf olan Mısır buna izin vermemektedir. İsrail’in Mısır’daki hedeflerinden biri de 1967 savaşında işgal edip, 6 Ekim 1973’teki savaşta elde ettiği kayıplar neticesinde, 1978’de imzalanan Camp David sözleşmesiyle askerlerini geri çekmek zorunda kaldığı Sina yarımadasını tekrar ele geçirmektir. Çünkü Gazze halkının Sina yarımadasına yerleştirilmesi demek, Hamas’ın da oraya girmesi demektir. Bu bahaneyle İsrail rahatlıkla Sina’ya girmek için bahane bulabilecektir.

İsrail’in Hamas’ı bitirmek amacıyla Gazze’ye başlatmış olduğu harekattaki sivil tahribatının boyutunun akıl ve vicdanları titretecek, belki de tarifinde zorlandığımız bu vahşeti, bu arka planla okuduğumuzda olayın mahiyetini daha iyi anlamamız için yardımcı olacaktır.

اللهم انصر الاسلام والمسلمين امين

Yorum Yap
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.
Yorumlar (3)
Yükleniyor ...
Yükleme hatalı.