Ayazağa'daki alışveriş merkezinin restoran bölümünde iki grup arasında henüz bilinmeyen nedenle çıkan silahlı çatışmada 5'i yabancı uyruklu 6 kişinin yaralanmasının ardından kamusal alanlara silahla girilmeye ilişkin tartışmayı gündeme getirdi.
Güvenlik görevlilerinin kontrolünde X-ray cihazlarından geçilerek girilen AVM'lerde ateşli silahlarla girilip girilmediği ve buna bağlı oluşan olumsuz durumlarda sorumluluğun kime ait olduğu sorusu sosyal medya ve kamuoyunda çokça tartışılan konulardan biri oldu.
AA muhabirine konuşan hukukçular da Sarıyer'deki olay özelinde AVM ile diğer toplu yaşam alanlarına silahla girme ve bu tür yerlerde silah kullanmaya ilişkin hukuki değerlendirmelerde bulundu.
Avukat Elvan Kılıç, ateşli silah ruhsatlarının taşıma veya bulundurma şartıyla verildiğini anlatarak, "bulundurma" ruhsatına sahip bir kişinin yanına silahını alarak serbestçe kamuya açık yerlerde dolaşamayacağına işaret etti.
Taşıma ruhsatının da belli kamu görevi niteliği bulunan memurluklara ağır koşullarla verildiğini vurgulayan Kılıç, "Silahlı çatışmaya sebep olan kişilerin silah ruhsatlarının niteliğinin ne olduğu önemsizdir. İster taşıma, ister bulundurma olsun AVM'lere girişte güvenlik memuru genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma yetkileri ve sorumlulukları bulunmaktadır." diye konuştu.
Kılıç, Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun gereği, güvenlik görevlilerinin Türk Ceza Kanunu uygulamasında "memur" statüsünde yer aldıklarını anlatarak, güvenlik kontrolüne rağmen AVM'lere silahla girilmesi durumunda burada bir "ihmal" durumundan söz edilebileceğini kaydetti.
Bu durumda AVM yönetiminin personel çalıştırdığı için sorumlu olduğunu aktaran Kılıç, "Güvenlik açıklarının kapatılması için AVM'lerin içinde bulunan kafe, restoran gibi yerlerin dışarıdan girişlerinin de kontrol edilmesi gerekir. Çünkü bazen hem AVM içinden hem de dışından restoranlara girişler bulunmaktadır. Olayda kişi AVM içinden girmişse ve denetlenmeden içeri alınmışsa hem AVM'nin hem de içeri alan güvenlik görevlisinin sorumluluğu doğacaktır." ifadelerini kullandı.
"Ayrı girişi varsa AVM'nin cezai sorumluluğu yok"
Avukat Akif Eringin, yaşanan olayda güvenlik zafiyeti olduğunu düşündüğünü belirterek, güvenlik görevlilerin her türlü arama yapma yetkisi olduğunu, mevcut olayda gerekli önleyici aramalar yapılsaydı zanlıların silahla binaya giremeyeceklerini söyledi.
Olayda özel güvenlik görevlilerinin "kusurlu" bulunması durumunda görevini ihmal ettiğinden suç işlemiş sayılabileceğini ifade eden Eringin, olayda AVM girişi ile olayın meydana geldiği kafenin girişinin birbirinden bağımsız olması halinde AVM'nin hukuki ve cezai sorumluluğu olmadığına dikkati çekti.
Eringin, bu tür alanlarda güvenlik önlemlerinin önemine işaret ederek, "Olabilecek riskleri minimalize hale getirmek için kapı girişlerinde ruhsatlı silahların emanet kasalara teslim edilmesi gereklidir. Personel sayısı artırılabilir, aynı şekilde kalabalık grupların bir araya gelmeleri halinde kontrolün güvenlik görevlilerinde tutulmasına özen gösterilmelidir." dedi.
Olayla ilgili bir dava açılırsa, güvenlik açığının tespiti halinde güvenlik görevlileri, güvenlik görevlilerinin amiri ve denetim müdürlerinin ihmallerinden dolayı cezai olarak sorumlu olacaklarına vurgulayan Eringin, "Mevcut olayda silah ruhsatı olup olmamasına göre değerlendirme yapılması gerekmektedir. AVM yönetimine görevin ihmalinin ispatı halinde hukuki sorumluluk yüklenebilir. Maddi ve manevi tazminat sorumluluğu gündeme gelir." değerlendirmesinde bulundu.
"AVM içinde silah taşınmayacağı yasayla düzenlenmemiştir"
Avukat Adem Bingöl, herkesin toplu halde bulunabildiği, açık veya kapalı kısımları olan alışveriş merkezlerinin güvenliğinin o alışveriş merkezi yönetimlerinin birincil sorumluluğu olduğunu söyledi.
Herkesin bir alışveriş merkezine girdiğinde arama ve taramadan geçtiğini aktaran Bingöl, "X-ray cihazından ve bazen güvenlik görevlisinin el dedektörü ile aranırız. Şunu ifade etmek gerekiyor. 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanununa göre güvenlik görevlileri kamu görevlisi sayılmıyor ve kanun gereği kimlik sorma üst araması yapma yetkileri ya da kapalı yerler ve eşyalar için arama yetkileri yok. Yani detaylı bir arama yapmaları mümkün değil." ifadelerini kullandı.
Bingöl, alışveriş merkezleri içinde silahın taşınmayacağının yasayla düzenlenmediğini anlatarak. "Burada alışveriş merkezlerinden beklenen, alışveriş merkezine giriş anında silah sahibinden tutanak ile silahını muhafaza altına almak olmalıdır. Ancak ifade etmek gerekir ise silah taşımanın yasak olduğu yerler arasında alışveriş merkezleri sayılmamıştır. Burada boşluğu doldurmak adına bir düzenlemeye gidilebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Gökcen ise AVM’nin içerisine silahla girilmesi halinde bu durumun bir güvenlik zafiyeti olduğunu aktardı.
Özel güvenlik görevlileri hakkındaki kanuna göre, güvenlik görevlilerinin şahıslardan ele geçen silah ruhsatsızsa içeri almaması ve kolluğa haber vermesi, ruhsatlıysa emanete alması gerektiğini dile getirerek, "Ancak silahlar X-Ray cihazından mı girdi yoksa başka bir yerden mi sokuldu bunu bilemeyiz. Muhtemelen bu silahlar fail ile mağdurlar yabancı olduğu için ruhsatsızdır. Dolayısıyla güvenlik görevlilerinin ve her halükarda AVM yönetiminin tazminat sorumluluğu olur. Ceza hukuku bakımından ise bu silahların AVM içinde veya dışında bulundurulması ve taşınması zaten suçtur. İlgili kanun gereğince bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası var." diye konuştu.
aa