Ensar Tuna Alatürk
Büyükşehir Belediyesi, asırlık çınarıların genel durumları ve bakımlarıyla ilgili İstanbul Üniversitesi'nden özel rapor istedi.
Çınar deyince akla Bursa ve Osmanlı geliyor. Osmanlı Devleti'nin kuruluşunun en önemli simgelerden olan çınar ağacı asırlardır Bursa'yla özdeşleşmiş durumda. Onlar da Yeşil Türbe, Muradiye, Ulucami ve Koza Han kadar anıt değeri taşıyor.
Bursa'ya gelenlerin görmeden gitmedikleri ve onlarca kişinin el ele vererek ancak kucaklayabildiği meşhur İnkaya çınarı bu özel ağaçların başında geliyor. Çekirge Uludağ yolu İnkaya köyündeki ağaç, 13 ana kola sahip. Boyu 35 metre, dallarının kalınlığı ise 3-4 metre arasında. 9,2 metrelik çevresiyle ülkemizin en yaşlı ve büyük ağaçlarından.
Oyukçınar Mahallesi'ne adını veren ve 18,2 metre genişliğindeki çınar da bir anıt niteliğinde. Halkalı, Dudaklı çınarı ile leyleklerin yuva yaptığı Kiremitçi ve Orhan Camii avlusundaki çınarlar ise Osmanlı Devleti ile yaşıt.
Sadece çınarlar değil. Yapılan envanter çalışmasına göre Bursa'da 11 farklı türde, yaşları 100 ile 650 arasında değişen yaklaşık 880 anıt ağaç mevcut. Asırlık ağaçlardan 250 kadarı tescil edilmiş. Bugüne kadar tespit edilen en yaşlı ağaç Hürriyet Mahallesi'ndeki Nostalji Bahçesi'nde bulunan 610 yaşındaki çınar.
Bursa'daki bütün ağaçlar 'Ağaç Koruma Politikası' çerçevesinde korunuyor. Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin bu yılki bakım ve budama planına göre Gürsu'da 115 çınar, 1 ıhlamur, 30 fıstık çamı için kurul kararı alındı. Buna göre kent içinde yer alan anıt ağaçların genel durumları ve yapılması gereken bakımlar konusunda İstanbul Üniversitesi'nden rapor talep edildi. Gelecek rapor doğrultusunda, kent genelindeki anıt ağaçların tamamını kapsayan bir planlama yapılıp program dahilinde gerekli işlemler uygulanacak. Bursa İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Gedik, "Özellikle Osmanlı Devleti'nin Bursa'da kurulmasından sonra çınar ağacı ayrı bir önem kazanmıştır. Bundan dolayı yaşı 1250'ye kadar çıkan tarihi çınarlara rastlanmakta. Bursa'da bulunan tarihî çınarlar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarınca tescil edilerek korunmakta." diyor.
***
Bursa'nın çınarlarından bazıları
Kovukçınar (Ulufeliçınar), Eskicibaba çınarı, Dua çınarı, Pirinç Hanı çınarı, Altıparmak çınarı, Kültürpark'taki Yaycılar Pınarı çınarı, Müşkire çınarı, İznik'teki Havuzbaşı, Beypınarı, Hespekli, Kaymak Köşkü, Lefke Kapısı, Sanayi ve Davud-u Kayseri çınarı.
Zaman