Türkiye, 26 yılda 1.269 canını mayına kurban verdi
Hakkari'nin Çukurca ilçesinde 7 askeri şehit eden mayınların TSK'ya ait olduğunun ortaya çıkması kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Melik Duvaklı'nın haberi
Bu gelişme, terörle mücadelenin başladığı 1984 yılından bu yana mayın sebebiyle verilen kayıpları gündeme getirdi. İçişleri Bakanlığı'nın Nisan 2009 verilerine göre, son 26 yılda 625'i güvenlik görevlisi, 644'ü sivil toplam bin 269 kişi mayın patlaması sonucu hayatını kaybetti. 5 bin 91 kişi yaralandı. Jandarma Genel Komutanlığı verileri de 2004 yılından itibaren mayınla ölümlerde artış yaşandığını gösteriyor. 1 Mart 2004 tarihinden Nisan 2009'a kadarki mayın ve tuzaklama olayları 193'ü güvenlik görevlisi, 61'i sivil 254 kişinin canına mâl oldu.
Bu dönem arasında 805'i güvenlik görevlisi, 147'si sivil vatandaş olmak üzere toplam 952 kişi de yaralandı. Türkiye'nin daimi kurul vasıtası ile Cenevre'de Birleşmiş Milletler'e gönderdiği 2002 tarihli raporda mayınların 1 Ocak 1993 ve 1 Mart 2002 tarihleri arasında 289 sivili, 299 güvenlik personelini öldürdüğü ve 792 sivil ile 1524 güvenlik personelini yaraladığı bilgisi yer alıyor. Rakamlar 2002 yılından itibaren mayın olaylarında ciddi artış olduğunu gösteriyor. İçişleri Bakanlığı verilerine göre yapılan mayın döşeme ve tuzaklamalarla ilgili 321 sivil vatandaş tarafından açılan davalardan bir kısmı sonuçlandı ve 46 kişiye toplam 741 bin 949 TL tazminat ödendi.
İnsan Hakları Derneği'nin Kasım 2002 tarihli raporuna göre ise Türkiye'de 1990 ve 2002 arasında 512 mayın patlaması sonucunda, toplam 838 kişi öldü ve 937 kişi yaralandı. Aynı dönemde UXO (patlayıcı madde) nedeniyle gerçekleşen 146 olayda 137 kişi öldü ve 213 kişi yaralandı.
Yıllara göre mayın patlamalarıyla ilgili bazı rakamlar şöyle:
2001: Resmi kayıtlara göre: 11 kişi öldü, 47 kişi yaralandı. İnsan Hakları Derneği'ne göre mayından 16 kişi öldü.
2002: Resmi verilere göre: 5 ölü, 16 yaralı; İnsan Hakları Derneği'ne göre 8 asker şehit oldu, 15 sivil öldü. 2003: Resmi verilere göre 1 asker şehit oldu; İnsan Hakları Derneği'ne göre 22 kişi hayatını kaybetti. 3 Kasım 2003'te Şırnak'ta PAM (patlamamış mühimmat) patlamasında 4 çocuk öldü, yedi kişi yaralandı.
2004: Mayınsız Bir Türkiye Girişimi mayın ve PAM konusunda 168 kişinin etkilendiğini tespit etti. Buna göre 57 ölü (35 sivil, 16'sı çocuk) ve 111 yaralı (72 sivil, 29'u çocuk).
2005: 62 mayın ve PAM olayı meydana geldi. Bu olaylarda 68 kişi öldü, 152 kişi yaralandı.
2006: Resmi kaynaklara göre mayın ve patlamamış mühimmat vakalarında 24 kişi hayatını kaybederken 131 kişi yaralandı. Mayınsız Bir Türkiye Girişimi tarafından 73 yaralı ve ölü tespit edildi. Bunlardan 18'i ölü, 55'i yaralı.
2007: Mayın ve patlamamış mühimmat vakalarında 53 kişi hayatını kaybederken, 204 kişi yaralandı.
2008: 2002 ile 2009 yılları arasında en fazla ölümün gerçekleştiği yıl ise 71 kişinin hayatını kaybettiği 2008 yılı oldu. 23 Nisan 2008'de Çukurca Hantepe'de 4 asker mayın patlaması sonucu şehit oldu. 11 Ağustos 2008'de Erzincan'ın Kemah ilçesinde mayın patlaması sonucu aralarında Kars'tan gelen bir tabur komutanının da bulunduğu 9 asker şehit oldu.
2009: 27 Mayıs 2009'da Hakkari'nin Çukurca ilçesinde 7 asker, daha önce yola döşenen mayının patlaması sonucu hayatını kaybetti.
Zaman