Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri, Sünûhat adlı eserinde Bakara Suresi'nde geçen ayeti şöyle yorumlar.
وَلاَ تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِى سَبِيلِ اللهِ اَمْوَاتٌ بَلْ اَحْيَاءٌ وَلٰكِنْ لاَ تَشْعُرُونَ (“Allah yolunda öldürülenlere ölü demeyin. Doğrusu onlar diridirler; lâkin siz farkına varmazsınız.” Bakara Sûresi, 2:154.)
أَىْ: لٰكِنَّهُمْ يَشْعُرُونَ اَنَّهُمْ أَحْيَاءٌ مَا مَاتُوا (Yani: Onlar kendilerini ölmemiş diriler olarak hissederler.)
Şehid kendini hayy (hayatta) bilir. Feda ettiği hayatı sekeratı (can çekişme anı) tatmadığından, gayr-ı münkatı ve bâki (kesintisiz ve devamlı) görüyor. Yalnız daha nezih olarak buluyor.
Başka meyyite (ölü) nispeti şuna benzer ki:
İki adam rüyada lezaizin (lezzetler) envâına (çeşitlerine) câmi (kapsayan) bir bahçede geziyorlar. Biri rüya olduğunu bilir, ehemmiyet vermez. Diğeri ise yakaza (uyanık hal) bilir, hakikî mütelezziz olur.
Âlem-i rüya, âlem-i misâlin zılli (gölgesi) ve o da âlem-i berzahın (kabir alemi) zılli olduğundan, desatirleri (esasları) mütemâsildir (benzer).
***
"Şehit" öldüğünün farkında olmuyor. Ölümü tatmadığı için de kabirdeki o güzel ve nezih hayatını dünya hayatının bir uzantısı bir devamı olarak algılıyor. Şehitliğin en büyük imtiyazlarından birisi de budur.
Burada Allah’ın şehide vermiş olduğu en büyük nimet, en önemli mükafat ölümdeki firak (ayrılık) acısını çektirmemesidir. Zaten ölümün en soğuk ve acı tarafı, alışıp ünsiyet peyda ettiğimiz sevdiklerimizden ayrılmaktır. Allah şehidine şehitliğin bir mükafatı olarak ölümdeki bu ayrılık acısını yaşatmıyor.
Rüyada güzel bir ikrama mazhar olan adam, bu ikramın rüya olduğunu bilirse aldığı lezzet eksik olurken. Rüyada olmadığını, bu ikramın gerçek olduğunu düşünen biri ise tam lezzet alır...