Kullanılmış cep telefonları ve tabletlerin belirli bir standartta yenilenerek garantili ve sertifikalı bir şekilde "yenilenmiş ürün" olarak tekrar satışa sunulmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik, geçen yıl Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Yönetmelik hükümleri uyarınca, "yenileme" işlemlerini yapma ve "yenilenmiş ürün" piyasaya arz etme faaliyetleri, sadece Ticaret Bakanlığınca yetkilendirilen yenileme merkezlerince gerçekleştirilebiliyor. Yetkilendirilen firmalara ilişkin bilgiler, Bakanlığın internet sitesindeki "https://tuketici.ticaret.gov.tr/yayinlar" sayfasından yayımlanıyor.
Garantili Teknoloji Genel Müdürü Zafer Sucuoğlu, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de yetkili yenileme merkezi olmaya hak kazanan ilk şirket olduklarını belirterek, "Kullanılmayan cep telefonlarını fabrikadan çıktığı ilk günkü düzey ve performansına getiriyoruz. Gerek duyulan tüm parçalarını değiştiriyoruz. Kendimize ait orijinal kutusunda 1 yıl garantili olarak tekrar hizmete sunuyoruz." dedi.
"Her yıl milyonlarca cep telefonu çöpe atılıyor"
İlgili yönetmelik öncesinde Türkiye'de cep telefonu yenileme işlemi yapıldığını ancak bu yenilemenin nerede, kimler tarafından yapıldığı konusunun net olmadığını aktaran Sucuoğlu, "Örneğin, siz bir cep telefonu satacaksınız, sizden sonraki kullanıcının kim olduğunu, ne amaçla kullanacağını bilmiyorsunuz. Ya da cep telefonu alacaksınız. Sizden önce bu telefonu kim, ne amaçla kullandı, bilmiyorsunuz. Dolayısıyla satarken de, alırken de çok büyük risk alıyorsunuz. Bu riskler nedeniyle birçok kişi cep telefonunu satmak yerine evinin bir köşesinde atıl şekilde bekletmeyi tercih ediyordu ya da çöpe atıyordu." diye konuştu.
Sucuoğlu, Türkiye'de her yıl çöpe atılan milyonlarca cep telefonu olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Cep telefonlarını satın alırken öncelikle devletin bize sağladığı Beyaz Liste'de olup olmadığını kontrol ediyor ve ona göre yeniliyoruz. IMEI numarasının kayıtlı olup olmadığını doğrulayan Beyaz Liste'de yer almayan telefonlarla ilgili herhangi bir işlem yapmıyoruz. Ayrıca, yenilemek üzere telefon satın alırken, satış tarihinden önceki tüm sorumluluğun satıcıya ait olduğunu belirten ıslak imzalı taahhüt alıyoruz. Aynı şekilde yenilediğimiz telefonu satarken de, satış tarihinden önceki tüm sorumluluğun bize ait olduğunu, satış tarihinden sonraki sorumluluğun da satın alan kişiye ait olduğuna dair taahhütname alıyoruz. Böylece herkes kendisini garantiye almış oluyor.
Şu anda yönetmelik kapsamında yenileme yapmayan firmalar bunu yapamıyor. Ayrıca, bir yere telefon yenilettiğiniz zaman, telefonunun hangi işlemlerden geçtiği, kullanılan parçaların kalitesi, orijinal parçalarda oynama olup olmadığı, verilen garantinin kimin teminatında olduğu bilinmiyor. Yönetmeliğe tabi olan yenileme merkezleri ise devlet tarafından yetkilendirilmiş, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) tarafından periyodik olarak kontrolleri yapılan firmalar oluyor."
"Sıfır telefona rağbet düşecek"
Garantili Teknoloji Genel Müdürü Sucuoğlu, batarya içindeki bileşenlerin çok zehirli olduğunu belirterek, "Bu zehirli bileşenler toprağa karıştığı zaman toprağı, içme sularını zehirliyor. Cep telefonunun çöpe atılması engellenince hem çevre kirliliği önlenmiş oluyor hem de ekonomiye katkıda bulunuluyor." dedi.
Yenilenmiş cep telefonlarının en önemli katkılarından birinin atıl şekilde bekleyen ya da çöpe atılacak telefonların tekrar ekonomiye kazandırılması olduğuna işaret eden Sucuoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu sayede cep telefonu ithalatında ciddi bir düşüş olacağını ve bu düşüşle birlikte yurt dışına çıkan milyonlarca dolar ve avronun ülkemizde kalacağını düşünüyoruz. Yenilenmiş telefonların piyasaya çıkmasıyla birlikte her şeyden önce sıfır telefona rağbetin düşeceğini biliyoruz. Çünkü yenilenmiş telefonlarla sıfır telefonlar arasında performans açısından hiçbir fark bulunmuyor. Ekonomik olarak onlardan çok daha ucuz olduğu için kullanıcılar bir süre sonra yenilenmiş telefonlara yönelecektir.
Amacımız, 'bayi' adı verdiğimiz yetkili alıcı ve satıcılarımızda Türkiye çapında hemen her noktada yenilenmiş cep telefonu hizmetini halkımıza sunmak. Yenilenmiş telefon satış mağazamızı İstanbul Bakırköy'de açtık ve bu mağazaların sayısı hızla artacak. Yenileme işlemi uyguladığımız telefonları son kullanıcılardan topluyoruz. Bu son kullanıcı gerçek ya da tüzel kişi olabilir. Örneğin, bir firmanız var ve personelinize telefon veriyorsunuz. Bu telefonları belli bir kullanımdan sonra yeniletmek istiyorsunuz. Tüzel kişi olarak bu telefonları bize verip yeniletip geri alabiliyorsunuz ya da bize satabiliyorsunuz."
AA