Risale Haber-Haber Merkezi
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 19 yıldır geleneksel olarak yayınladığı Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nun sonuncusu salı günü yayınlandı. Raporda Ayasofya, tarikat ve cemaatler ile ilgili bölüm dikkat çekti. Dini özgürlükleri savunduğunu iddia eden Amerika Türkiye'deki tarikat ve cemaatlerin yasak olmasına rağmen serbest olmasını şikayet etti.
Raporu kameraların karşısında kamuoyuna ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson açıkladı. Hürriyet'in haberine göre 199 ülkeyi kapsayan ‘2016 Uluslararası Dini Özgürlükler’ raporunda Ayasofya ile ilgili bölüm şöyle:
TARİKAT VE CEMAAT YASAĞI UYGULANMIYOR
- Hükümet Türkiye’deki tarikat ve cemaatlere yönelik resmi yasağı zorlamıyor; bu gruplar yaygın ve aktif olmayı sürdürüyor.
- Ocak 2016’da hükümet kamu görevlilerinin Cuma günleri öğle aralarında Cuma namazına gidebileceğini duyurdu. Ağustos 2016’da ise hükümet kadın polislerin başörtüsü kullanmasına ilişkin yasağı kaldırdı.
ZORUNLU İMAM HATİPLERE DİKKAT ÇEKİLDİ
- Hükümet, devlet liselerine sınırlı sayıda öğrenci kabul ederek TEOG sınavında iyi puan alamayan on binlerce öğrenciyi devlet eliyle işletilen din okulları olan imam hatiplere gitmek zorunda bıraktı. Bazı düz liseler imam hatiplere çevrildiği için coğrafi olarak o okullara gitmek zorunda olan ancak dini eğitim tercih etmeyen öğrenciler imam hatiplere maruz bırakıldı. İmam hatiplere kayıtlı öğrenci sayısı bir yılda 100 binlik artışla 1 milyondan 1.1 milyona çıktı. Laik düşüncedeki velilerin eleştirileri hükümetin eğitim politikasında laiklik yerine dini eğitimi tercih ettiğine ilişkin endişeler içeriyor.
‘AYASOFYA KORUNSUN’
- İslami gruplar Ayasofya’da dahil bazı Ortodoks kiliselerin camiye dönüştürülmesine yönelik kampanya yapmayı sürdürdü. 50 yıldır müze olarak kullanılan Trabzon’daki Ayasofya Kilisesi’nin 2013 yılında camiye dönüştürülmesinin ardından diğer kiliselerle ilgili kampanyalar yoğunlaştı. 28 Mayıs 2016’da binlerce kişi İstanbul’un fethinin 563. yıldönümü nedeniyle Ayasofya önünde namaz kıldı.
- ABD Büyükelçisi, büyükelçiliği ve konsolosluk yetkilileri yıl boyunca Türk Dışişleri Bakanlığı, Diyanet ve Vakıflar Genel Müdürlüğü yetkilileriyle yaptıkları görüşmelerde dini gruplara yönelik nefret söyleminin kınanmasının önemini gündeme getirdi. Hükümetten söz konusu grupların dini özgürlüklerini kullanması önündeki sınırlamaların kaldırılması ve mülk sorunlarının çözülmesini de talep ettiler.
- İstanbul Başkonsolosu görüşmelerinde Ayasofya’nın birlikte yaşamanın sembolü olarak tarihsel önemine dikkat çekti. Adana Başkonsolosu Diyarbakır’da kamulaştırma yoluyla el konulan kiliselerin bir an önce iadesini istedi. Washington’da Türk yetkililerle yapılan temaslarda Dışişleri Bakanı Tillerson ve vekili Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması beklentisini dile getirdiler.