(1 ve 2) İman ve Salih Ameller İşlemek
Kur’an’ı Kerim’de iman, Allah’ın izniyle cennete ulaştıran sebeplerin en mühimi olarak gelmiştir. Bununla beraber o daima salih amele bitişik olarak anılmış, amelsiz olarak anılmamıştır. Kur’an’da imanın salih amele bitişik olmadan cennete girmeye sebep olduğu zikredilen bir yer neredeyse yok gibidir.
Salih amellerse çok geniş ve büyük bir bap, sevap kazanmanın yolları da çok şümullüdür. Allah’tan başka kimse onları sayamaz. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“İman edenler ve salih amel işleyenler; işte onlar cennetin sahipleridir. Onlar orada ebedi kalıcıdırlar.”
Bakara 82
Bu manadaki ayet ve hadisler bayağı kabarıktır. Teker teker saymak değil de örnek olması açısından şu ayetlere bakılabilir:
Bakara 2582, Lokman 8, Kehf 107, Hac 14, 23, 56, Fetih 5, Hadid 12, 21, Tegabun 9, Talak 11, Buruc 11, Beyyine 7, Mü’minun 11, Ankebut 57

(3) Takvalı Olmak
Takvanın tariflerinden en doğru olan: Allah’tan korkmak, Kur’an’la amel etmek, aza kanaat etmek, yolculuk günü için hazırlanmaktır.
Şu da takvanın tariflerindendir:
Allah’tan bir nur üzere, Allah’a itaat etmek, sevabını umup azabından korkarak O’na asi olmayı terk etmektir. Yani: Allah’ın Kitabında ve Nebinin sünnetinde geldiği gibi amel etmektir.
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Şüphesiz muttakiler cennette ve pınarlardadır.”
Zariyat 15
Cennet, muttakiler için hazırlanmıştır. Yine Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Rabbinizden bir mağfirete, genişliği semalar ve yer kadar olup muttakiler için hazırlanmış olan cennetlere koşun.”
Âl-i İmran 132
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“İnsanları en çok cennete girdiren şey, Allah’a karşı takvalı olmak ve güzel ahlaktır. İnsanları en çok ateşe girdiren şey ise kişinin ağzı ve zekeridir (cinsel orğanı).”
İbni Mace 4246, Albânî Sahiha 977

(4) Allah ve Rasulüne İtaat Etmek
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Kim Allah ve Rasulüne itaat ederse, onu altından ırmaklar akan cennetlere sokar, kim de yüz çevirirse, ona da elim bir azab ile azabeder.” Fetih 17
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimin hepsi cennete girecektir. Ancak imtina edenler müstesna!”
Dediler ki:
−Ya Rasulallah! İmtina edenler kimlerdir?
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim bana itaat ederse cennete girer. Kim de bana asi olursa o da imtina etmiş olur!’ buyurdu.” Buhari 7143

(5) Allah Yolunda Cihad Etmek
Cihad: Allah yolunda can ve malla savaşarak olur. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Şüphesiz Allah müminlerden canlarını ve mallarını, karşılığı cennet olarak satın almıştır. Onlar Allah’ın yolunda savaşırlar, ölürler veya öldürürler. Bu Tevrat’ta, İncil’de ve Kur’an’da Allah’ın üzerine hak bir va’ddir.”
Tevbe 111
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Ey iman edenler! Elim azaptan kurtaran bir ticaret üzere size delillik edeyim mi? Allah’a ve Rasulüne iman edersiniz, Allah yolunda mallarınız ve canlarınızla cihad edersiniz. İşte bu, eğer bilirseniz sizin için daha hayırlıdır. Allah sizin günahlarınızı bağışlar, sizi altından ırmaklar akan cennetlere ve Adn cennetlerinde güzel meskenlere sokar. İşte bu büyük kurtuluştur.”
Saf 10, 12

(6) Tevbe
Tevbe, kendinden önceki günahları siler.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Günahtan tevbe eden, günahı olmayan gibidir.”
İbni Mace 4250
Allah-u Teâlâ ise:
“Ancak kim tevbe eder, iman eder ve salih amel işlerse, işte onlar cennete girerler ve hiçbir şekilde zulme uğramazlar.” buyurmaktadır.
Meryem 60

(7) Allah’ın Dini Üzerinde Dosdoğru Olmak
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Rabbimiz Allah’tır deyip sonra dosdoğru olanlar var ya işte onlara korku yoktur, onlar üzülmeyecektir de. Yaptıklarına karşılık onlar cennetin ashabıdır ve onlar orada ebedi kalacaklardır.”
Ahkaf 13
Süfyan bin Abdullah es-Segafi (Radiyallahu Anh) dedi ki:
−Ya Rasulallah! Bana İslam’da senden sonra hiç kimseye sormayacağım bir söz söyle dedim.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
−“Allah’a iman ettim de, sonra dosdoğru ol!”
Müslim 38/62

(8) Allah İçin İlim Talep Etmek
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“…Kim ilim talep etmek için bir yola suluk ederse, Allah ona cennetin yolunu kolaylaştırır. Bir kavim Allah’ın evlerinden bir evde toplanır da Allah’ın Kitabı’nı okur ve aralarında onu öğrenirlerse onlara sekinet iner, rahmet onları kuşatır, melekler onların etrafını sarar. Ve Allah kendi yanındakilere onlardan bahseder.”
Müslim 2699/38, Ebu Davud 3641

(9) Mescit İnşa Etmek
Osman bin Affan (Radiyallahu Anh) Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i şöyle buyururken işittiğini bize haber verdi:
“Kim Allah’ın vechini (yüzünü) isteyerek mescit inşa ederse, Allah’da onun benzerini cennette o kimse için bina eder.”
Buhari 545

(10) Güzel Ahlak
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“…Ahlakını güzelleştiren kimseye cennetin en yükseğinde bir eve kefilim.”
Ebu Davud 4800
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“İnsanları en çok cennete girdiren şey Allah korkusu ve güzel ahlaktır.”
İbni Mace 4246
Birçok şey güzel ahlakın içine girer. Aişe (Radiyallahu Anha)’ya Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in ahlakı sorulduğu vakit o:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in ahlakı Kur’an idi.” demekle güzel ahlakı özlü bir şekilde ifade etmiştir.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bizim tek örneğimizdir. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Şüphesiz ki sen yüce bir ahlak üzeresin.”
Kalem 3
Allah-u Teâlâ, bu ayetiyle Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i övmüştür.
Güzel ahlak nedir ve onu nasıl kazanırız? Bunu öğrenmek için Allah’ın Kitabı’na, Rasulü’nün sünnetine, siretine ve ashabının siretine bakmamız gerekir.
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in ahlakı ve şemailinden bahseden kitapların en değerlisi İmam Tirmizi’nin “Muhtasarı Şemaili Muhammediye” adlı kitabıdır. Bu kitabı, muhtasar ve tahkik yapan Şeyh Muhammed Nasıruddin el-Albânî(Rahmetullahi Aleyh)’dir.

(11) Çekişmeyi Terk Etmek
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Haklı da olsa çekişmeyi terk eden kimse için ben cennetin ortasında bir eve kefilim…”
Ebu Davud 4800

(12) Şaka da Olsa Yalanı Terk Etmek
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“…Şaka da olsa yalanı terk eden kimse için, ben cennetin ortasında bir eve kefilim…”
Ebu Davud 4800

(13) Her Hadesten Sonra Abdest Almaya ve Ezandan Sonra İki Rekât
Namaz Kılmaya Devam Etmek
Abdullah bin Bureyde (Radiyallahu Anh) babasından şöyle rivayet etti:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bir gün sabah olduğu vakit Bilal’ı çağırdı ve ona şöyle buyurdu:
−‘Ey Bilal! Beni cennete girmekte ne ile geçtin? Ben gece cennete girdim. Önümde senin ayak seslerini işittim. ’
Bilal (Radiyallahu Anh) dedi ki:
−Ben ezan okuduğum vakit iki rekât namaz kılarım. Bana hades isabet ettiğinde de abdest alırım.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘İşte bununla beni geçtin’ buyurdu.”
Ahmed 23102, Albânî Sahihu’t-Terğib ve’t-Terhib 194

(14) Namaz Kılmak İçin Mescide Gitmek
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim mescide akşam veya gündüz giderse, Allah, her gittiğinde cennette onun için meskenler yapar’ buyurdu.”
Buhari 694, Müslim 669/285
İmam Nevevi (Rahmetullahi Aleyh) bu hadisin şerhinde dedi ki:
−Hadiste geçen mesken lafzı, misafire geldiği zaman hazırlanan konaklama yeridir.

(15) Allah İçin Secdeyi Çoğaltmak
Rebia bin Kab el-Eslemi (Radiyallahu Anh) şöyle rivayet etti:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile geceliyor, ona abdest ve ihtiyaç suyunu getiriyordum.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana dedi ki:
−‘Benden dilekte bulun!’
Ben:
−Cennette sana arkadaş olmak istiyorum, dedim.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Bundan başka bir şey var mı?’ buyurdu.
Ben:
−İstediğim budur dedim.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Sen de secdeyi çoğaltarak nefsin üzere bana yardım et’ buyurdu.”
Müslim 489/226

(16) Makbu’l-Hac
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Kim hacceder, kötü söz söylemez ve günah işlemezse, annesinden doğduğu gibi günahsız olarak döner.”
Buhari 1448, Tirmizi 808
Yine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Makbul haccın cennetten başka karşılığı yoktur.”
Ahmed 14489

(17) Her Farz Namazın Arkasından Ayete’l-Kürsi’yi Okumak
Ebu Ümame el-Bahili (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim, her farz namazın arkasından Ayete’l-Kürsi’yi okursa, kendisi ile cennete girmesi arasına ölümden başka bir şey engel olmaz’ buyurdu.”
Nesei Amelu’l-Yevm 100, Albânî Sahiha 972
Bunun benzeri yakini olarak inanıp söyleyen kimseye cennetin va’dedildiği zikirler de vardır. Örneğin:
Şeddat bin Evs (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘İstiğfarın efendisi şudur. ’
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لاَ إلَهَ إلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِي وَأَناَ عَبْدُكَ وَأَناَ عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ ماَ اسْتَطَعْتُ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ ماَ صَنَعْتُ أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَأَبُوءُ بِذَنْبِي فاَغْفِرْ لِي فَإِنَّهُ لاَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إلاَّ أَنْتَ
Duanın manası: “Ey Allah’ım! Sen benim Rabbimsin. Senden başka hiçbir ilah yoktur. Beni Sen yarattın ve ben Senin kulunum. Gücümün yettiği şeylerde Sana verdiğim ahdin ve vaâdin üzereyim. Yaptığım şeylerin şerrinden Sana sığınırım. Senin benim üzerindeki nimetini itiraf ediyorum ve günahlarımı da itiraf ediyorum. Öyleyse beni bağışla. Kuşkusuz ki günahları ancak Sen bağışlarsın.”
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Herkim bu duayı yakinen iman ederek gündüz söyler de, akşamlamadan önce ölürse o cennet ehlindendir, kim de bunu gece yakinen iman ederek söyler de sabah olmadan önce ölürse o kimse cennet ehlindendir.”
Buhari 6244

(18) Her Gündüz ve Gecede Allah İçin On İki Rekât
Nafile Namaz Kılmak
Ümmü Habibe (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim, bir gün ve gecede on iki rekât namaz kılarsa onun için cennette bir ev bina olunur. Dört öğleden önce, iki sonra, iki akşamdan sonra, iki yatsıdan sonra, iki de sabah namazından öncedir’ buyurdu.”
Nesei 1801, 1802, Ebu Davud 1250

(19) Selamı Yaymak, Yemek Yedirmek, Akraba Ziyareti Yapmak ve Gece Namazı Kılmak
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Ey insanlar! Selamı yayın! Yemek yedirin! Sıla-i rahim yapın! İnsanlar uyurken gece namazı kılın! Selametle cennete girersiniz.”
İbni Mace 3251, Ahmed 23845

(20) Sözde Doğruluk, Ahde Vefa, Emaneti Eda, Ferci Koruma, Gözü Sakınma ve Haramdan El Çekme
Ubade bin Samit (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bana nefisleriniz adına altı şeyi garanti edin, ben de size cenneti garanti edeyim:
1) Konuştuğunuz vakit doğru söyleyin,
2) Va’dettiğiniz vakit vefa gösterin,
3) Emanet verildiği vakit ödeyin,
4) Ferclerinizi (cinsel orğanlarınızı zinadan) koruyun,
5) Gözlerinizi haramdan sakının,
6) Ellerinizi haramdan çekin’ buyurdu.”
Hakim 8066, Ahmed 22821

(21) Allah’ın Emrettiği Şekilde Namazı Kılmak, Ramazan Orucu Tutmak,
Ferci Korumak ve Kocaya İtaat Etmek
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kadın beş vakit namazını kıldığı, Ramazan orucunu tuttuğu, fercini (cinsel orğanını) koruduğu ve kocasına itaat ettiği vakit ona:
‘Cennetin hangi kapısından dilersen oradan gir’ denir, ’ buyurdu.”
Ahmed 1661, İbni Hibban 4163, Albâni Sahihu’l-Cami 660

(22) Üç Kız Çocuğun Veya Kız Kardeşin Bakım ve Terbiyesini Üstlenmek
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
“Kimin üç kızı veya üç kız kardeşi var da Allah’tan korkarak onların bakımını yerine getirirse, cennette benimle şöyledir.”buyurdu ve şehadet ve orta parmağını işaret etti.
Ahmed 12594, Albânî Sahiha 295
Başka bir hadiste Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
“Kim iki kıza bakarsa, o benimle beraber şöyle cennete girer.” buyurdu ve iki parmağıyla işaret etti.
Müslim 2631/149, Tirmizi 1981

(23) Çocukların ve Yakınların Ölümüne Sabredip Bu Sabrın Karşılığını Allah’tan Beklemek
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
“Kim, sulbünden üç çocuğun ölümüne sabredip karşılığını Allah’tan beklerse, cennete girer” buyurdu.
Bir kadın:
−İki de olur mu? dedi.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−“Evet” buyurdu.
Müslim 2632/151, Nesei 1871, İbni Hibban 2943
Yine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
“Müslüman eşlerden birinin buluğa ermeden üç çocuğu ölürse, Allah onları fazlı rahmetiyle cennete girdirir.”
Ahmed 3534, Nesei 1874
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Allah Azze ve Celle şöyle buyuruyor: ‘Mümin bir kulumun dünya ahalisinden yakını ölür de, sabredip karşılığını benden beklerse, benim yanımda onun cennetten başka bir karşılığı yoktur’ buyurdu.”
Ahmed 9402, Albânî Sahihu’l-Cami 8193

(24) Yetimin Bakımını Üstlenmek
Sehl bin Sad (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ben ve yetimin kefili cennette böyleyiz’ buyurdu ve şehadet ve orta parmağı ile işaret etti.”
Buhari 6000

(25) Allah İçin Hasta Yahut Din Kardeşi Ziyaret Etmek
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim, Allah için bir hastayı veya kardeşini ziyaret ederse, bir münadi şöyle nida eder: Sen temiz oldun, yürüdüğün yer de temiz oldu. Cennette sana bir yer hazırlandı’ buyurdu.”
Tirmizi 2076, Albânî el Mişkat 5015
Yine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Kim, hastayı ziyaret ederse, dönene kadar cennetin bahçesinde olur.”
Müslim 2568/40

(26) İki Tesbihata Devam Etmek
Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘İki haslet var ki, Müslüman bir kul onları muhafaza ederse mutlaka cennete girer. O ikisi kolaydır ancak yapanlar azdır. Her namazın arkasından on kere tesbih, on kere tahmid, on kere tekbir getirirsin. Bunlar dilde yüz elli eder. Mizanda ise bin beş yüz olur. Yatağına girdiğin vakit otuz dört kere tekbir, otuz üç kere tesbih, otuz üç kere tahmid getirirsin. Bunlar dilde yüz eder. Mizanda bin olur’ buyurdu.”
Ben Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i bunları eli ile sayarken gördüm.
Dediler ki:
−Ya Rasulallah! Nasıl hem onlar kolaydır hem de yapanları azdır?
Tesbih: Subhanallah
Tahmid: Elhamdulillah
Tekbir: Allah-u Ekber
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
“Şeytan sizden birine yatağında gelir tesbihatı söylemeden uyutur. Namazda gelir ve tesbihatı söylemeden önce bir ihtiyacını hatırlatır.”
Ebu Davud 5065, İbni Hibban 2018

(27) Alışverişte Müsamahakâr Davranmak
Osman bin Affan (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Müşteri de olsa satıcı da olsa, hüküm veren de olsa hükmedilen de olsa kolaylaştırıcı kimseyi Allah cennete girdirir’buyurdu.”
Nesei 4669, Albânî Sahiha 1181

(28) Yoksul Kimseye Müsamaha Göstermek
Huzeyfe bin Yeman (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bir adam öldü ve cennete girdi.
Ona:
−Sen ne amel ediyordun? denildi. Ya kendi hatırladı ya da hatırlatıldı.
Dedi ki:
−Ben insanlarla alışveriş yapıyordum. Yoksul kimseyi gözetirdim. Sikkede veya nakit parada müsamahakâr davranıyordum. O kimse bu sebeple bağışlandı’ buyurdu.”
Müslim 1560/28, Ahmed 23444
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bir adam insanlara borç verirdi. Kölesine dedi ki: Yoksul biri geldiği vakit ona müsamahakâr davran. Umulur ki Allah da bize müsamahakâr davranır. O adam Allah ile karşılaştığı vakit Allah da ona müsamahakâr davrandı’ buyurdu.”
Müslim 1562/31, Ahmed 7582

(29) Salih Ameller Aynı Günde Müslümanda Bir Arada Bulunursa Allah’ın Fazlıyla Cennete Girer
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Sizden kim bugün oruçlu olarak sabahladı?’ dedi.
Ebu Bekir (Radiyallahu Anh) ben dedi.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Sizden kim bugün bir cenazeyi takip etti?’ dedi.
Ebu Bekir (Radiyallahu Anh) ben dedi.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Sizden kim bugün bir fakir doyurdu?’ dedi.
Ebu Bekir (Radiyallahu Anh) ben dedi.
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Sizden kim bugün hastayı ziyaret etti?’ dedi.
Ebu Bekir (Radiyallahu Anh) ben dedi.
Rasullulah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Bir kimsede bu hasletler bir araya gelirse o ancak cennete girer, ’ buyurdu.”
Müslim 1028/87

(30) Görme Nimetinin Kaybedilmesine Sabretmek
Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) den rivayet edildiğine göre:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Allah-u Teâlâ buyuruyor ki: Kimin görmesini giderirsem, o kimse de sabredip karşılığını benden beklerse, onun için cennetten başka bir sevaba razı olmam, ’ buyurdu.”
Tirmizi 2511, 2512
(Sahih Hadisler)