Dünyayı etkisi altına alan koronavirüsün yansımaları dolayısıyla neredeyse tüm sektörler kötü günler yaşarken, yayıncılık sektöründe, 2020 yılının ilk 6 ayında, 194 milyon 510 bin 256 adet kitap üretildi.

Türkiye Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Kocatürk, karantina sürecinde edebiyatın iyileştirici gücüne yeniden tanık olduklarını söyledi.

Kocatürk, pandemi sürecinde online satışların yükseldiğine dikkat çekerek, "Son 6 ayın üretim rakamlarına baktığımızda bir önceki yıla göre yüzde 21'lik bir büyüme var. Tabii bu büyüme, satış konusunda tam olarak bazılarına yansımış, bazılarına yansımamıştır. Ama bu dönemde üretimde düşme olmaması, bu rakamların satışlara yansıyacağını gösteriyor" dedi.

"Eğitim kitaplarının satışı yüzde 52"

COVID-19 tedbirleri kapsamında, kitabevlerinin kapanmasının ardından satışlarda düşme beklediklerini belirten Kocatürk, şunları söyledi:

"Kitap üretiminde yüzde 21,94'lük artış olmuş. Bunlar içerisinde kültür yayıncılığı dediğimiz çocuk, edebiyat, araştırma, inceleme kitapları 6 aylık süre içerisinde toplam üretimin yüzde 43,38'ini oluşturmuş, bir önceki yıla göre bu alanda yüzde 30'luk bir artış var. Bu alandaki üretimin artıyor olmasıyla pandemi döneminde kitaba olan ilginin devam ettiğini görüyoruz. Edebiyat alanında bu dönemde hem üretimde hem satışta artış var. Çocuk kitaplarının üretimi de bir önceki yıla göre yüzde 33 artmış. Burada da üretimle beraber satışlarda da artış oldu."

Kenan Kocatürk, yılın ilk 6 ayında eğitim yayınlarındaki üretim ve satışlardaki artışa işaret ederek, şunları anlattı:

"Sınavlardaki kaynak ihtiyacı dolayısıyla eğitim kitaplarının üretiminde bir önceki yıla göre yüzde 24,88 artış var. Bu da toplam kitap üretiminin yüzde 46,55'ini oluşturuyor. Pazarda da eğitim kitaplarının satışı yüzde 52 civarında. Ama daha yapılacak çok işimiz var, kütüphanelerinin yaygınlaştırılması, sınıf kitaplıklarının geliştirilmesi gibi. Pandemi döneminde bu üretim rakamları bize sevindirici geliyor. Bu noktada okuma kültürü ve alışkanlığının geliştiğini, önemli ve olumlu bir durum olduğunu düşünüyoruz." 

"1 Haziran'dan sonra internet satışlarında düşüş oldu"

Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu (YAYFED) Yönetim Kurulu Başkanı Münir Üstün ise mart ayında AVM'lerle kitabevlerinin kapanması ve fuarların iptal edilmesinin ardından, yayıncılık sektörünün sadece online kitap satışı yapan yerlere hizmet verebildiğini belirtti.

Yayıncılık sektöründeki cironun yaklaşık yüzde 20'sini, online kitap satışı yapan internet sitelerinin oluşturduğunu aktaran Üstün, "Mart, nisan ve mayıs aylarında gerek kitabevlerinin gerek kitap fuarlarının kapalı olması, insanları internet üzerinden alışverişe itti. Bu 3 aylık dönemde, Türkiye'de kullanılan kredi kartı artışından da bunu görebiliyoruz. 1 Haziran'dan itibaren kitabevlerinin açılmasıyla internet satışlarında belli düşüşler oldu. İnsanlar yavaş yavaş kitabevlerine gitse de şu andaki durumumuz, mart ayı öncesinde olduğu gibi değil" dedi.

Martta düşüş yaşandı

Münir Üstün, 2020'nin ocak ve şubat aylarında satışlarda iyi bir yükseliş yaşadıklarını, fakat salgın nedeniyle mart ayında satışların düştüğünü vurgulayarak, şu bilgileri verdi:

"Karantina sürecinde yayınevlerimizin çoğu evlerinden çalışmaya başladı. Bu süreçte, aralarında Basın Yayın Meslek Birliği, Türkiye Yayıncılar Birliği, Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği'nin bulunduğu birçok kurumun müracaatıyla Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından bizim sektör de mücbir sebeplerin arasına alındı. Hem kısa çalışma ödeneği hem vergi ertelemelerinden faydalandık. Çoğu yayınevimiz de 1 Haziran'dan itibaren normal çalışmalarına geçti."

Türkiye 16. sırada

Bu yıl kitap üretimindeki rakamların gerçekten iyi durumda olduğunun altını çizen Üstün, "2019'un ilk 6 ayında 159 milyon kitap üretilmiş Türkiye'de. 2020'nin ilk 6 ayında ise yaklaşık 195 milyon adet kitap üretimi var. Bir artış söz konusu. Krizler olsa da mesela 2017'de 408 milyon, 2018'de 411 milyon, 2019'da ise 424 milyon kitap üretmişiz" dedi.

Okulların açılmamasının sektör adına zor bir durum olduğunu sözlerine ekleyen Üstün, şöyle konuştu:

"Eğer okullar açılmazsa yayıncılarımızın birçoğu çok zor durumda kalacak. Her ne kadar bizim bandrol rakamlarımız yukarıda gözükse de yayıncılarımızın çoğu, okul sezonunu düşünerek bu bandrolleri alıyor. Önümüzdeki dönemin kitaplarının bandrollerini şimdiden alıp, üretip, hazır tutuyorlar."

Münir Üstün, en büyük temennilerinin Türkiye'de kitap okuma ve üretimin artması olduğunu söyleyerek, "Zaten Türkiye, yayıncılık sektörü olarak dünyada 16. sırada. Yaklaşık 9 milyar liralık bir hacmimiz var ve yeni kitap üretiminde de dünya altıncısıyız. Yani yeni başlık üretiminde geçen yıl 70 binin üzerinde başlık üretmiş bir dinamik ve genç bir ülkeden bahsediyoruz. Bunlar da gurur verici noktalar" dedi. 

aa