İlk olarak 2007 yılında keşfedilen ve çoğunluğu uzak galaksilerden gelen inanılmaz güçlü radyo dalgalarına “hızlı radyo patlamaları” diyoruz. Bu patlamalar ilk keşfedildiğinden beri, kaynağıyla ilgili pek çok açıklama öne sürüldü. Bununla birlikte; dalgaların çok uzaklardan gelmesinden dolayı tam olarak nereden geldiğini keşfedemiyorduk. Bazı hızlı radyo patlamaları galaksilerine kadar izlendi ancak kaynakları tam olarak belirlenememişti. 

Geçtiğimiz nisan ayında ise gökbilimciler ilk kez galaksimizin içinden gelen ve bu sebeple bize daha yakın olan bir hızlı radyo patlaması keşfetti. Bu kaynak keşfedildikten sonra birçok araştırma ekibi kaynağı bulmak için bize geldiği alanı inceledi ve bu gizemli radyo dalgalarının nereden geldiğini keşfetti. 

Bir nötron yıldızından geliyor

Yapılan araştırmalara göre nisan ayında bize ulaşan hızlı radyo patlamasının SGR 1935 + 2154 isimli bir magnetardan geldiği bulundu. Işıma enerjisini inanılmaz bir çekim gücüne sahip manyetik alanından sağlayan bir çeşit nötron yıldızı olan magnetarların bir süredir bu hızlı radyo patlamalarına neden olan gök cisimleri olduğu zaten düşünülüyordu. Bu yeni bulgu ise bu yıldızların yüksek enerjilerde hızlı radyo patlamaları üretebildiğini gördüğümüz ilk kanıt olarak tarihe geçti. 

FRB 200428 olarak bilinen bu patlama, Dünya’dan yaklaşık 30.000 ışık yılı uzaklıkta tespit edildi. Bundan önceki patlamalar; milyonlar, hatta milyarlarca ışık yılı uzaklıkta oluyordu. Bu açıdan bakarsak 30.000 ışık yılının yan komşumuzun televizyonundan gelen radyo sinyali olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. 

Hızlı radyo patlamasının magnetar kaynağından geldiğinin keşfedilmesinde etken rol oynayan araştırmacılardan biri olan Las Vegas Nevada Üniversitesi’nden Bing Zhang, “Uzaydaki diğer radyo sinyallerinden çok daha parlak ve büyüktü” dedi. Öte yandan bu patlamanın galaksimizin dışındaki hızlı radyo patlamaları kadar fazla enerji salmadığını söyleyen araştırmacılar, “Tüm hızlı radyo patlamaları magnetarlar tarafından üretiliyorsa, hepsi bu kadar yavaş olamaz. Galaksimizdeki biraz daha eski bir magnetar” dedi. Yani bir magnetar ne kadar gençse yaptığı patlamanın etkisi de daha fazla büyük olabilir.

webtekno