Erzurum ve çevresinde hüküm süren Saltuklu Beyliği hükümdarlarından 2'nci İzzeddin Saltuk'un kızı Mama Hatun tarafından Erzincan -Erzurum kervan yolu üzerinde inşa edilen külliye, kervansaray, hamam, cami ve kümbetten oluşuyor.

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2018 yılında yapılan ihaleyle onarıma alınan külliyedeki çalışmaların büyük bölümü bitti.

Restorasyonla güçlendirme yapılan kümbet, kervansaray, hamam ve camide zamanla eriyen, deforme olan taşlar sökülerek yerlerine yenisi konuldu.

Külliye, etrafındaki çevre düzenlenmesi işlerinin tamamlanmasıyla ziyarete tekrar açılacak. 

Atatürk Üniversitesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş, Mama Hatun'un Anadolu Selçuklu döneminin önemli şahsiyetlerinden biri olduğunu söyledi.

Malazgirt Savaşı'ndan sonra Erzurum'da Saltuklu Beyliğinin kurulduğunu hatırlatan Yurttaş, "Mama Hatun, beyliğin kurucularından 2. İzzettin Saltuk'un kızıdır. Babası ve abisi Nasurittin Muhammet vefat edince yerine geçiyor. Mama Hatun, Erzurum'da Saltukoğulları'nın son yöneticilerinden bir melike. Mama Hatun Türk tarihi açısından son derece önemli" dedi.

Yurttaş, Mama Hatun tarafından yaptırılan tarihi yapının Anadolu Selçuklu döneminin en önemli külliyelerinden biri olduğunu söyledi.

Mama Hatun Türbesi'nin mimarisinden bahseden Yurttaş, "İçte mezar ya da türbe dediğimiz yapının etrafında, kuşatma duvarı olarak tanımladığımız bir kısım daha var. Bu Anadolu'da pek fazla örneğini görmediğimiz bir yapı biçimi" diye konuştu.

Yurttaş, "Türbenin en yakın örneğini medrese olarak inşa edilen Kayseri'deki Eretnaoğullarına ait köşk medresesinde görebiliriz” şeklinde konuştu.

"TAŞLARI ERİDİĞİ İÇİN ONARIMA ALINDI"

Külliyenin Vakıflar Genel Müdürlüğünce onarıldığını hatırlatan Yurttaş, özellikle Mama Hatun Külliyesi'nin taşlarında erime yaşandığını belirterek, "Taşlardaki erimenin önüne geçmek, yapının varlığını koruyabilmek için bütün külliyenin yapıları onarılıyor. Şu an türbe üzerinde çalışılıyor" dedi.

Evliya Çelebi'nin, Mama Hatun Külliyesi'nden bahsederken mezar odasındaki mermer işlemeli sandukayı anlattığını belirten Yurttaş, Kanuni Sultan Süleyman'ın Irakeyn Seferi sırasında Matrakçı Nasuh'un menzillerle ilgili kitabında da Mama Hatun'a yer verdiğini söyledi.

Yurttaş, Mama Hatun'un tarihe mal olmuş, Anadolu Selçuklu döneminin önemli bir yöneticisi olduğunu vurgulayarak, "Genelde erkekler tarih sahnesinde yönetici olarak bilinir ama bir kadının yönetici olarak burada olması çok önemli. Mama Hatun'u yaşatmamız lazım" dedi.

aa