Hazırlayan: Serdar Aslan
RİSALEHABER – Risale-i Nur eserlerinin birçok yerinde geçen küreyvât-ı hamrâ kelimesinin anlamı "Alyuvarlar" küreyvât-ı beyzâ kelimesinin anlamı "Akyuvarlar" şeklinde ifade edilebilir.
Arapça kökenli Küreyve kelimesinin çoğulu olan Küreyvat “kürecikler” anlamına gelir.
Arapça kökenli Hamra kelimesi “kırmızı” anlamına gelir.
Arapça kökenli Beyza kelimesi “Ak, beyaz” anlamına gelir.
Bu bilgiler ışığında küreyvât-ı hamrâ günümüzde alyuvarlar olarak tabir edilen kırmızı kan küreciklerini ifade eder. Kanın her milimetre küpünde milyonlarca bulunan ve kana rengini veren bu küçük kürecikler erzak ikmal memurları gibi hareket ederek hücrelerin ihtiyaç duyduğu gıdayı taşımak üzere yaratılmış kanun-u ilahidirler.
Küreyvât-ı beyzâ kelimesi ise günümüzde akyuvarlar olarak tabir edilen beyaz kan küreciklerini ifade eder. Alyuvarlara göre sayısı az ve boyutları küçüktür. Kan ve lenf gibi vücut sıvılarında bulunan Alyuvarları ilahi emirle vazifeli oldukları görev vücudun hastalıklara karşı korunması ve müdafaasıdır. Asker örneği üzerinden düşünüldüğünde hastalıklara karşı savaşta akyuvarların hareket nizamı değişir. Süratli ve dairesel hareketlerle faaliyete başlarlar...
Risale-i Nur'dan küreyvât-ı hamrâ ve Küreyvât-ı beyzâ ifadesinin geçtiği örnek cümleler:
• Evet, biz bakıyoruz, görüyoruz ki, kanda herbir zerre o kadar muntazam ve çok vazifeleri görüyor ki, yıldızlardan geri kalmıyor. Ve kanda bulunan herbir küreyvât-ı hamrâ ve beyzâ, o derece şuurkârâne ceset için muhafaza ve iaşe hususunda öyle işleri görüyor ki, en mükemmel erzak memurlarından ve muhafaza askerinden daha mükemmeldir. (Şualar - İkinci Şuâ)
• Belki o kudsî evâmir-i tanzifiyeyi, bedende cereyan eden kandaki küreyvât-ı hamrâ ve beyzâ dahi dinleyip bedenin hüceyrâtında tanzifat yaptıkları gibi, nefes dahi o kanı tasfiye eder, temizler. (Lem'alar - Otuzuncu Lem'a)
• Ve bilhassa rızık için gelen zerreler, rızık kafilesinde seyrüsefer eden o zerreler, o kadar hayretfezâ bir intizam ve hikmetle seyr ü seyahat ederler ve öyle tavırlarda, tabakalarda intizamperverâne geçip gelirler ve öyle şuurkârâne ayak atıp hiç şaşırmayarak gele gele tâ beden-i zîhayatta dört süzgeçle süzülüp rızka muhtaç âzâ ve hüceyrâtın imdadına yetişmek için kandaki küreyvât-ı hamrâya yüklenip bir kanun-u keremle imdada yetişirler. Ondan bilbedâhe anlaşılır ki, şu zerreleri binler muhtelif menzillerden geçiren, sevk eden, elbette ve elbette bir Rezzâk-ı Kerîm, bir Hallâk-ı Rahîmdir ki, kudretine nisbeten zerreler, yıldızlar omuz omuza müsavidirler. (Sözler - Otuzuncu Söz)
• O küreyvât-ı hamrâ, yani yuvarlak, kırmızı mevcut, ona hakikat lisanıyla ve hikmet-i İlâhiye diliyle der:
“Ben yalnız değilim. Eğer sikkemiz ve memuriyetimiz ve nizamatımız bir olan kan ordusundaki bütün emsalime mâlik olabilirsen, hem gezdiğimiz ve kemâl-i hikmetle istihdam olunduğumuz bütün hüceyrât-ı bedene mâlik olacak bir dakik hikmet ve azîm kudret sende varsa, göster. Ve gösterebilirsen, belki senin dâvânda bir mânâ bulunabilir. Halbuki, senin gibi sersem ve senin elindeki sağır tabiat ve kör kuvvetle, değil mâlik olmak, belki zerre miktar karışamazsın. (Sözler - Otuz İkinci Söz)
• ...Kadîr-i Mutlak hadsiz kudretiyle manzume-i şemsiyeyi çevirmesi ve arz sefinesini medâr-ı senevîsinde gezdirmesi, bir cesette kanı ve kandaki küreyvât-ı hamrâ ve beyzâyı ve o küreciklerdeki zerreleri nizamlı, hikmetli çevirmesi derecesinde suhuletli ve kolaydır ki, bir insanı kâinat sisteminde, harika cihazlarıyla, bir katre sudan, birden, zahmetsiz yaratır. (Şualar - On Beşinci Şuâ)