Salih Okur-Cevaplar.org
Soru-3: Üstad Bediüzzaman İzhar’a kadar mı okumuş bu kadar kısa zamanda medrese ilimleri biter mi?
Prof. Dr. Metin Yiğit: Üstad’ın tahsil hayatı hakkında detaylı malumat ilgili kaynaklarda mevcuttur. Muhtemelen bu vehim, Üstad’ın tahsil hayatının üç ay gibi kısa bir süre olduğu şeklindeki yaygın söylentiden kaynaklanmaktadır.
ÜSTAD’IN TAHSİLİ 3 AYLA MÜNHASIR DEĞİLDİR
Benim bildiğim, Üstad’ın tahsilinin 3 ayla münhasır olmadığıdır. Sadece Doğubeyazıt’ta Muhammed Celalî Hazretlerinin yanında yaptığı düzenli ve aralıksız tahsili 3 aydır. Tarihçe-i Hayat'ta belirtildiğine göre Üstad Doğu Beyazıt’a gitmeden İzhar’a kadar okumuştur. Doğubeyazıt’ta Muhammed Celâlî’nin yanında ikmal-i nüsah eylemiştir.
Sikke-i Tasdik-i Gaybi’de Üstad resmi tahsili hakkında şöyle demektedir: “Tarihçe-i Hayat'ını okuyanlar ve hemşehrileri bilirler ki; İzhar kitabından sonraki medrese usûlünce onbeş sene ders almakla okunan kitabları, Resail-in Nur müellifi yalnız üç ayda tahsil etmiş.”
DOĞUBEYAZIT'TAN SONRA DA TAHSİLİ DEVAM ETTİ
Bizzat kendisine ait bu ifadelerden Üstad’ın tahsilinin İzhar’a kadar olmadığı anlaşılmaktadır. Kaynaklarda aktarılan bilgiler iyice tetkik edildiğinde Doğubeyazıt'tan sonra da tahsilin devam ettiği anlaşılmaktadır. Birçok kaynakta belirtildiğine göre Üstad, Siirt'te Molla Fethullah’ın yanında Cem’ul Cevami’i bir haftada ezberlemiş, bunun üzerine Molla Fethullah kitab üzerine şu sanatlı ifadeyi yazmıştır: “قد جمع في حفظه جمع الجوامع جميعه في جمعة” ("Cemi'ül-Cevâmi" kitabının tamamını bir haftada hıfzında cemetmiştir (ezberlemiştir.)
TAHSİL SÜRESİ NE OLURSA OLSUN YAZDIĞI ESERLER HARİKULADE
Keza kaynaklarda Molla Fethullah ile arasında gerçekleşen diyalogda, geçen yıldan bu yana seksen kitap ezberlediğini söylediği kayıtlıdır. Bundan ayrı olarak Üstad tahsil hayatından sonra Van’da Horhor Medresesinde bilfiil on küsur yıl müderrislik yapmış ve ders vermiştir.
Kızıl icaz, Talikat ve İşârâtu’l-İ’câz notlarının telifi bu döneme denk gelmektedir.
Şimdi gerçek durum bu minvalde iken Üstad’ın tahsilinin ibtidâî düzeyle sınırlı olduğunu söylemenin ya cehalet ya da karalama amacı güttüğünü düşünüyorum.
Şunu da ilave edelim: Bediüzzaman’ın tahsil süresi ne olursa olsun yazdığı eserler harikulade bir ilmi melekenin ve hususi bir inayetin göstergesidir.
Devam edecek