Türkiye'nin önemli süpürge üretim merkezlerinden Sakarya'da, 70 dolayında süpürgeci, dedelerinden öğrendikleri yöntemle üretimlerini sürdürerek teknolojiye direniyor.
Süpürge otunun hasadı, temizlenmesi, kükürtle kurutulması, belirli bir boy haline getirilmesi, dikilmesi gibi pek çok meşakkatli işlemden geçen süpürgecilik mesleğini az sayıdaki usta yaşatmaya çalışıyor.
Sakarya'da üretimi kısmen devam eden süpürge otu, Sakarya Ticaret Borsasında ihale usulüyle üreticiler tarafından alınıyor.
Atölyelere getirilen süpürge otları burada kükürtle kurutulup dört ustanın elinde şekillendirildikten sonra Süpürgeciler Sitesi'ne getiriliyor. Burada yapılan süpürgeler, tırlara yüklenerek Türkiye'nin birçok kentine gönderiliyor.
"Meslek kayboldu mu geri gelmiyor"
Nihat Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, baba mesleği süpürgeciliği 50 yıldır severek yaptığını söyledi.
Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi de olan Yılmaz, kaybolmaya yüz tutan meslekler arasında yer alan süpürgeciliği sürdürmeye çalıştığını dile getirerek, "Borsa olarak da süpürgeciliğe önem verdiğimiz için coğrafi işareti Sakarya'ya mal ettik. 1980-1990'lı yıllarda Ticaret Borsasına kayıtlı 650-700 süpürgeci esnafı varken şu an 65-70 esnafımız var. Gittikçe hayat şartlarına, teknolojiye yenik düşüyoruz. Devletin süpürge imal eden kişilere destek vermesi lazım çünkü meslek kayboldu mu geri gelmiyor." diye konuştu.
El yapımı süpürge kullanımının az olduğuna işaret eden Yılmaz, mesleği devam ettirmek için ellerinden geleni yaptıklarını kaydetti.
Mesleğin devam etmesi için kamu kurumlarında el yapımı süpürgelerin kullanılmasını istediklerini belirten Yılmaz, şöyle devam etti:
"Saplı ayak dediğimiz süpürgeleri belediyeler kullansa meslek 50-100 yıl daha yaşar ancak belediyeler temizlik çalışanlarına çalı süpürgelerini kullandırıyor. Bu da bizi ticari anlamda zorluyor. Esnafımızın da durumu iyi değil. Haftalık mal alıp satıyor, işçiliği ağır. 4-5 kişinin elinden geçmeden süpürge satışa hazır hale gelmiyor. Kar marjımız çok düşük."
Süpürge otu 90-95 günde yetişiyor
Yılmaz, nisan ayında ekilen süpürge otunun 90-95 günde yetiştiğini aktararak, üreticilerin orakla biçtiği otların 2-3 gün tarlada bekletilip kurutulduğunu, daha sonra da kabuğunun soyulup tohumunun alındığını anlattı.
Balya haline getirilip satışa hazırlanan otların Ticaret Borsasında salı ve cumartesi günleri açık artırmayla satışa sunulduğu bilgisini veren Yılmaz, "Esnafımız ihale usulüyle aldığı süpürge otunu imalatta kullanır. Süpürge sağlam olması için 4-5 işlemden geçtikten sonra dikişe hazır hale getirilir. Dikişin ardından satışa hazır olur." şeklinde konuştu.
Konya, Adana, Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa gibi kentlere gönderilen süpürgelerin Arap ülkelerine de ihraç edildiğini dile getiren Yılmaz, "Bu el emeğinin değeri tarif edilmez ama 'Alt tarafı bir süpürge' deniliyor. İnsanlar bunun değerini bilse meslek yaşasın diye süpürge alırlar. Süpürgeler Türkiye'nin her iline gönderiliyor. Yılda 3-5 kere yurt dışına gönderiliyor." ifadelerini kullandı.
AA