Dünyada bir eşi ve benzeri daha olamamak. İşte biricikliğin tarifi. Bu kavram kulağa hoş ve mistik geliyor. İlahi çağrışımlar yapıyor. Bu dünyada sizin tıpatıp bir benzeriniz olmaması ne kadar ilginç değil mi? Bu ne demek bir düşünün. İlk insandan kıyamete kadar bütün insanların kayıtlı olduğu bir bilgisayar düşünün. Hiç birisi birbirinin aynısı değil.

İlk insandan günümüze yaşamış milyarlarca insan düşünün, hiç birisinin parmak izi birbirinin aynısı değil. Bu olağanüstü bir hadisedir.

Dünyanın en eski kimlik kartı bu olsa gerek. Her ne kadar bugün DNA programı, retina izi, ses izi vs. gibi yeni yeni kartlar açılsa da, parmak izimiz yine de bizim en önemli kimliğimiz olmaya devam ediyor. 

Yeni dünyaya gelen bir insanın benzersiz bir parmak izine sahip olabilmesi için; ondan önce yaşamış bütün insanların ve ondan sonra yaşayacak bütün insanların parmak izlerinin bilinmesi ve kayıtlı olması gerekir.

Çok yakın bir gelecekte hepimizin parmak izi; kapı kilidimiz, anahtarımız, banka kartımız, kimlik kartımız, karnemiz her türlü kişisel tanıtım ve işlem kartımız olabilir. Şimdiden parmak izi ile açılan laptoplar üretildi. Bazı bankalar parmak izi ve retina izi ile çalışan bankamatik makinelerini pilot olarak denemeye başladılar.

Parmak izimiz kimseye benzemeyen yüzümüz gibi bir birlik mührü. Bir sanat eseri. Nasıl bir tasarım ki sadece iki santimetrekare içinde yan yana eğriler şeklinde dizilen basit çizgilerden emsalsiz bir mucize ortaya çıkmış. Tesadüfen veya kendi kendine böyle bir tasarımın, trilyonlarca versiyonunun farklı bir biçim oluşturması mümkün mü?

Parmak izi, parmakların son eklemi ve uç kısmındaki kıvrımların meydana getirdiği izdir. İnsan vücudunun dış derisinde bulunan her kıvrımda ter gözenekleri vardır. Bunların herbiri iç deriye kadar uzanır. Bu sebeple dış deri hasara uğrasa, hatta tamamıyla dökülse bile, iç deriye kadar uzanan Papillalar yine de parmak izinin tespiti için yeterlidirler. Yeni çıkan derilerdeki izler de eskisinin aynısı olurlar.

Parmak izini plastik sanatlar açısından incelersek çizgilerden oluşan bir doku olduğunu görebiliriz. Çizgiyi tanımlayacak olursak; bir noktanın verilen doğrultudaki uzantısı çizgidir. Genişlik ve uzunluğu ne olursa olsun, eğer biçimi bir çizgi etkisi yaratıyorsa, ona çizgi diyebiliriz. Parmak izini oluşturan çizgiler eğri ve kavisler çizen bir çok noktanın çizgisel bir dokuya dönüşmesinden meydana gelmiştir. Bu doku büyütülerek incelendiğinde rölyef etkisi oluşturur. Parmak izini bir mühüre dönüştüren bu rölyef etkisidir. Düzensiz, spontane eğri ve dairelerin iç içe dizilmesi ile oluşan ritm ve hareket parmak izinin en önemli plastik özelliklerini meydana getirir. Kompozisyon olarak parmağın iç yüzeyini tamamen kaplayan parmak izi,  parmağa bir barkod gibi oturmuştur.

Biriciklik bir nesnenin bir benzerinin daha olmamasıdır. Yani tek, benzersiz, orijinal ve özgün olması gibi özellikleri taşımasıdır.

İlk insandan günümüze milyarlarca insanın hiçbirisinin parmak izi birbirinin aynısı olmamıştır. Bu özelliğin keşfi belki de ilk medeniyetlere kadar uzanır. Bu parmak izinin biriciklik özelliğidir. Parmak izinin biricikliği tarih boyunca kimlik, kriminal analiz ve mühür olarak önemli bir ayırıcı özellik olmuştur. Birbirinden ayırd edilemeyecek kadar birbirine tıpatıp benzeyen insanların bile parmak izlerini birbirine hiç benzememesi ve insanların kimliklerinin parmak izleri ile kolayca tanımlanması parmak izinin biricikliğini her zaman önemli kılmıştır. Yirmi birinci yüzyılda ilerlemiş teknolojiler parmak izinin biricikliğini, hala tasarımlarında güvenlik ve kimlik tespiti için vazgeçilmez olarak kullanmaktadırlar.

Parmak izi, bugün suçlunun tespitinde oldukça önem kazanmıştır. Kesin delil teşkil etmektedir. Bilhassa silah, tabanca vs. kullanılarak işlenen suçlarda parmak izi çok önem kazanmıştır.

Parmak izleri benzemezlik, değiştirilmezlik ve tasnif edilebilirlik yönleri olması itibariyle tercih edilmektedir. AFİS (Automatic Fingerprint Identification System) sayesinde bilgisayar ortamında taranan izler adli görevlileri daha hızlı sonuca götürmektedir. İlmi araştırmalar parmak izinin kimlik tespitinde kesin delil olduğunu göstermiştir. İnsanların parmak izleri birbirlerinin kesinlikle aynısı olmadığından, parmak izi suçlunun tespitinde çok önemli bir delil olmaktadır. Kişinin parmak kıvrımları yaşlanması ile değişmez ve kaybolmaz. Kolay ve ucuz bir metod olduğu için parmak izi bugün hüviyet tesbitinde oldukça sık kullanılmaktadır.
İnsan hayatı üzerinde son derece hassas kararlar vermek zorunda kalan mahkemeler, büyük ölçüde kriminal laboratuvarlarıyla adli tıbbın raporlarına başvurmaktadırlar.

Parmakizi yüz yılı aşkın süredir kullanılan bir kimlik belirleme tekniğidir. Tek yumurta ikizleri de dahil olmak üzere; her insanın parmak izinin farklı oluşu, yıllar ile değişmemesi, kolay kullanımı ve gelişen yeni teknolojiler bu tekniğin yaygın kullanımını sağlamıştır. Günümüzde parmak izi polisiye uygulamaların yanı sıra, kapı giriş kontrolleri, bilgisayar giriş şifrelemesi, bilgisayar donanım şifrelemesi, elektronik imza, silahlar, araba kapıları, kimlik kartları gibi pek çok alandaki uygulamalarda yerini bulmuştur.