Saliha Cüvelek'in haberi
Bediüzzaman, yayın dünyasında önemli bir yeri olan Eşref Edib'i 1907 yılında tanır. O günden sonra hiç kopmayan bir dostluk başlar aralarında. Said Nursi, birçok eserinde Eşref Edib'i överken Eşref Edib de onun hayatını anlatan bir eser kaleme alır. Bu önemli eser, 50 yıllık aradan sonra yeniden yayın hayatında.
'Elli seneden beri benim maddî, manevî bir hakîki kardeşim ve meslektaşım' diye hitap ediyor Bediüzzaman Eşref Edib'e. Tanışıklıkları II. Meşrutiyet dönemine kadar uzanıyor. Said Nursi 1907 yılında Medresetü'z Zehra projesini hayata geçirmek için geldiği İstanbul'da Mehmet Akif ve Eşref Edib'le tanışıyor. O tanışmayla yarım asır sürecek bir dostluğun temelleri atılıyor. Said Nursi ve Eşref Edib, kader birliğiyle aynı yolda yan yana yürüyorlar.
Said Nursi'nin "Manevî kardeşim" dediği Eşref Edib, hukukçu olmasının yanında yayın hayatındaki önemli isimlerden biri. Millî Mücadele döneminde geniş halk kitlelerini etkileyerek zafer kazanılmasında büyük payı olan Sebilürreşad dergisinin yazı işleri müdürü. Said Nursi'nin önemli makalelerinden çoğu da bu dergide neşrediliyor. İstanbul'un işgali yıllarında Eşref Edib'le toplantılar yapıp kitaplar ve broşürler dağıtarak halkı aydınlatmaya çalışıyorlar.
Dava ortaklığından mı bilinmez Bediüzzaman için Eşref Edib'in yeri çok ayrı. Onu manevî kardeşi ve fikir mirasçısı olarak kabul ettiğini Risale-i Nur Külliyatı'nın en önemli eserlerinden Emirdağ Lâhikası, Şualar ve Tarihçe-i Hayat'ın sayfalarına da döküyor. Hatta vefat ettiğinde öğrencilerini emanet edecek kadar seviyor onu. "Ben vefat etsem de Eşref Edib'in Nurcular içinde bulunmasıyla büyük bir teselli buluyorum." diyor.
Eşref Edib de hakkını veriyor bu övgünün. Said Nursi'nin Latin harfleriyle ilk biyografisinin yanında Bediüzzaman Said Nur ve Nurculuk (İstanbul 1963), Risâle-i Nur Mûarızı Yazarların İsnadları Hakkında İlmi Bir Tahlil (İstanbul 1965) adlı eserlerle davasına destek veriyor. Pek çok dergi ve gazetelerde onu müdafaa eden, hayatını ve eserlerini konu edinen yazılar yazan Eşref Edib, o dönemi Sebilürreşad'da şöyle anlatıyor: Üstad'la tanışmamız 40 seneyi geçti. O zamanlar hemen her gün idarehaneye gelir, Akif'ler, Naîmler, Ferid'ler, İzmirli'lerle birlikte sadece saatlerce tatlı tatlı musahabelerde bulunurduk. Üstad kendine mahsus şivesiyle ilmî meselelerden konuşur, onun konuşmasındaki celâdet ve şehamet bizi de heyecanlandırırdı.
Eşref Edib'in Said Nursi ve Nurculuk hakkında yazdığı kitapların, makalelerin her biri önemli. Ancak Eşref Edib'in "Bu eser, onun hayatının, eserlerinin, fikirlerinin, mücadelelerinin, şehameti ve kahramanlıklarının ancak bir fihristi olabilir." deyip kaleme aldığı "Risale-i Nur Müellifi Bediüzzaman Said Nur: Hayatı, Eserleri ve Mesleği" isimli eserinin Bediüzzaman'ın Latin harfleriyle ilk biyografi olması sebebiyle yeri ayrı. Bediüzzaman'ın Eşref Edib'in bu eserini "Tarihçe-i Hayat" olarak nitelendirmesi ve kaynak olarak göstermesi de eserin değerini artırıyor. Eşref Edib, "Risale-i Nur Müellifi Bediüzzaman Said Nur: Hayatı, Eserleri ve Mesleği" adlı tefrikayı 1950 yılında 14 bölüm halinde yayınlar. 1952 yılında bu tefrikaya yine Sebilürreşad'da yayınlanan Said Nursi'nin makalelerine, bazı yazarların makalelerini de ilave ederek kitap olarak yayınlar. Bu önemli eser, yarım asır sonra bazı ilavelerle Beyan Yayınları tarafından geçtiğimiz günlerde yayın hayatına yeniden kazandırıldı.
Üç Said Nursi dönemi...
Bediüzzaman Said Nursi'yle ilgili ilk biyografi çalışması 8 sayfalık bir broşür şeklinde 1918 yılında bir talebesi tarafından hazırlanır. İkincisi 45 sayfadır ve 1919 yılında kaleme alınır. Eşref Edib'in yazdığı biyografi ise 165 sayfadan oluşuyor. Eşref Edib'in birkaç kez neşrettiği biyografiyi son baskısında Fahrettin Gün'ün hazırladığını görüyoruz. Kitap, "Bediüzzaman kimdir?" sorsunun cevabını Eşref Edib'in gözünden ve Fahrettin Gün'ün bazı eklemeleriyle veriyor. Bediüzzaman'ın hayatını "Üç Said Nursi" dönemi başlığında ortaya koyan kitapta, Said Nursi'yle ilgili biyografiler ve bu biyografiler içerisinde Eşref Edib'in hazırladığı biyografinin anlamı üzerinde duruluyor. Bediüzzaman-Eşref Edib dostluğunun da analiz edildiği kitapta Said Nursi'nin kronolojik biyografisi de yer alıyor.
Zaman