İç savaşın 5'inci yılına girdiği Suriye'de yüz binlerce insan hayatını kaybederken, milyonlarca Suriyeli de ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Savaştan en çok etkilenenler ise anne ve babalarını yitiren çocuklar oldu.
18
2011 de savaşın ilk zamanlarında babaları Ekrem Bağıl tarafından Cisr Şuur’da yaşadıkları evlerini terk ederek Yayladağı ilçesindeki TEKEL kampına yerleştirilen 6 yaşındaki Abdulkerim (ortada) ve kardeşleri Muhammed (solda) ile Fatma Bağıl (sağda), 2013 yılının ramazan ayında babalarını kaybetmişler. Cisr Şuur’da savaşan babaları, diğer 5 arkadaşının öldüğü saldırıdan yaralı olarak hastaneye kaldırılmış. Babalarının durumunu öğrenen Bağıl ailesi önceleri umutlansa da, bir gün sonra idam edildiği haberi ile yıkılmışlar. Hayal meyal babasının onu balık tutmaya götürdüğünü anımsayan Abdülkerim, Suriye’ye giderse ilk babasının kabrine gideceğini belirtiyor. Abdülkerim’e babasından hatıra kalan tek eşya ise Ekrem Bağıl’ın fistanı.
28
8 yaşındaki Afra Sakallı, tam 1,5 sene önce Suriye’nin İdlip kentindeki evlerinin bahçelerindeyken, yanlarına düşen bir bomba nedeni ile babası Cuma Sakallı’yı kaybetmiş. Babasının ölümüne tanıklık eden Afra, babası sorulduğunda yalnızca gülümsüyor. Afra, aylarca süren sarsıntıdan, 42 yaşındaki annesi Havva Sakallı ve ailesinin destekleri ile kurtulabilmiş. Afra, 1 sene önce göç etmek zorunda kaldıkları Yayladağı’ndaki Yibo Türkmen Kampı’na babasının saati ve bir kaç küçük kişisel eşyasından başka bir şey getirememiş. (Özge Elif Kızıl - Anadolu Ajansı)
38
2011 de İdlib’in Cisr Şuur ilçesindeki köylerine yapılan saldırının ardından, babaları Salih Hamid tarafından, Hatay’ın Yayladağı ilçesindeki TEKEL kampına yerleştirilen 8 yaşındaki Hikmet Hamid (ortada) ve 4 kardeşi Rimaz (sağda), Fatma (solda), Rahaf (sol 2) ve Tesnim (sağ 2), 1 sene sonra 34 yaşındaki babaları Hamid’i savaşmak için geri gittiği İdlip’te Esed askerlerinin bulunduğu bölgeye pusu kurması sonucunda kaybetmiş. Babasının kendilerini lunaparka ve denize götürdüğünü söyleyen Hikmet, artık ailenin direğinin kendisi olduğunu ve ailesine onun bakacağını söylüyor. Salih Hamid’den arda kalan gelirken yanlarına alabildikleri küçük bir valizden çıkan mont. Hamid’in hatıralarında babasının giydiğini hatırladığı mont, onun en sevdiği kıyafet. (Özge Elif Kızıl -
48
3,5 yaşındaki Reval Hüseyin, 3 yıl önce babası Annimiş Hüseyin‘i, Humus kentinde uçaktan atılan bir bombanın kendisine isabet etmesi sonucunda kaybetmiş. 25 yaşındaki annesi Şükriye Ali ile İdlip’de yaşayan Reval, evlerinin yıkılması ile ülkelerini terk etmek zorunda kalmış. Kaçmadan apar topar topladıkları eşyalarının arasından çıkan gömlek ise Reval’e babasından kalan tek hatıra. Babasının ölümünü kabullenemeyen Reval, hala annesine babasının ne zaman geleceğini soruyor. (Özge Elif Kızıl - Anadolu Ajansı)
58
2012 yılında evlerine yapılan bir baskında tutuklanan Amir Seyit Hüseyin, 6 ay farklı cezaevlerinde kaldıktan sonra infaz edilerek ölümünden 25 gün sonra ailesine teslim edilmiş. Babası vafat ettiğinde 15 yaşında olan Mahmud Seyit Hüseyin (ortada), 5 ay sonra evlerinin bombalanmasının ardından 34 yaşındaki annesi Nehid Ermedi ve kardeşleri Ahmed (sağda) ve Nurul Hüda (solda) ile Hatay'ın Yayladağı ilçesindeki TEKEL kampına yerleşmiş. Evlerinin yıkılmasının ardından apar topar Türkiye’ye göç eden Hüseyin ailesinin elinde yalnızca babalarının bir fotoğrafı kalmış. (Özge Elif Kızıl - Anadolu Ajansı)
68
İki oğlu Mustafa Şahadi (27) (sağda) ve Usama Şahadi (20) (solda) ile Cisir Şuur’da çıkan çatışmada ağır yaralanan baba Ahmed Hasso Şahadi, hastaneye götürülmüş. Oğullarının hafif yaralı halde atlattığı saldırı sonrası Şahadi, 10 gün hastanede tedavi altına alınmış ve ardından 3 yıldır kaldıkları Hatay'ın Yayladağı ilçesindeki TEKEL kampına getirilmiş, fakat 19 Mayıs 2015 te geçirdiği iç kanama sonucunda çocukları Mustafa, Usama, Şeyme (11) (sağ 2), Abbas (10) (sol 2) ve eşi Hayyam Ha Zübeyde’nin (50) gözleri önünde vefat etmiş. Daha önce vefat eden kardeşlerinin yanına Cisr Şuur’a defnettikleri babalarının tüm eşyalarını geleneklerinden ötürü ihtiyacı olanlara dağıtan aile bir tek babalarının yaptıkları afişleri ve küçük oğulları Abbas’ın giydiği
78
4 yıl önce İdlip’teki evlerinin damına çamaşır asmak için çıkan 37 yaşındaki Kadir Şireki, varil bombasının evlerine düşmesinin ardından arkasında 3 çoçuğu Favaz (17) (solda), Şeyma (11) (ortada) ve Hamza Muhammed Şireki’yi (9) (sağda) bırakarak vefat etmiş. Annelerinin ölümüne tanıklık eden çocuklar hala toparlanamamışlar. Bir ay once babaları Muhammed Favvaz Şireki’nin kendi zeytin bahçelerine yerleştirilen bir mayına basmasının ardından babalarını dedeleri ile sırtlarında taşıyan çocuklar, sınırın karşı tarafına geçerek Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde tekrar hayata tutunmaya çalışıyorlar. Annesinin elbisesini de yanlarında getiren Şeyma, savaşın bimesini ve annesine mutfaklarında yardım ettiği evlerine geri dönmeyi hayal ediyorlar
88
3 yıl önce doğduğunda annesi Heyye Ekrem Hüseyin’i kaybeden Nevara Resul Elnasır, savaş başladığında babası Rusuk Memduh Elnasır ile 3 yıl önce yalnızca bir kere telefonda görüşebilmiş. Nevara, atılan bir bombada evlerini de kaybedince akrabalarıyla birlikte Hatay’ın Kırıkhan ilçesine yerleşmiş. Harabeye dönen evlerinden yanında yalnızca annesinin eşarbını ve üzerinden çıkarmadığı elbisesini getirebilmiş.