7."Şimdi arzuları bence ehemmiyetli olan iki kardeşim, o bahse dair Türkçe olarak bir parça izah istediler. (S: 252)
Yukarıdaki satırlarda görüldüğü gibi, Bediüzzaman, hedef kitlesinin isteklerine, arzularına ve memnuniyetlerine değer vermektedir.
a) arzuları ehemmiyetli dediği bir noktaya dikkatimizi çekmektedir. İzah edici, izah isteyenin arzularını göz önüne almalıdır. Dünyasında onun arzularını kıymetli addetmelidir ki, ona sağlıklı bir izah yapsın, onu tatmin edecek, onu mutlu edecek bir hizmet sunsun.
b)Şimdi arzuları bence ehemmiyetli dediği dört kelimede,dört mananın bütünlüğü var.
Birincisi, Şimdi.. ile hali hazır bir talep ve yaşanan gerçek zamanlı,aktif bir andan bahsedilmektedir.Ertelenmemesi gereken bir izah zamanı olarak anlıyoruz.
İkincisi,..arzuları..nı dikkate aldığınızda,kişiye has ve onun halini yansıtan,kuralı izah isteyenin belirlediği,çerçeveyi dinleyicinin/öğrencinin çizdiği bir istek şeklinden bahsedilebilir. İzah isteyen belirleyici bir konumda oluyor. İzah ihtiyacı aktif isteğe göre şekilleniyor.
Üçüncüsü, ..bence ile başlayan,üstadın ortaya koyduğu şahsi kanaati. Yani kendi tarzını ortaya koyarken, bir başkasının farklı olabileceğini ihsas etmektedir. Kendi hususiyetini açıklamaktadır. Başkasından alınmayan bir görüş serdetmektedir. Aynı zamanda hizmet etme, izah etme kalitesini belirleyen bir hususiyeti fark etmekteyiz. Bir başkasının ehemmiyetli görmemesi halinde kendi hassasiyetinin derecesine, bizzat kanaat olarak vurgu yapmaktadır.
Dördüncü, ...ehemmiyetli.. dediği nokta,hizmet verdiğimiz insanlara bakış açımızı düzenliyor. Velev ki arzuları da olsa, bizce önemsenmeli ve kayda değer görülmelidir. Müşteri memnuniyeti bu olsa gerek. Bu ifadeyle ayrıca kardeşlerin meziyeti ile iftihar için, evvela meziyetlerini izhar etmelerine fırsat vermek ve onu takdir etmekle başlayan izah kalitesi ve karşılıklı izahlaşma düşünülebilir.
Soru sormaya, öğrenmeye, izah istemeye, bu yönde arzularını ifade etmeye, hatta itirazda bulunmaya, nasıl bir izah ve çerçeve istediğine,izahtan ne beklediğine kadar geniş bir alanda özgürce ve müzakere keyfiyetini arttırarak gelen her öğrenmeye cesaret veren,bunu değerli gören ve buna anlam katan bir Bediüzzaman görmekteyiz.
Ehemmiyet vermek bile günümüzde zorlaşırken,ehemmiyetli görmek.. mertebesindeki Bediüzzaman farkı,kardeşlerine bakış açısını ve öğrenme ihtiyacındaki talebelerine verdiği kıymeti çok anlamlı kılmaktadır.
c)Bediüzzamanın arzularını ehemmiyetli gördüğü,
iki kardeşim..dediği sınırlı ve az kişidir. Sayı değerini verirken, bende uyandırdığı mana İki kişi de olsa her arzu ehemmiyetlidir, çünkü kardeşimizden gelmektedir.
Ayrıca şunu fark edebiliriz: İzah sürecinde arzularımızı tatmin etmiyoruz, arzularımızı dayatmıyoruz ya da arzularımızın telkinine muhatabımızı boğmuyoruz. Tam tersine, iki kardeşim için izah yapıyorum, onu ehemmiyetli görüyorum,onun/onlar için varım o zamanda ve görevde.
d)
o bahse dair Türkçe olarak
istenen bir izahtan bahsediliyor. İzahın dili, üslubu, seviyesi anlamında bize bir ipucu daha vermektedir. Öncelikle bahse dair devam eden bir izah anlaşılmaktadır. Türkçe istenmektedir. Belli ki, yeni bir talep, gayet memnuniyetle karşılanmaktadır.
Burada bir noktayı daha açmak istiyorum. Risale-i Nurun her döneme hitap eden bir izah ve öğretme/rehberlik kolaylığı vardır. Gelişen ve değişen şartlar ışığında izah metotları da gelişmiştir. İhtiyaçlar esas alınarak sürekli bir tecdit ve dinamiklik söz konusu olmuştur.
e)
Türkçe olarak bir parça izah istediler. derken, hem Türkçe, hem de bir parça.. olması istenmiş. İstek sahibi, dil ve zaman ile izah sınırı konusunda belirleyici bir tavır ortaya koymuştur.
İzah ediciye bir sınır ve çerçeve vermiş. Bir parça izah.. isteyenin ruh halini nazara almak,istek sahibini konu içinde sıkmamak, yada kendi anlatımımızla boğmamak için konunun içinde ve sınırlarında kalmak oldukça önemlidir.
Kısmi izah isteyen, yada modüler bir sistemde safha safha gelişen izah şeklini dikkate alan bir yaklaşım var.
Bazen, insanların izah ihtiyaçları kadar, bir parça izaha muhtaç kısımları açmak, daha isabetli ve hikmetli bir sonuç vermektedir.
8."Başka yerde izah ettiğimiz vazife-i insaniyetin ve ubudiyetin esasatını şurada icmal edeceğiz. (S: 329)
Daha önce yapılan bir izahın konusu hatırlatılarak, özetle anlatılması metodu benimsenmiştir.
İzahların, önceki metinlere dönük bir toparlama ve sunumla birlikte özet anlatımı yapılmaktadır.
Burada, bir izahın, önceki çalışmaların esaslarının özet anlatımından sonra konuya girilmesi söz konusudur.