Her ne kadar kendileri küçük olsalar da, "anahtar deliği yaban arıları" (Pachodynerus nasidens) Avusturalya'da hava araçları için ciddi sorunlar yaratmaya başladı. Anahtar deliği yaban arıları, adlarından da tahmin edilebileceği gibi, çevrede bulunan küçük deliklere yuva yapmaya yatkınlıkları ile biliniyor. Doğada bu yuvalar genellikle ağaçlar olsa da, insanlar tarafından kurulan yapılara da yerleşebiliyorlar. Ayrıca görünene göre uçaklarda bulunan ve hızın ölçülmesi için kullanılan kritik cihazlara da yerleşmeye yatkınlar.
Bu cihazlar, hava akışını ölçen ve uçağın hızını belirleyen tüp benzeri cihazlardan oluşuyor. Ne yazık ki havanın girdiği delik, aynı zamanda yeni bir ev arayan bu arılar için de ideal boyutta. Küçük arı yuvaları, bir hava aracını düşürebiliyor.
Hava yolculuğu için ciddi bir sorun
Yeni bir araştırma, Avusturalya'daki Brisbane Uluslararası Havaalanı'ndaki uçakların pitot (hız ölçme) tüplerini engelleyen anahtar deliği yaban arısı sorununun boyutunu inceliyor ve bunun "hava yolculuğu için ciddi bir sorun" olabileceğini belirtiyor.
Sorun Brisbane Havaalanında ilk olarak Kasım 2013'te bir Airbus A330'un kalkışa hazırlanması ancak uçağın farklı tüplerden farklı hava hızları ölçmesi sebebiyle zorunlu iniş yapmak mecburiyetinde kalmasıyla ilk kez ortaya çıkmış. Güvenli bir şekilde iniş yapıldıktan sonra kaptan tüpünün, bir anahtar deliği yaban arısı yuvasından bekleyebileceğiniz gibi kum ve çamur ile dolu olduğu görülmüştü.
Yaz aylarında sorun büyüyor
Eco Logical Australia'dan araştırmanın başyazarı Dr. Alan House'un söylediğine göre yaban arıları, Brisbane Havaalanındaki en yaygın uçakların pitot tüplerini tercih ediyor gibi gözüküyor ve yaz mevsimleri giderek daha sıcak geçerken, arıların yuva yapma sezonları da genişliyor.
Araştırma, Kasım 2013 ve Nisan 2019 arasında Brisbane Havaalanında toplam 26 adet yaban arısı ile ilgili sorun buldu. Eco Logical Australia araştırmacıları, bu problemi daha derin inceleyebilmek için 3D-yazdırılmış taklit pitot tüplerini havaalanının çeşitli yerlerine bıraktı. Sadece üç yıl sonra, sahte tüplerin en az 93'ünün anahtar deliği yaban arıları tarafından tıkandığı bulundu.
Bu tür tropik Güney Amerika ve Merkezi Amerika bölgelerinde doğal olarak bulunsa da, ABD'nin güney bölgelerinde ve Karayipler bölgesinde de görülmüş durumda. Ancak bu araştırmanın ortaya çıkarttığı gibi tür, Pasifik Okyanusu'nu aşarak çeşitli Pasifik Adalarında ve Avusturalya'da da görülmekte.
KAYNAK: CHİP