بِاسْمِهٖ سُبْحَانَهُ
قَالُواْ أَإِنَّكَ لَأَنتَ يُوسُفُ قَالَ أَنَاْ يُوسُفُ وَهَذَا أَخِي قَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَيْنَا إِنَّهُ مَن يَتَّقِ وَيِصْبِرْ فَإِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ (Yusuf Suresi 90.ayet)
"Sakın sen Yusuf olmayasın?" dediler.
"Evet" dedi. "Ben Yusuf'um, bu da kardeşim. Allah bize lütuf ve ihsanda bulundu. Kim takvaya sarılır ve sabrederse, muhakkak ki Allah MUHSİNLERİN mükafaatını zayi etmez."
Hz. Ali, “İnsanlar işlerini İHSANLA yapmalarına göre değer kazanır” buyurdu.
"Bu zamanda en büyük bir İHSAN, bir vazife imanını kurtarmaktır, başkaların imanına kuvvet verecek bir surette çalışmaktır."
Rahmetli Ali Ulvi Kurucu, Tarihçe-i Hayat'ın Önsöz'ünde Üstad Bediüzzaman'ı tarif ve tanımlamak için şu ayeti uygun görmüş:
"Bizim yolumuzda cihad edenlere elbette yollarımızı gösteririz. Kuşkusuz Allah, muhsinlerle beraberdir." (Ankebut Suresi 69. ayet)
Çünkü Üstad Nursi, ayetteki muhsin kavramının 3 temel manasını da yaşayarak göstermiştir.
1-Muhsin: Allah'ı görürcesine ibadet eden bir mücahittir.
2-Muhsin: İyilik ve güzelliklere odaklı yaşayan bir müttakidir.
3-Muhsin: Karşılıksız iyilik, güzellik, ikram ve lütufta bulunan salih amel sahibi, örnek bir mümindir.
Allah'ın muhsin sıfatı ihsan eden, iyilik ve güzellik yapan, bağışta bulunan, kerim, cömert, Allah'ı görür gibi O'na ibadet eden anlamlarına gelir.
Bu kelime Kur'ân-ı Kerîm'de dört yerde müfret (tekil) ve 34 yerde de cemi (çoğul) olarak geçmektedir.
İhsan/muhsin ayetleri:
Nisâ 128, Nahl 128, Hac 37, Zâriyât 15-16.ayetleri ile ayrıca, En‘âm 83-84, Sâffât 80-131. ayetlerinde bazı peygamberlerin isimleri zikredilerek kendilerinden “muhsinler” diye söz edilmesi, ihsanın en güzel peygamberlerde görüldüğünü gösterir.
"Doğrusu onlar, Rablerinin kendilerine verdiği mükâfatı almış olarak (sonsuz saadete erişmişlerdir.) Çünkü onlar bundan önce (dünyada iken) muhsin kimselerdi. (Allah’ı görür gibi ibadet ve hareket ederlerdi ve cihad görevlerinde oldukça titizlik gösterirlerdi.)"
(Zariyat Suresi 19. ayeti kerime.)
Ebû Hüreyre'nin (ra) naklettiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur:
“İhsan, Allah'ı görür gibi ibadet etmendir. Sen O'nu görmüyor olsan da O seni görmektedir…” (Cibril hadisi.) (Buhârî, İman)
İhsanda ayrıca; inam, infak, i'sar, ikram, lütuf, cömertlik, feragat, fedakarlık ve cesaret gibi meziyet ve özellikler de bulunmaktadır.
Sonuçta MUHSİN; müslümanlar arasında, iyilik, güzellik yolunda cihad eden/cehd eden mücahidlere verilen isimdir.
Müslümana dıştan saldırılara karşı savaşan mücahidlere, ŞEHİD VE GAZİ dendiği gibi, müslümana kendi içlerinden, kötülük ve çirkinlik üreten, zarar verip kamu günahına giren müslümanlara karşı kavlileyyin ile savaşan/engel olan mücahidlere de MUHSİNLER denmektedir.