Zaman İsrafı ve Zamanı Anlamak - 3
Zamanın dünyevi boyutunda yolculuğumuz devam ediyor ve konumuz zamanın dünyevi boyutunu günümüz perspektifinden değerlendirmek olacaktır.
Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri zamanın gidişatı hakkında nefse şöyle hitapta bulunur: Ey nefis! Eğer şu dünya hayatına müştaksan, mevtten kaçarsan, katiyen bil ki, hayat zannettiğin hâlât, yalnız bulunduğun dakikadır. O dakikadan evvel bütün zamanın ve o zaman içindeki eşya-i dünyeviye, o dakikada meyyittir, ölmüştür. O dakikadan sonra bütün zamanın ve onun mazrufu, o dakikada ademdir, hiçtir. Demek, güvendiğin hayat-ı maddiye yalnız bir dakikadır; hattâ, bir kısım ehl-i tetkik, "Bir âşiredir, belki bir ân-ı seyyâledir" demişler. İşte şu sırdandır ki, bâzı ehl-i velâyet, dünyanın dünya cihetiyle ademine hükmetmişler. (26. Sözden)
Mademki hayat zannetiğimiz halat sadece bir andan ibarettir. Bunu bilincimize iyice yerleştirip zamanı çok dikkatli kullanmamız gerekir. Sınavdaki bir öğrenci için zaman ne kadar kıymetli ise, bizler içinde zaman bundan çok daha kıymetli olmalıdır. Çünkü bizlerde imtihandayız ve imtihanın bitiminde ebedi bir hayat bizi bekliyor. Önceki yazılarda da da ifade ettiğimiz gibi, şimdiki zamanı ihmal edecek olursak eldeki fırsatlar kaybolup gidecektir.
Evet, zaman, o kıymetli vakit... Şimdi günümüz spektrumundan bakıyoruz zamana. Ve onu teknolojinin kollarına bıraktığımızı görüyoruz. Tükenip giderken farkına bile varmıyoruz. İstifadeli kullanmadığımız için pişmanlıklarıı ardı ardına getiriyor. Ne acı bir tablo değil mi, yaşanılan çoğu pişmanlıkların perde arkasında boşa israf edilen zaman var. Yıllar sonra zamanın nasıl çabuk geçtiğinin farkına varıldığında, keşke…... itirafları ile pişmanlıklar kendini göstermeye başlıyor; başlıyor ama boşa israf edilen zamanı geriye almak mümkün mü?
Evet, şimdi bir diğer bakış açısı ile tükettiğimiz zamanı değerlendiriyoruz; Örneğin, her akşam izlenilen televizyon programlarına ve dizilere ayrılan zaman dilimi o kadar çok ki, saatlerce o ekranlarda israf edilen zaman, kitaplar okumaya, hatimler yapmaya, külliyatlar bitirmeye ve en önemlisi kişinin ailesi ile vakit geçirmesine, ilgilenmesine engel oluyor. Her gün saatlerce ekranlarda çoğu program ve diziler izlenildiği takdirde, bu hadisenin çokça zaman israfına sebep olduğu açıkça görülecektir. Televizyona verilen zaman israfı hesaplansa, insan ömrünü neredeyse önemli bir kısmını bu şekilde israf eder. Günde dört saat televizyon izlemek ayda yüz yirmi saat, yılda ise bindörtyüzkırk saat editor, bunu yirmidört saatlik gün dilimlerine bölersek yılda iki aya tekabül ediyor, artık gerisini sizin hesaplarınıza bırakıyorum. Günde dört beş saatini televizyon izlemeye rahatlıkla ayıran çoğu insan ebedi hayatını kurtarmak için bir saatini Rabbine ayırmıyor ne yazık ki.
Evet, teknolojik imkânlar amacı dışında kullanıldığı takdirde zamanın büyük bir bölümünü israf ettiriyor. Mesela saatlerce elinden akıllı telefonlarını düşürmeyenler var, saatlerce internet başında boş meşgalelerle o klip, o video, şu oyun derken zaman israfına girenler var. Bu demek olmuyor ki bu tür teknolojik imkânlardan istifade etmeyelim. Eğer bunlar yerli yerinde kullanılabilirse faydalarının da olduğunu görülecektir. Allah (c.c) koca bir ömrün boşa tüketilme hesabını mutlaka soracaktır. “...o gün, nimetlerden mutlaka hesaba çekileceksiniz.” (Tekasür Suresi 8) ayetinde Rabbimiz bu mevzuda bizleri ikaz ediyor. Boş vakitlerinde birer nimet olduğunu unutmayalım.
Boşa tükettiğimiz zamanı şu örneğe benzetebiliriz; Sınavdaki bir öğrencinin soruları cevaplamayıp başka işlerle meşgul olması gibi. İmtihan dünyasına yaşıyoruz, boşa tükettiğimiz zamanı yukarıda verdiğim sınavda boş oturan öğrenci misaline benzetebiliriz. Kaldı ki zaman nimetin hesabını zamanı yaratan, zamandan ve mekândan münezzeh olan Sonsuz Kudret Sahibi Allah (c.c) soracaktır. "Kıyamet günü âdemoğlu beş şeyden hesap vermeden Allah'ın huzurundan ayrılmaz.” hadisinden anlaşılacağı üzere, beş şeyin ilki olarak "ömrün nasıl tüketildiği" ifadesi geçmektedir. (Tirmizi – Kıyamet)
Teknolojik uğraşlar yoluyla israf edilen zamanı, aslında insan ailesi ile geçirse, çok daha mutlu olacaktır. Nasıl mı? Örneğin iki yaşında bir çocuğunuz var, onunla ilgilenmeniz ve onunla vakit geçirmeniz daha çok mutluluk verecektir. Unutmamak gerekir ki, o çocuk her zaman iki yaşında kalmayacaktır. Sanırım teknolojinin kollarında israf edilen zamanı değerlendirme ve yerinde kullanma konusunda bu örnek ile ne demek istediğim açıkça anlaşılmıştır.
…devam edecek
“Günümüz gençliğinin zaman israfi” başlıklı son bölüm ile bu konu nihayete erecek Allah’ın izni ile.