Gelişen medeniyetimiz aynı ölçüde ruh sağlığımız üzerinde beklenmedik etkilere neden olabiliyor. Yoğun çalışma temposu, makineleşme, stresli şehir hayatı, kalabalık şehirler, siyasi gündemler ve çok daha fazla etmen her geçen gün ruhsal sağlığımız üzerinde daha çok baskı yapıyor. Hal böyle olunca psikologlar ve psikiyatristlere önemli vazifeler düşüyor.
Terapi sözcüğü genel anlamda psikologlar ve psikiyatrlar ile özdeşleştiriliyor. Terapi sözcüğü Türk Dil Kurumu sözlüğünde de bir hastalığın iyileştirilmesi için kullanılan yöntemler bütününü özetliyor.
Fakat bir çoğumuzun haberdar olmadığı, ‘kitaplar en iyi dostlarınızdır’ sözünü kanıtlayan bir terapi yöntemi daha bulunmaktadır. İsmi ise Bibliyoterapi.
Bibliyoterapi nedir?
Psikolojimizi etkileyen şeylerin çözümünü çoğu kez doktorlarda aradığımız günümüzde pek çoğumuzun bilmediği bir kavram olan Bibliyoterapi, kişinin sorunlar ile okuyarak tedavi etmeye çalıştığı yöntemin bilimsel adıdır. Net tanımı ile ruhsal sorunu olan kişileri doğru zamanda doğru yerde ve doğru kişi ile tanıştırmaktır.
Psikolojik sorunların kitap okuyarak çözümüne dair yöntem olan Bibliyoterapi üç şekilde uygulanmaktadır;
1- Bireyin kitabı yalnız başına okuması
2- Bireyin kitap okuyan birini sürekli takip etmesi
3- Bireyin sosyal bir ortam ile birlikte kitap okuması
Söz konusu süreç klinik olarak ilerler. Yani Bibliyoterapi bizzat psikolog ve psikiyatristler tarafından da uygulanan bir tedavi türüdür. Bu yöntemde kişi sorunlarının çözümüne dair farklı bakış açıları kazanabileceği gibi, yaşadığı travmaları atlatma amacı olarak da Bibliyoterapi sürecini yaşayabilir.
Bibliyoterapi’nin kullanıldığı psikolojik rahatsızlıklar şu şekildedir;
-Major Depresif Bozukluk
-Anksiyete Bozukluğu
-Yas ve Travma
-Bağımlılık
-Çocuklar ve aile problemleri
Çeşitli çalışmalar yanında kutsal kitapların da insan ruhu üzerindeki terapisi önemle vurgulanmış ve pek çok araştırmaya konu olmuştur.
Bunlardan biri 1272 yılında Kahire’de Al-Mansur Hastanesinde Kur’an ile tedavi yapıldığıdır. (Fikriyat)
Günümüzde Kur’an-ı Kerim yanında, bu konuda en etkili kitaplar arasında gösterilen bir diğer kitap ise, Bediüzzaman Said Nursi‘nin Kur’an’ın Bakara Sûresi, 156. ayeti ile Şuara Suresinin 79-80. ayetlerinin bir tefsiri olan Hastalar Risalesi‘dir.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Hastalar Risalesi bağışıklık sisteminin güçlenmesine vesile oluyor.”
Ünlü Psikiyatrist ve Üsküdar Üniversitesi Kurucusu Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Hastalar Risalesi bağışıklık sisteminin güçlenmesine vesile oluyor” diyor ve şunları ekliyor:
“Bu çağın özellikleriyle Hastalar Risalesi arasında bir bağlantı var mı?” diye bu soruya bir cevap bulmaya çalıştım. 100 sene önce de, birkaç yüz sene önce de hastalar var. O zaman da teselliler var ama Hastalar Risalesi kitabı gibi bir risalenin yazılması geçmiş çağlarda ihtiyaç olmamış. Çeşitli İslam âlimleri var buna benzer şeyler yazmışlar ama Hastalar Risalesi gibi kapsamlı ve bugünün ihtiyacına cevap veren bir kitaba rastlamadım ben.
Hastalar Risalesi eski bir soruya yeni cevap veriyor
Bu çağda neden ihtiyaç olmuş? Şimdi bu çağda kanser hastalığındaki istatistiklerde bir artış olduğu gibi bazı hastalıklarda da artış var. Diğer çağlara göre ciddi bir fark var. Böyle durumlarda eski sorulara eski cevaplar yeterli olmuyor ve aynı zamanda yeni sorular da ortaya çıkıyor. Yeni sorulara yeni cevaplar vermek gerekiyor. İşte Hastalar Risalesi insanlığın kadim sorusuna, eski bir soruya yeni cevap veriyor. Hastalar Risalesi aynı zamanda yeni ortaya çıkan sorulara da yeni hastalıklara da bir yorum, bir gibi bakış açısı getiriyor. Bu nedenle Hastalar Risalesi bu zamandaki insanın yeni bilgilere göre yeni yorumlar yapan ve ciddi bir teselli değeri olan eser olarak dikkati çekiyor.
***
Özetle, Bibliyoterapi nedir denildiğinde cevap şudur: Kişinin kendisine uyguladığında önemli sonuçlar veren, bir çok sorunu çözen ve kişiye yeni pencereler açan “Kitabi” bir yöntemdir.
Söz konusu yöntem sadece ruhsal sorunların çözümünde değil, kişinin kendisini keşfetme, yetiştirme ve geliştirmesi için daim kullanabileceği bir şekilde hayatımızın içerisinde kolayca yer alabilir.
Yeni Eğitim Dergisi