Sınava hazırlık deyince akla ilk gelenler "düzenli çalışmak", "hedef belirlemek" ve "girilecek sınavı iyi tanımak" fakat süreci doğru yönetmek kişinin kendi elinde. Bunun için gereken ilk şey ise plan ve hedef oluşturmak. Hedefin belirlendiği, planın oluşturulduğu, sınavın iyi tanındığı bir sınav yolculuğunda işte başarıya ulaşmak hiç de zor değil.
Eğitim Uzmanı Murat Aydın, öğrenciler için başarının kilidini açan adımları 7 maddeyle özetledi. Sınav yolculuğunun duraklarını tek tek açıklayan Aydın, ilk aşamada "genel durumun tespit edilerek hedef belirlenmesi" gerektiğini söyledi.
Önce hedifini belirle sonra harekete geç
Hedef belirlemenin önemini anlatan Aydın, "Durumunuzu tespit edip eksiklerinizi belirlemek atacağınız ilk adım olmalıdır. Çünkü başlangıçta nerede olduğunuzu görmeli, ihtiyaçlarınızı ona göre belirlemeli ve ona göre bir hedef çizmelisiniz. En büyük hatalardan birisi hedefin olmamasıdır" dedi. Aydın, tüm adaylara, "Başarılı olanlar nereye gittiklerini bilenlerdir" sözünden hareketle önce hedeflerini belirlemeleri sonra harekete geçmeleri tavsiyesinde bulundu.
Sisteme hakim ol
Başarının koşulları arasında girilecek sınavın özelliklerini bilmenin ve sınav sistemini tüm detayıyla öğrenmenin yattığını söyleyen Aydın, "Sınav sistemi sizden ne istiyor, hangi derslere ne kadar önem vermenizi gerektiriyor. Bunları eğer iyi anlarsanız sınav sürecini yönetmeniz daha kolay olacaktır. Sınav sistemini iyi tanıyan öğrenci daha az problemle karşılaşır" dedi.
Mevcut sınav sisteminde hedeflenen bölüme göre derslerin katsayılarının değişiklik gösterdiğine işaret eden Aydın, bu duruma, sağlık alanı düşünen bir öğrenciye en fazla puan getiren ders biyolojiyken mühendislik düşünen bir öğrenciye ise en az katkı sağlayan dersin biyoloji olduğunu ifade ederek örnek verdi.
Zamanı doğru yönet
Aydın, başarıya giden yolda yanıt aranan en temel sorulardan birinin "Verimli mi çalışıyorsunuz yoksa sadece çalışıyor musunuz?" olduğunu vurguladı.
Herkesin çalıştığını söylemesine rağmen başarılı olduğunu söyleyemediğini ifade eden Aydın, "Verimli çalışma derken zamanı iyi kullanmayı, neyi ne zaman yapacağımızı planlamayı kastediyoruz. Başarının özeti, verimli ve düzenli çalışmadır. Bu sebeple amacınız sadece çalışmak değil verimli ve doğru çalışmak olmalıdır. Bu durum size başarıyı getirdiği gibi zamanı doğru yönetmenizi de sağlar" dedi.
Çalışma programını hazırla ve buna uyulmalı
Programlı çalışmanın faydalarına dikkat çeken Aydın, hazırlanan planın kişiye özel olduğunu söyledi. Planı "kurtarıcı" olarak tanımlayan Aydın, programlı çalışmanın avantajlarını şöyle sıraladı:
"Çalışma programı hazırlayarak hem zamanınızı doğru kullanma alışkanlığı kazanmış olursunuz hem de hayatınıza düzen getirmiş olursunuz. Programlı çalışmak, bir günde ne kadar çalışacağınızı belirlemenize yardımcı olur. Günün hangi saatlerinde çalışacağınızı belirlemenize yardımcı olur. Neye nereden başlayacağınıza karar vermenizi sağlar. Güven ve motivasyon sağlar. İlgi ve dikkati arttırır. Bu yarışa daha etkili bir şekilde hazırlanmanızı sağlar. Daha az zamanda daha çok bilgiye ulaşmanızı sağlar. Ders dışı faaliyetlere de zaman ayırmanızı sağlar."
Sınava adım adım ilerle
Sınava hazırlık sürecinin son zamanlarının çok önemli olduğunu dile getiren Aydın, kalan süreyi iyi değerlendirmenin süreç içindeki eksikleri ortadan kaldırmaya fayda sağlayacağını belirtti.
"Son 2 ay, son 1 ay, son 15 gün diye sınav anına kadar götüreceğiniz bu zaman dilimini iyi kullanmalısınız" diyen Aydın, "Sınav yaklaştıkça kaygı ve heyecan artar, eğer siz son zamanları doğru değerlendirir ve tekrarlar yaparak konu hakimiyetinizi gözden geçirirseniz kaygı ve heyecanınızı da minimum seviyeye indirmiş olursunuz. Sınav tarihi yaklaştıkça davranışlarınız sınava hazırlık için yaptığınız son çalışmalar daha çok önem kazanır" ifadelerini kullandı.
Hayatının dönüm noktasını belirle
Aydın, başarıya giden yolda sondan bir önceki adımı "uygun mesleği seçmek" olarak nitelendirdi.
"Size uygun meslek nedir?" sorusuna verilecek yanıtın önemine dikkat çeken Aydın, "Bu sorunun ve cevabının hayatınızın dönüm noktası olduğunun farkındayız. Yanlış meslek seçimi yanlış hayat yaşamaya sebep olur bu yüzden sınav hazırlık sürecinin sonunda hem kendinizi hem de meslek erbaplarını dinleyerek doğru mesleği seçmenizi tavsiye ediyorum. Meslek seçimine karar vermek çok kolay değil. Bunu daha net anlamak için her sene sınava hazırlanan grubun sayısal verilerine bakmak yeterli olacaktır. Ortalama 400-500 bin civarı aday bir üniversite mezunu ya da bir üniversiteye kayıtlı; yaptığı işi sevmeyen ve beklediği mesleki hazza ulaşamayan yüz binlerce kişi yeniden meslek arayışına giriyor" dedi.
Aydın, meslek seçimini ünlü psikoloji profesörü Maslow'un "İnsanın, yapacağı işini bulması, eşini bulmasına benzer" sözüyle tanımladı.
Son adım: doğru tercih
"Sınava hazırlanmak mı, tercih yapmak mı?" sorusuna çoğu adayın "sınava hazırlanmak" olarak yanıt vereceğini belirten Aydın, "Fakat tercih süreci geldiğinde farklı fikirler ortadan kalkar ve herkesin fikri ortak olmaya başlar. Zor olan tercihtir. Çünkü tercih, hayat seçmektir. Bu konuda yapacağınız en büyük yanlış aldığınız sınav puanına, kişilere ve rastgele tavsiyelere göre yapacağınız seçimdir. Eğer siz 'İleride kendinizi nerede görmek istiyorsunuz?' sorusuna cevap verebiliyorsanız, orası için biletinizi bir an önce alın" tavsiyesinde bulundu.
IHA