Şeytanın insan sarayına sızdığı yollar

Vehbi KARAKAŞ

Şeytan, insan denilen muhteşem saraya üç yoldan girer: Bunlardan biri şehvet, biri öfke, biri de heva (ve heves) dir.

Şehvet, behimîdir, hayvansal bir duygudur. Öfke yırtıcı ve yıkıcı bir duygudur. Heva ve heves de şeytansal bir duygudur.

Şehvet afettir. Öfke ondan daha büyük bir afettir. Heva ise öfkeden daha büyük bir afettir.

İnsanı bu üç büyük afetten dolayısıyla şeytanın ağına ve tuzağına düşmekten kurtaran zırhın, kalenin, siperin ve silahın adı namazdır. Yüce Allah: “Namaz, insanı fuhuştan, münkerden (şiddetten, terörden) ve zulümden uzak tutar.”[1] buyuruyor.

Fuhuş, şehvetin, münker öfkenin, zulüm de heva ve hevesin eseridir. Namazı hakkıyla anlayan ve hakiki namaz kılan insan, şeytanın bu üç giriş noktasını kapatmış olur.

İnsan şehvetiyle kendine, öfkesiyle başkasına zulmeder. Heva ve hevesine uymakla da Allah’ın arzu ve isteğini çiğneme edepsizliğine düşer.

İşte bundan dolayıdır ki Hz. Peygamber (s.a.v): “Zulüm üçtür: Bağışlanmayan zulüm, terk edilmeyen zulüm, terki umulan zulüm. Bağışlanmayan zulüm, Allah’a şirk koşmak, ortak tanımaktır. Arkası bırakılmayan zulüm, kul haklarına tecavüzdür. Affedilmesi umulan zulüm ise, kulun kendine yapmış olduğu haksızlıktır.”[2]

Bağışlanmayan zulmün kaynağı heva ve hevestir. Kullara yapılan zulmün kaynağı öfkedir. Terk edilmesi umulan zulmün kaynağı ise şehvettir.

Hırs (doyumsuzluk) ve cimrilik, şehvetin eseri ve sonucudur. Ucup ve kibir, yani kendine ve ameline güvenmek, büyüklenmek öfkenin eseri ve sonucudur. Küfür ve bid’at da heva ve hevesin eseri ve sonucudur.

Bunların altısı yani hırs, cimrilik, uçup, kibir, küfür ve bid’at Adem oğlunda toplandı mı, yedincisi gelir ki o da hasettir. Şeytan, kötü şahısların sonu olduğu gibi. Haset de, kötü ahlakın sonudur.

Bundan dolayıdır ki Allah Tela, insanî şerlerin toplandığı Felak suresini hasetle sonlandırmış: “De ki: Haset ettiğinde hasetçinin hasedinden Sana sığınırım!”[3] buyurmuştur. Şeytanî pisliklerin toplandığı Nas suresini vesvese ile sonlandırıp: “De ki: insanlardan ve cinlerden insanların kalplerine vesvese atanın şerrinden Allah’a sığınırım!”[4] buyurduğu gibi…

Ademoğllarının içinde hased edenden daha kötüsü yoktur. Şeytanların içinde de vesvese veren vesvas şeytandan daha kötüsü olmadığı gibi.

Hasedci insan, İblis’den daha şerli ve daha kötüdür.

İblis, bir gün, uluhiyyet iddiasında bulunan ve kavmine: “Sizin en yüce Rabbiniz benim!”[5] diyen Firavun’un kapısına gelmiş, kapıyı çalmış, Firavun içerden:

-Kim o? deyince; İblis taşı gediğine koymuş:

-Sen eğer ilah olsaydın, benim kim olduğumu sormaz ve beni tanırdın. Sen ilah falan değilsin; kendini bir şey sanma! Otur oturduğun yerde, haddini bil!

Bunun üzerine Firavun İblise sormuş:

-Biliyor musun, yeryüzünde senden de, benden de daha şerli, daha kötü olan kim? Şeytanın cevabı enteresan:

-Evet, biliyorum, senden de, benden de daha şerli olan hasetçidir, yani başkasının varlığını, konumunu kıskanandır. Ben o haset sayesinde bu mihnete, bu rezalete ve bu şeytanlıklara düştüm. (Allah, Âdem’in üstünlüğünü kabul etmemi istedi. Ben bu emre karşı geldim, Âdem’i kıskandım. “Ben ondan daha iyiyim”[6] dedim. Bu hasedim ve bu ukalalığım yüzünden Allah’ın dergâhından kovuldum.)

YEDİ BELALININ ŞERRİNDEN KURTARAN YEDİ AYET

Görülüyor ki çirkin ahlakın aslı üç şeydir: Şehvet, gazap ve heva. Yani fuhşa girmek, öfkeye kapılıp şiddete başvurmak ve bir de hırsa kapılıp nefsin isteklerini gemleyememek.

Bu üç şey, aynı zamanda hırsın, cimriliğin, ucbün, kibrin, küfrün ve bid’atın bir de bu altısından doğan hasedin kaynağıdır. Bunların toplamı yedi eder. Bu yedi belalının şerrinden, afetinden insanlığı kurtarmak için AllahTeala, yedi ayetten ibaret olan Fatiha suresini indirmiştir. Fatiha suresinin aslı da Besmeledir. Besmelede üç isim vardır: Allah, Rahman ve Rahim. Kötü ahlak yukarda arz ettiğimiz yediden çıktığı gibi, iyi ve güzel ahlak da bu Fatiha’daki yediden çıkmıştır. Hiç şüphe yok ki Besmele ve Fatiha’nın açılımı olan Kur’an’ın tamamı, çirkin ahlakın tamamı için bir ilaçtır.

Eğer biz, Besmeleyi, Besmeledeki üç ismi, Allah’ı, Rahman’ı ve Rahim’i, Fatihayı ve Fatiha’nın ruhunu vaktinde çocuklarımıza hakkıyla kavratabilseydik, Türkiye şiddetin sahne aldığı yer olmayacak, insanlar, arabalar ve binalar, ağaçlar, taşlar, kuşlar zarar görmeyecek, yakılıp yıkılmayacaktı.

Çünkü Allah’ı tanıyan ve ondan başka ilah olmadığına inanan kimseden şeytan ve heva uzaklaşacaktır. Heva, bazılarının dünyasında Allah'tan başka ibadet edilen bir ilahtır. Allah’ın, “Hevasını ve hevesini ilah edineni gördün mü?”[7] ayeti buna delildir.

Rahman’ı tanıyan öfkelenmez. Çünkü Rahman’da rahmet vardır, acıma vardır, iyilik vardır. Rahim’i tanıyan zulümden uzak durur. Çünkü Rahim’de de merhamet ve cennet vardır. Rahim ismine inanan, ne kendisine ve ne de başkasına haksızlık yapmaz. Rahmetten ve cennetten mahrum kalmaktan korkar.

Allah’ın bir ismi de Rab’dir. Eğiten, büyüten, yaşatan yürüten ve yöneten Allah demektir. Fatiha süresinde Rab isminden hemen sonra Rahman ve Rahim isimleri gelmiştir. Bunlar da Allah’ın merhametli ve adaletli bir eğitimci olduğunu göstermekte, bizim de aynı sıfatlarla donanmamız istenmektedir. Allah’ın Rab ismi Rahime,[8] Malik ismi de Rahmana[9] yakındır. Cenab-ı Hak, Kur’an’ın son suresini de Rab, Melik ve ilah isimleriyle sonlandırmıştır. Bu da şu anlama gelmektedir: Şeytan şehvet tarafından sana gelirse, “İnsanların Rabbine sığınırım”[10]de; öfke yolundan yaklaşırsa “İnsanların meliki, hükümdarı olan Allah’a sığınırım”[11] de; şayet heva ve heves tarafından sokulursa, “İnsanların ilahına sığırım”[12] de.

İnsan Elhamdulillah derse, Allah’a şükretmiş olur, şehvetin şerrinden kurtulur. Allah’ın alemlerin Rabbi olduğunu bilirse, elde edemediklerine karşı hırsı gider, elde ettikleriyle de cömertlik yapar. Böylece yine şehvetlerin ve lezzetlerin afetinden kurtulur.

Allah’ın Rahman ve Rahim olduğunu bildikten sonra, din yani kıyamet gününün yegane hakim ve maliki olduğunu bilirse öfkesi diner, “Yalnız Sana kulluk eder, yalnız Senden yardım isteriz” derse, birincisiyle kibri, ikincisiyle de ucbu gider. Büyüklenme ve ameline güvenme belasından kurtulur.

“Bizi dosdoğru yola ilet” derse, şeytanın hevası ve hevesi kursağında kalır, şeytanın baskısından kurtulur. “Nimet verdiklerinin yoluna bizi sevk et” derse, küfrü ve şüphesi gider. “Gazaba uğramışların, azıp-sapmışların yoluna bizi sokma Allah’ım!” derse, bidatten, yabancı adet, anane ve kültürlerin şerrinden kurtulur. Görülüyor ki Fatiha’nın yedi ayeti, okuyanı, anlayanı yedi çirkin ahlaktan korumakta ve kurtarmaktadır.[13]

Yukardaki sözümü tekrarlayarak yazımı noktalamak istiyorum:

Eğer biz, Besmeleyi ve Kur’an’ın ilk suresi olan Fatiha’yı ve onun içerdiği bu ve benzeri daha nice yüksek hakikatleri vaktinde çocuklarımıza hakkıyla kavratabilseydik, ülkemizde yaşanan üzücü olayların hiç biri yaşanmayacak, parklarımızda ve meydanlarımızda şiddet kasırgaları görülmeyecek, insanlar telef olmayacak, arabalar, binalar ve ağaçlar  yakılıp yıkılmayacaktı.

Ey akıl sahipleri ibret alın![14]



[1] Ankebut, 29 / 45

[2] Elfahrurrazî, et-Tefsîrü’l-Kebîr, I, 266

[3] Felak, 113/ 6

[4] Nas, 114 / 1-6

[5] Naziât, 79 / 24

[6] Sâd, 38 / 76

[7] Furkan, 25 / 43

[8] Bkz. Yasîn, 36 / 58

[9] Bkz. Furkan, 25 / 26

[10] Nas, 114 / 1

[11] Nas, 114 / 2

[12] Nas, 114 / 3

[13] Bkz. Razî, a.e, I, 266-268

[14] Haşr, 59 / 2

 

İlk yorum yazan siz olun
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.