Ama çoğu insan ürün değiştirme ya da iade etme sürecindeki teknik ayrıntılardan haberdar değil. Bu da ihtarname süresinin geçirilmesine ve yasal hakkın kullanılamamasına sebep oluyor.
Türkiye'de tüketici bilinci son yıllarda hızla gelişiyor. Ancak ürün değiştirme ya da geri iade etme sürecinde bazı teknik ayrıntılar bilinmediği için sıkıntı yaşanabiliyor. Bunlardan biri de halk arasında uyarı belgesi olarak bilinen ihtarname. Tüketiciler aldığı ürün ve hizmetle ilgili değişim, iade gibi taleplerini firmaya ihtarname veya iadeli taahhütlü mektup göndererek yasal hakkını kullanabiliyor. Ancak bu hakkın belirli bir süre içinde kullanılması gerekiyor. Bu kurala riayet etmeyen birçok tüketici ise para iadesi, ürün değişimi gibi haklarından mahrum kalıyor. Kaymakamlıkların bünyesindeki tüketici sorunları hakem heyetleri ihtarname süresini geçiren tüketicilerin talebini işleme koyamıyor. Tüketiciler Birliği Onur Kurulu Başkanı Aydın Ağaoğlu, hukuksal girişimlerde bulunabilmek için ihtarnamenin en kısa zamanda çekilmesi gerektiğini vurguluyor.
Tüketici kapıdan satış yöntemiyle satın aldığı bir ürünü, 7 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden iade edebiliyor. Vatandaş ayrıca malın teslimi tarihinden itibaren 30 gün içerisinde üründeki ayıbı satıcıya bildirebiliyor. Tüketici bu durumda bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız olanıyla değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi haklarını kullanabiliyor. İlçe Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri ve İstanbul Tüketici Hakları Zabıta Amirliği, vatandaşların bu haklarını bilmedikleri için yetkili firmaya ihtarname çekmediklerini ve mağdur olduklarını dile getiriyor.
Küçükçekmece Tüketici Sorunları Hakem Heyeti yetkilileri, vatandaşların haklarını şikâyete geldikleri zaman öğrendiklerini söylüyor. Yetkililer şu uyarılarda bulunuyor: "Halkımız zamanında ihtarname çekmediği için bazı haklarını kaybediyor. Bize başvuran bir tüketici, satın aldığı mobilyanın çizik olduğunu fark etmiş ancak bugün yarın değiştiririm diyerek 30 gün süresini doldurmuş. Bu süre sonunda ilgili firmaya ihtarname gönderdi. Eğer bu tüketici, çiziği fark eder etmez ihtarname çekseydi yetkili firma hemen bu mobilyayı yenisiyle değiştirmek şartıyla geri alacak veya para iadesi yapacaktı. Tüketici şimdi ancak bu mobilyaların tamiratını isteyebilecek.''
İhtarname ÇEKERKEN nelere dikkat edilmeLi?
İhtarname; vatandaşın şikâyetini açık ve net bir şekilde yazmasıyla oluşuyor. Bunun yanında ihtarnamede alınan ürünün ismi, cinsi, alındığı tarih ve şikâyetçinin iletişim bilgilerinin de eksiksiz bulunması gerekiyor. Sorun ve istekler açık ve net bir şekilde belirtildikten sonra ihtarname, yetkili firmaya faks veya posta yoluyla gönderilir. Ayrıca İstanbul Tüketici Hakları Zabıta Amirliği yetkilileri, ihtarnamede talep kısmının iyi bir şekilde belirtilmesi gerektiğini vurguluyor.
İhtarname çekilirken genellikle talep kısmının yazılması unutuluyor. İhtarnamede esas önemli olan ilgili firmadan ne hak talep ettiğindir. Eğer bu istek belirtilmezse ilgili firma bu durumu lehine kullanabiliyor. Yani ihtarnamede belirtmediğiniz halde ürün iadesi isteseniz dahi firma malın tamiratını isteyebilir. Bu nedenle mutlaka ihtarnamede talebin yazılması unutulmamalı.
Bir başka dikkat edilmesi gereken husus ise ihtarnamenin gönderildiğine dair postane tarafından verilen kâğıdın saklanması. İlgili firma ya da kişi, ihtarnameye cevap vermezse tüketici dava açma hakkını kullanabiliyor.
Zaman