Bakanlık, jeotermal seracılık alanına yatırım yapmak isteyenlere rehber olması amacıyla bir fizibilite raporu ve yatırımcı rehberi hazırladı.

Rehbere göre, Türkiye, yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alan jeotermal enerji kaynakları bakımından dünyada 7'nci, Avrupa'da ise 1'inci sırada yer alıyor. Örtü altı varlığı bakımından da dünyada ilk 4 ülke arasında bulunan Türkiye, Avrupa'da İspanya'nın ardından 2'nci sırada boy gösteriyor.

Tarımsal üretim sürecini yıl içinde daha geniş bir zamana yaymak üzere yapılan örtü altı üretimde en önemli sorun ısıtma olarak görülürken, ısıtma giderleri toplam maliyetin yüzde 80'ine kadar çıkabiliyor. Jeotermal enerjinin tarımsal üretim alanlarında kullanılması, bitkinin ihtiyaç duyduğu sıcaklığı sağlamanın yanında aşırı sıcak dönemler hariç üretimin kesintiye uğramadan yılın her döneminde yapılabilmesine imkan tanıyor. Isıtmanın düzenli yapıldığı seralarda ürün kalitesi artarken hastalık riski de minimize edilmiş oluyor.

Rehberde, sera yatırımlarına sağlanan destekler de yer aldı. Buna göre, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi, bu yatırımlara tarımsal üretime dair düşük faizli yatırım ve işletme kredisi kullandırıyor. Bu yatırımlar, Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı kapsamında yüzde 50 hibe desteği ve Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) kapsamında illere göre değişmekle birlikte yüzde 55-65 oranında hibe desteklerinden yararlandırılıyor.

Daha çok sebze yetiştiriliyor

Ülkedeki sera alanlarının yüzde 92'sinde sebze, yüzde 7'sinde meyve ve yüzde 1'inde süs bitkileri yetiştiriliyor. Seralarda sebze üretimi, sera yapısına, iklim ve diğer çevre faktörlerine bağlı olarak 3 değişik dönemde yapılıyor. Jeotermal seralarda yılın 11 ayı üretim gerçekleştirilebiliyor.

Türkiye'de jeotermal enerjiyle ısıtılan sera varlığı 4 bin 350 dekar iken, 30 bin dekar seranın jeotermal kaynakla ısıtılabilme potansiyeli bulunuyor.

Jeotermal sera alanları daha çok Ege, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yer alıyor. Seralarda en fazla üretimi yapılan ürün ise domates olarak öne çıkıyor.

Rehberde, bu alanda yapılan bir yatırımın karlılık durumu da ele alındı. Buna göre, 20 dekar alanda arazi bedeli hariç yapılan bir sera yatırımı projenin 4'üncü yılında yatırım ve işletme masraflarını karşılayıp kara geçiyor. Bu alandaki bir projenin yapılan masrafın üzerinde fayda sağladığı için karlı olduğu değerlendiriliyor.

Rehberde, yatırımcıların jeotermal sera yatırımının yapılacağı bölgede iklim ve diğer ekolojik koşulların uygunluğu, teknik bakım işlemlerinin usulüne uygun olarak yerine getirilmesi, jeotermal suyun varlığı ve sürdürülebilirliği, büyük pazarlara yakınlık, iç ve dış ticaret imkanları gibi unsurlara dikkat etmeleri gerektiği belirtildi.

Rehberde, seranın kurulum yeri, çatısı, çadırı, havalandırma sistemi, bitki askı telleri, sulama sistemi ve ısı mekanizması konularında detaylı bilgilere de yer verildi.

AA