Bugün cemaziyelevvel ayının ilk günü... Bu ayın fazileti ile birlikte cuma günü olması sebebiyle Müslüman vatandaşlar camilerin yolunu tutacak. Cuma namazı öncesi mesajlar ile cuma namazının nasıl kılınacağı aratılıyor. İşte "Cuma namazı nasıl kılınır?" sorusunun cevabı.

CUMA NAMAZI KAÇ REKAT?

Cuma namazı dört rekât ilk sünnet, iki rekât farz ve dört rekât son sünnet olmak üzere on rekâttır.

CUMA NAMAZI NASIL KILINIR?

Cuma günü camide öğle namazı vaktinde cemaatle kılınır.

Önce ilk sünnet tıpkı öğle namazının ilk sünneti gibi kılınır. Sünnetin ardından imam-hatip minbere çıkarak oturur. Müezzin, iç ezanı okur. Ezandan sonra imam-hatip kalkarak iki kısımdan oluşan hutbeyi okur. Hutbede cemaati dinî konularda bilgilendirici ve yönlendirici konuşma yapar. Hutbe okunduktan sonra imam-hatip minberden inerek cemaatin önüne geçer ve cemaate iki rekât Cuma namazı kıldırır.

İmam-hatip, Cuma namazının farzına ve cemaate imam olmaya, cemaat de Cuma namazına niyet eder. Tıpkı cemaatle kılınan sabah namazı gibi iki rekât Cumanın farzı kılınır.

Cuma namazında imam-hatip, Fatiha ve zamm-ı sûreyi sesli olarak okur.

Cuma namazının farzı kılındıktan sonra, cumanın son sünneti kılınır. Bu sünnet, öğlenin ilk sünneti gibi kılınır. Böylece Cuma namazı tamamlanmış olur.

CUMA NAMAZINDA HUTBEYE YETİŞEMEYEN KİMSENİN NAMAZI GEÇERLİ MİDİR?

Cuma namazında hutbe, namazın sahih olmasının şartlarından biridir. Hutbe okunmadan kılınan bir cuma namazı sahih değildir. Bu nedenle hutbe okunurken en az bir erkeğin hazır bulunması gerekir. Ancak cuma kılabilmek için hutbeye yetişmek ve dinlemek şart değildir. Buna göre, mazeretine binaen okunan hutbeye yetişemeyen veya hutbeyi duymayan kişinin kıldığı cuma namazı sahih olur. Hutbeyi dinlemeye yetişemeyen kimse, cuma namazının ikinci rekatına bile yetişse, imam selam verdikten sonra ayağa kalkıp bir rekat daha kılarak cuma namazını tamamlar (İbnü’l- Humam, Fethu’l-Kadir, II, 65-66).

CUMA NAMAZINDA İÇ EZANI OKUMANIN HÜKMÜ NEDİR?

Cuma günü öğle vaktini bildiren ezan, Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde cami içinde hatib minbere çıktıktan sonra okunmaktaydı. Bu sebeple cuma günü hutbeden önce okunan iç ezanın, hatibin huzurunda olması hutbenin sünnetlerindendir.

Hz. Osman döneminde şehrin genişlemesi ve iç ezanın her tarafta duyulmaması üzerine, namaz vaktinin girdiğinin bildirilmesi maksadı ile dışarıda ezan okutulmaya başlandı. Hz. Peygamber (s.a.s.)’in uygulaması olan iç ezanı okunmaya da devam edildi (Kasani, Bedaiu’s-Sanai’, I, 152).

CUMA VE BAYRAM NAMAZLARINA GEÇ GELEN BİR KİMSE, İMAM SELAM VERDİKTEN SONRA KILMADIĞI REKATLARI NASIL KILMALIDIR?

Cuma namazına imam selâm vermeden önce yetişen kimse cuma namazına yetişmiş olur. Bu kişi imamın selâm vermesinden sonra namazını kendisi tamamlar. İmamın selamından sonra camiye gelen kimse, Cuma namazını değil öğle namazını kılar (Kâsânî, Bedâiu’s-Sanâi’, Beyrut, 1982, I, 267).

Buna göre Cuma namazının bir rekâtına yetişen kişi imamın selamından sonra, ayağa kalkarak bir rekât daha kılar ve selam verir. Kendi başına kıldığı bu rekâtta da besmele, Fatiha ve zammı sure okur. İmama teşehhüdde yetişmiş olan imamın selamından sonra ayağa kalkar ve iki rekât kılarak selam verir. Böylece cuma namazını tamamlamış olur.

Malikî ve Şâfiîlere göre ise, cumaya yetişmiş sayılabilmek için en az bir rekâtı imamla birlikte kılmak gerekir. Buna göre, imam ikinci rekâtın rükûundan doğrulduktan sonra yetişerek uyan kimse, namazını öğle namazı olarak dörde tamamlar (Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, Dâru’l-Fikr, Beyrut, ts. , I, 296; Haraşî, Şerh, Beyrut, ts. , II, 84).

NAMAZ VAKİTLERİ NE ZAMAN SONA ERER?

Namazların bir ilk vakti bir de son vakti vardır. Buna göre, sabah namazı, güneş doğuncaya kadar; öğle namazı ikindi vakti girinceye kadar, ikindi namazı güneş batıncaya kadar, akşam namazı da yatsı vakti girinceye kadar kılınabilir. Yatsı namazının vakti, “imsak” vaktine (tan yerinin ağarmaya başlamasına) kadar devam eder (Müslim, Mesacid, 173). Ancak zorunlu olmadıkça namazların son vaktine bırakılmaması gerekir (Merğinani, el-Hidaye, I, 38-39; Zeylai, Tebyinü’l-Hakaik, I, 79-81).

NAMAZA NİYETTE; VAKTİN, KILINAN NAMAZIN FARZ YA DA SÜNNET OLDUĞUNUN BELİRTİLMESİ ZORUNLU MUDUR?

Namazın şartlarından biri olan niyet, kalbe ait bir iş olup, kişinin bir şeye karar vermesi, hangi işi ne maksatla yaptığını bilmesidir. Kalbe ilaveten, niyetin dille de söylenmesi, kalbi meşgul etmeyecekse daha faziletlidir. Kişinin, farz ve vacip namazlarda, hangi namazı kıldığını bilmesi ve tayin etmesi gerekir. Sünnetlerde ise kıldığı namazın hangi vaktin sünneti olduğunu belirlemesi şart değildir (Meraki’l-felah, 81).

Milliyet