Türkiye'de 65 ve üzeri yaşlarda 6 milyon 192 bin 962 kişi bulunuyor. Yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı yüzde 8'e karşılık geliyor. Türkiye'nin yaşlı nüfusu, Danimarka, Slovakya, Finlandiya, Norveç, İrlanda ve Bosna Hersek'in ülke nüfuslarını geride bırakıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2014 yılına ilişkin "İstatistiklerle Yaşlılar" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, Türkiye'de 65 ve üzeri yaşlarda 6 milyon 192 bin 962 kişi bulunuyor. Yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı yüzde 8'e karşılık geliyor.
Yaşlı nüfusun yüzde 43,6'sını erkekler, yüzde 56,4'ünü kadınlar oluşturdu. Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı nüfus oranının 2023 yılında yüzde 10,2, 2050 yılında yüzde 20,8, 2075 yılında ise yüzde 27,7'ye yükseleceği tahmin edildi.
Dünya nüfusunun 2014 yılında yüzde 8,3'ünü yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke sırasıyla yüzde 29,5 ile Monako, yüzde 25,8 ile Japonya ve yüzde 21,1 ile Almanya oldu. Türkiye bu sıralamada 228 ülke arasında 94'üncü sırada yer aldı.
Yaşlı nüfusun büyüklüğü Avrupa ülkelerinin toplam nüfusu ile karşılaştırıldığında, Türkiye'deki yaşlı nüfusunun, Danimarka, Slovakya, Finlandiya, Norveç, İrlanda ve Bosna Hersek'in ülke nüfuslarından daha fazla olduğu görüldü.
Çalışma çağındaki her 100 kişiye düşen yaşlı sayısını gösteren yaşlı bağımlılık oranı, 2014'te yüzde 11,8 oldu. Türkiye'de geçen yıl 100 çalışanın bakması gereken yaşlı sayısı 12 iken bu sayının 2023'te 15 olması bekleniyor.
Yaşlı nüfus oranı en yüksek il yüzde 17,6 ile Sinop oldu. Sinop'u yüzde 16,5 ile Kastamonu ve yüzde 15,3 ile Çankırı izledi. Yaşlı nüfus oranı en düşük il ise yüzde 2,9 ile Hakkari oldu. Hakkari'yi yüzde 3 ile Şırnak ve yüzde 3,4 ile Van izledi.
En yaşlı nüfus olarak tanımlanan 80 ve daha yukarı yaştaki nüfusun, toplam yaşlı nüfus içindeki payı 2014'te yüzde 21,2 olarak hesaplandı. Bu oran en yüksek yüzde 31,8 ile Tunceli'de gözlendi. Tunceli'yi yüzde 27,4 ile Giresun ve yüzde 27,1 ile Gümüşhane izledi. En yaşlı nüfusun toplam yaşlı nüfus içindeki payının en düşük olduğu il ise yüzde 17,7 ile Aksaray oldu. Aksaray'ı yüzde 18,1 ile Van ve yüzde 18,5 ile Ağrı takip etti.
100 yaş ve üzerinde 5 bin 283 kişi var
Yaşlı nüfusun yüzde 0,1'ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı 2014'te 5 bin 283 oldu. Nüfusa bağlı olarak 100 yaşın üzerinde en fazla yaşlıya sahip ilk üç il sırasıyla İstanbul, İzmir ve Şanlıurfa iken en az yaşlıya sahip ilk üç il ise sırasıyla Ardahan, Bayburt ve Bilecik olarak belirlendi.
Yaşlı nüfus yasal medeni duruma göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olduğu görüldü. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'ne göre 2014'te yaşlı erkek nüfusun yüzde 1,1'inin hiç evlenmemiş, yüzde 83'ünün resmi nikahla evli, yüzde 2,7'sinin boşanmış, yüzde 13,2'sinin eşi ölmüş olduğu tespit edildi.Yaşlı kadın nüfusun da yüzde 2,5'inin hiç evlenmemiş, yüzde 43,2'sinin resmi nikahla evli, yüzde 3'ünün boşanmış, yüzde 51,2'sinin ise eşi ölmüş olduğu belirlendi.
Tek başına yaşayan 4 yaşlıdan 3'ü kadın
Öte yandan tek başına yaşayan 4 yaşlıdan 3'ünün kadın olduğu görüldü. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, tek başına yaşayan yaşlıların oranı 2013'te yüzde 17 iken, bu oran 2014'te yüzde 17,3 oldu. Tek başına yaşayan yaşlıların yüzde 77,2'sini kadınlar, yüzde 22,8'ini ise erkekler oluşturdu.
Türkiye genelinde 2012'de, 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun yüzde 23,2'si her gün düzenli olarak tütün mamulü kullanırken, bu oran yaşlı nüfusta yüzde 8,4 oldu. Tütün mamulünü her gün kullanan yaşlı erkek oranı yüzde 16, yaşlı kadın oranı ise yüzde 2,6 olarak hesaplandı.
Ölüm nedeni verilerine göre, 2011'de yaşlıların yüzde 2,9'u alzheimer hastalığından hayatını kaybederken, bu oran 2012'de yüzde 3,4, 2013'te ise yüzde 3,6'ya yükseldi.
Yaşlı nüfusun 2013'te yüzde 46,8'i dolaşım sistemi hastalıklarından vefat etti. Bu hastalığı yüzde 17,7 ile iyi ve kötü huylu tümörler, yüzde 11,7 ile solunum sistemi hastalıkları takip etti.
Yaşlı yoksulluk oranı yüzde 17,9
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirinin yüzde 60'ına göre hesaplanan yoksulluk oranı, 2013'te Türkiye geneli için yüzde 22,4 oldu. Bu oran yaşlı nüfus için yüzde 17,9 olarak gerçekleşti. Yaşlı nüfusta kadınların erkeklerden daha yoksul olduğu görüldü. Yoksul yaşlı erkekler yüzde 17,4'ü oluştururken, yoksul yaşlı kadın nüfus oranı yüzde 18,2 olarak tespit edildi.
Okuma yazma bilmeyen yaşlılar
Eğitim durumuna göre yaşlı nüfusun 2013'te yüzde 23,9’unun okuma yazma bilmediği tespit edildi. Yaşlıların yüzde 41,2’sinin ilkokul mezunu, yüzde 4,7’si ise yükseköğrenim mezunu olduğu belirlendi.
Mutlu olduğunu beyan eden yaşlıların oranı 2013'te yüzde 63,4 iken, 2014'te yüzde 62,8’e düştü. Geçen yıl yaşlı erkeklerin yüzde 63’ü,yaşlı kadınların ise yüzde 62,7’si mutlu olduğunu beyan etti.
aa