SORU
Risale-i Nur'da küçük bir tarama yaptığımızda Üstad Bediüzzaman Said Nursi'nin "kaza" ile ilgili cümlelerde "rıza" kelimesini, "kader" ile ilgili cümlelerde "teslim" kelimesini kullandığını görüyoruz.
1) ...mâdem elimizden kazâya rızâ ve kadere teslim ve hizmet-i îmâniye ve Kur’âniye ve Nuriyenin verdikleri büyük ve kudsî tesellîden başka birşey gelmiyor; (Şualar)
2) ...kemâl-i teslimle kazâya rıza, kadere teslim ve Cenab-ı Hakka tefvîz-i umur düsturunu rehber ittihaz ettim. (Barla Lahikası)
3) Biz sabır ve şükür ve kazâya rıza ve kadere teslimle mukabele ederek tâ inayet-i İlâhiye imdadımıza gelinceye kadar... (Şualar)
4) ...kazaya rıza, kadere teslim İslâmiyetin bir şiârıdır. (Mektubat)
5) Ne vakit o merakı, kazâya rıza ve tevekkül vasıtasıyla izale etse... (lem'alar)
6) Hâlıkıma hadsiz şükrederim ki, her derdin en kudsi dermanı olan imanı ve iman-ı bilkaderden, kazâya rıza ilacını imdadıma gönderdi, tam sabır içinde şükrettirdi. (Kastamonu Lahikası)
7) Madem biz kadere teslim olup bu sıkıntıları.. (Şualar)
8) Kadere teslim ol ki, selâmette kalasın. (Mesnevi-i Nuriye)
9) Teşekkî, kaderi tenkit; ve teşekkür, kadere teslimdir. (Tarihçe-i Hayat)
Soru şu: "Kazaya rıza" ile "kadere teslim" farklı şeyler midir? Farklı ise farkları nelerdir?
CEVAP
Kaza verilen hükmün infaz edilmesi iken, kader henüz infaz edilmemiş hüküm anlamına geliyor. Yani kaza başa gelmiş olaylar iken, kader başa gelmesi muhtemel ve mukadder olan olaylardır.
Başa gelen olaylar hakkında insan rıza gösterir. Başa gelmemiş mukadder olaylarda ise teslimiyet söz konusudur.
Kaza ile kader arasındaki bu ince fark rıza ve teslimiyet ifadeleri ile vurgulanıyor. Başa gelmiş olaylara rıza göstermek fiili bir durum olup ciddi bir sabır isterken, başa gelmesi mukadder olaylara teslim olmak ise fiili bir durum olmayıp ciddi bir irfan ve iman gerektiriyor.
Rıza hazır ve olmuş olaylara tevekkülü ifade ederken, teslimiyet gaybi ve müstakbel olaylara tevekkülü ifade ediyor.
Sorularla Risale