a) Bu söz Hz. Ömer’e aittir. Beyhaki’nin rivayetine göre, Hz. Ömer şöyle demiştir (metne bağlı tercümesi):

“Yemek yediğiniz zaman onu Allah’ın zikriyle eritiniz. Çünkü yemekten hemen sonra yatılır/uyunursa, bu kalbi katılaştırır.” (bk. Beyhaki, Şuabu’l-İman, 8/168)

b) Kalbin katılaşması, kişinin haşin olması, yumuşak huylu olmaktan uzaklaşması, dini hassasiyetini kaybetmesi gibi manalara gelir.

Bu ifadeden şunu anlamak mümkündür:

Her nimet bir şükür ister. Yemek ise en büyük bir nimettir. Onun için yemek yedikten sonra da onun şükrünü eda etmek gerekir. O da Allah’ı zikretmekle, ona ibadet etmekle, Kur’an okumakla, ilimle meşgul olmakla olur.

Yediği nimetin şükrünü eda etmeden yatağa girip uyumaya kalkışan kimsenin kalbi “nimetin kadr-u kıymetini” bilmediği için dini, insani hassasiyetlerini, hem kendine hem de başkasına karşı göstermesi gereken şefkat ve merhamet hislerini kaybedebilir, taş gibi kaskatı kesilebilir.

Yahudilere hitap eden şu ayetin verdiği dersten de kalplerin katılaşmasının ne anlama geldiğini anlamak mümkündür:

“(Ölüyü diriltme mucizesini gördüğünüzü halde) Sonra bunun arkasından kalpleriniz katılaştı, artık onlar taş gibi, hatta ondan da katı! Çünkü öyle taş var ki içinden ırmaklar fışkırır. Öylesi var ki çatlar da bağrından su kaynar. Ve öylesi var ki Allah’a olan tazimi sebebiyle yukarıdan düşüp parçalanır. Allah yaptıklarınızdan habersiz değildir.” (Bakara, 2/74)

Sorularla İslamiyet