Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tamer Üstüner, tarımsal ilaçların insan sağlığına zararını en aza indirmek için çiftçilere, kendisinin geliştirdiği "doğru teşhis, doğru ilaç, doğru zaman, doğru doz ve doğru yöntem" maddelerinden oluşan "5D formülünü" öneriyor.
Üstüner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarımda fazla verim alınması, hastalık ve yabancı otların yok edilmesi için kullanılan kimyasal ilaçların "pestisit" olarak adlandırıldığını, bunların da insan sağlığına zararları olduğunu söyledi.
Türkiye'nin yanı sıra birçok ülkede, bazı kimyasal ilaçların yasakladığını ve kullanımına ilişkin düzenlemeler yapıldığını belirten Üstüner, tarımdaki hastalık ve zarar oluşturacak unsurlara karşı mücadele etmenin de zor olduğuna dikkati çekti.
Üstüner, tarımda ilaçları kullanmanın gerekliliğine işaret ederek, "Tarımda kimyasal ilaçlar kullanmadan önemli üretim yapamayız, bu bir gerçektir. Bu gerçeği biliyoruz ama kimyasal ilaçların kullanımını en düşük seviyede tutmayı istiyoruz. Bu ilaçların kullanımında aşırıya kaçıldığında ihracat yaptığımız ürünlerimizin geri döndüğünü görüyoruz." dedi.
Çiftçilerin birtakım sorunlarla karşılaşmaması ve ülke içinde sağlıklı ürünlerin tüketilmesi için çalışmalar yaptığını dile getiren Üstüner, sahadaki araştırmalarının ardından 5D formülünü geliştirdiğini aktardı.
Üstüner, bu formülün doğru teşhis, doğru ilaç, doğru zaman, doğru doz ve doğru yöntem maddelerini içerdiğini anlatarak, şunları kaydetti:
"5D formülünde birinci yapılması gereken, doğru tür teşhis. Sahadaki çiftçilerimiz hastalığı doğru tespit edemiyor ve farklı kimyasal tarım ilaçları aldığını görüyoruz. Böylelikle ilacın etkinliği düşüyor. İkincisi ise çiftçilerin ilacı doğru zamanda atması gerekiyor. Çiftçilerimiz bu konuda maalesef pek hassas davranamıyor. Çiftçilerimiz 'zehri ne zaman atarsak atalım öldürür' diyor. İlacın uygulama zamanı çok önemlidir. Farklı dönemde ilaçlar kullanıldığı için etkinliği olmaz. Üçüncüsü doğru ilaç seçimi ve alanına göre yüzlerce ilaç var. Doğru kimyasal ilacı kullanmanız gerekiyor. Dört ilacı doğru doz ve miktarda kullanmamız gerekiyor. Doz miktarı, ilaçların kullanım kılavuzunda gösterilir. İlaç bayilerinde çay kaşığı veya kapak gibi ölçekler olmaz. İlaç bayileri aslında kimyasal ilaçları satarken ölçek vermesi lazım ve doz çok önemli. Beşincisi ise kimyasal ilacı doğru yöntemle uygulamamız gerekiyor."
Üstüner, 5D formülünün, doğru uygulandığında tarım ürünlerine kimyasal ilaçlarla geçen zehrin en düşük seviyede olacağına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Sağlıklı nesil ve gelecek için 5D formülünü iyi uygulamamız gerekiyor. Bunu ilaç bayileri ve çiftçilerin iyi bilmesi gerekiyor. Tarımda en düşük kimyasal ilaçları kullanarak en yüksek verimi elde edebiliriz. 5D'yi uyguladığımızda geçmişteki gibi AB ülkelerinden, Rusya'dan ürünlerin dönme riskiyle de karşılaşmayız. Tarımsal ürünlere bağlı kimyasal ilaçlarındaki kanserojen oranını da düşürürüz. Sağlıklı bir nesil ve kaliteli ürün için de önemlidir."
AA