Farika Teymur Artır*
Her ebeveyn, çocuğunun başarılı olmasını ister. Fakat unutulmamalı ki, çocuğun başarısında hazırlanan öğrenme ortamı çok önemli. Arkadaş çevresi, çocuğun odası ve ders malzemeleri başarıda rol oynuyor.
Ailelerin ve çocukların geçtiği birçok dönemeçler vardır. Bir dönemece rahat girilmesi diğer dönemeçten de rahat geçilmeyi sağlar. Bununla beraber bazen bir süreç rahat geçirilse de diğer süreçler fazlasıyla zorlayıcıdır. Öğrenim hayatının ilk yılları genelde önemli ipuçları verir. “Çocuğumu dersin başına oturtmak çok fazla zamanımı alıyor.” diyen annelerin yanı sıra “Yazı yazmakta çok zorlanıyor, çizgiler adeta uçuyor, düzgün bir şekil yaptıramıyorum.” diyen ebeveynler de vardır. Kimi çocuk, sınıfta okumayı ilk sökenlerden olur. Fakat yazı yazmaktan hiç hoşlanmaz. Kimisi de çok güzel yazı yazar, öğretmenin tahtaya yazdıklarını çok güzel bir şekilde defterine geçirirken hiç kitap okumak istemez. Öğrencilerin bazısının da yazıp okumada sorunu yokken matematiği bir türlü sevemez, ya zihinden hesap yapmakta zorlanır ya da problem çözmekte. Okuma-yazma ya da sayısal problemler birinci yılda başlayıp diğer yıllarda da devam edebilir. İlk yıllarda başarılı olduğu alanlarda sonraki yıllarda başarısız olan çocuklar da vardır. Öğrencilerin çok azı bütün alanlarda başarılıdır. Her öğrencinin kuvvetli olduğu yönler olduğu kadar zayıf olduğu yönler de vardır. Anne-babaya düşen, çocuğun eksiklerini telafi etmesine yardımcı olmaktır.
İlk yıllarda başarılı olan bir çocuk daha sonraki yıllarda yeni öğretilen kavramları iyi anlayamaz ve yeterli çalışmaları yapmazsa aynı başarıyı gösteremez. İlgilerin değişmesi de etkili olmaktadır. İlk yıllarda matematiğe ilgili olan bir çocuk, sonraki yıllarda kitap okumaya, yazı yazmaya, sanata ağırlık verip matematiğe fen bilimlerine ilgisini vermediğinde, eksik konular, geliştirilmeyen beceriler başarıyı düşürür. Bu da öğrencinin kendine güvenini azaltıp kısır döngülere yol açar. Kritik süreçlerin bilincinde olan anne-babalar ise okulla ve öğretmenle işbirliği içindedirler. Öğretmenlerin tecrübeli ve dikkatli, anne-babanın da öğretmenle uyumlu destekleriyle çocuğun gelişimsel yönden daha zayıf olduğu alanlarda okulda ve evde yapılan tekrarlar ve bilinçli çalışmalarla bütün eğitim hayatında gerekli olan beceriler geliştirilmiş olur.
Nöropsikiyatrik sebeplerden kronik hastalıklara, ruhsal sorunlardan stres faktörlerine kadar birçok neden, öğrenme sorunlarında etkili oluyor ve çözüm de nedene göre değişiklik gösteriyor. Bu sorunların içinde özel öğrenme güçlüğünün ayrı bir yeri vardır ve çözüm için gösterilen az bir çaba ile çok yüz güldürücü sonuçlara ulaşılabiliyor. Çocuk, normal hatta normalin üstünde zekâya sahip olduğu halde okumada, yazmada ya da matematikte zorluk çekiyorsa, özel öğrenme güçlükleri olabilir. Bu duruma önem verilmez ve gereken çözümler uygulanmazsa ciddi sorunlara yol açabilir. Başlangıçta dikkate alınamamış olan öğrenme sorunları da daha sonraki dönemlerde dikkate alınmalıdır. Zararın neresinden dönülürse kârdır. Gerekli önlemlerin alınmasıyla ve rehabilitasyon çalışmaları yapılmasıyla çocuğun akademik hayatında büyük gelişmeler olacağı unutulmamalıdır.
*UZMAN PSİKOLOG
Zaman