Ahmet Bilgi'nin haberi:
RİSALEHABER-Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulunca (KGK), faizsiz finans kuruluşlarının bağımsız denetimini yürüten denetçiler için etik kuralları ile faizsiz finans denetim standartları Resmi Gazete'de yayımlandı.
14 Aralık 2019 Cumartesi tarihli 30978 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan standartlarda denetçiler için getirilen etik ilkelerin dini dayanakları anlatıldı.
Ayet ve hadislerden alıntıların olduğu standartlar sadece denetçiler için ancak bunların tüm siyasileri, memur, işçi ve bürokratları kapsaması elzem.
Standartlarda "Allah-u Teala korkusu" ve "Allah'a hesap verileceği" vurgusu dikkat çekiliyor.
İşte standartlardan örnekler:
Etik Kuralların Amaçları
Bu Kurallar, denetçiler için Fıkhî ilke ve kurallar esas alınarak oluşturulan etik bir çerçeve ortaya koyar. Bu sebeple denetçilerin, dini inançları nedeniyle ve Allah-u Teâlâ’nın emirlerine uyma ve yasakladıklarından sakınmanın yolu olarak bu Kurallara uyma motivasyonuna sahip olduğu kabul edilir.
Denetçiler İçin Etik İlkelerin Dini Dayanakları
İhlas: İhlas, denetçilerin işlerini yaparken Allah-u Teâlâ’nın emirlerine uymaya çalışmaları ve riyakârlık, böbürlenme, yaranma, şöhret veya gösteriş peşinde olmamalarıdır. İhlas sahibi olmak; denetçinin, kendisini dış etki ve baskılara
maruz bırakmamasını ve işini, mesleki bir sorumluluğun yanı sıra dini bir görev olarak da benimsemesini gerektirir. İyi niyetin, olumlu bir davranışı ibadet hâline getirmesi İslam’ın yerleşmiş esaslarından biridir. Bu nedenle, denetçinin
olağan işiyle ilgili yerine getirdiği görev ve mesleki sorumlulukları da bir tür ibadet hâline gelir. Dolayısıyla denetçi, maddi kazanç ve övgü elde etmeyi yegâne amaç olarak görmediğinde, çabalarının karşılığında elde ettiği maddi
kazanç ve övgünün yanı sıra Allah-u Teâlâ’nın takdirine de mazhar olur.
Takva: Takva; insanın doğrudan ayrılmasına ve günah işleme eğilimi göstermesine yol açan, özellikle mal mülk söz konusu olduğunda, İslami hükümlerin ihlalinden kaynaklanabilecek olumsuz sonuçlardan kendisini korumak amacıyla kişinin gizli ve açık biçimde Allah-u Teâlâ’dan korkmasıdır. Takva sahibi olmak için, Allah-u Teâlâ’nın emir ve yasaklarına riayet etmek gerekir. Takvanın ön şartlarından birisi de insanın iyiliği emretmesi, kötülükten men etmesi ve doğru yoldan sapmamak için kendisini korumasıdır. Allah-u Teâlâ şöyle buyurur; {Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten nasıl sakınmak gerekiyorsa öylece sakının ve siz ancak Müslümanlar olarak ölün.}
Allah-u Teâlâ şöyle de buyurmaktadır; {… Kim Allah’a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar. Onu beklemediği yerden rızıklandırır…}
Bir başka ayette Allah-u Teâlâ şöyle buyurmaktadır; {Andolsun zamana ki, insan gerçekten ziyan içindedir. Ancak, iman edip de sâlih ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler, birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka (Onlar ziyanda değillerdir).}
Allah-u Teâlâ ayrıca şöyle buyurmaktadır; {Sizden, hayra çağıran, iyiliği emreden ve kötülükten men eden bir topluluk bulunsun. İşte kurtuluşa erenler onlardır.}
Hadis-i Şerifte ise şöyle buyrulmaktadır; “Nerede olursan ol Allah'tan kork! Kötülük yaparsan, peşinden hemen iyilik yap ki, kötülüğü silip götürsün. İnsanlara karşı güzel ahlakla davran.”
Bu sebeple denetçi, mesleki görevlerini yerine getirirken Allah-u Teâlâ’dan korkar.
İnanç esaslarına göre davranma ilkesine dayalı etik davranış kuralları
Mesleki görev veya hizmetleri yerine getirirken denetçinin tutum ve davranışları Fıkhî ilke ve kurallar esas alınarak oluşturulan dini değerlerle tutarlı olmalıdır.
Denetçinin özellikle aşağıdaki sorumlulukları vardır:
6/5/1. Allah-u Teâlâ’nın kendisini izlediğinin sürekli bilincinde olmak (kendi kendini kontrol etme).
6/5/2. Kıyamet gününde Allah-u Teâlâ’ya hesap vereceğinin sürekli bilincinde olmak (kendi kendine hesap verme).
6/5/3. Allah-u Teâlâ’nın rızasını kazanacak ve herhangi bir baskıya boyun eğmeyecek şekilde mesleki görev veya hizmetleri yerine getirirken samimi olmak.
6/5/4. Sözünü yerine getirmek ve anlaşmalara uymak. Bu sorumluluk, tüm işlem ve davranışlar için temel bir gerekliliktir.
6/5/5. Mesleki görev veya hizmetleri düzgün ve etkin biçimde yerine getirmesini sağlayacak şekilde başkalarıyla işbirliği yapmak.
6/5/6. Kendisi ve birlikte iş yaptığı kişiler arasında işbirliğini ve güveni artırmak amacıyla Allah-u Teâlâ’nın rızası için sevgi ve kardeşlik göstermek.
6/5/7. Başkalarıyla iş yaparken merhametli ve nazik olmak ve mesleğini yürütürken karşılaştığı sorunları ele alırken sabırlı olmak.
6/5/8. Yardımcılarına ve kendisine bağlı çalışanlara iyi örnek olmak.